Γραφική κατοχύρωση της Τριαδικής Αλήθειας † π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος

† π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος
Δρ. Θεολογίας  Δρ. Φιλοσοφίας

ΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

Μιλήσαμε για την πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Ένα και Τριαδικό Θεό και υπογραμμίσαμε πως αυτή η πίστη θεμελιώνει την ελπίδα μας για αιώνια ζωή. Σ' αυτό το κεφάλαιο θα δείξουμε ότι η πίστη αυτή ταυτίζεται με τη διδαχή της αγίας Γραφής.


α) Ποιήσωμεν...

Η Τριαδική αλήθεια παρουσιάζεται ήδη στο πρώτο κεφάλαιο του πρώτου βιβλίου της άγιας Γραφής:
«Και είπεν ο Θεός, ας δημιουργήσουμε άνθρωπο σύμφωνα με τη δική μας εικόνα και ομοίωση (κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν) και ας εξουσιάζουν στα ψάρια της θάλασσας και στα πετεινά του ουρανού και στα κτήνη και σ' όλη τη γη και σ' όλα τα ερπετά που σύρονται πάνω στη γη. Και εδημιούργησε ο Θεός τον άνθρωπο, σύμφωνα με την εικόνα του Θεού τον εδημιούργησε, άνδρα και γυναίκα εποίησεν αυτούς» (Γέν. α' 26-27).
 

Εδώ παρουσιάζεται ο Θεός να «βουλεύεται» απευθυνόμενος σε κάποιον ή κάποιους: «ποιήσωμεν άνθρωπον», ας δημιουργήσουμε, λέγει, υπογραμμίζοντας ότι ο άνθρωπος είναι καρπός της θείας βούλησης και ενέργειας όχι ενός, αλλά περισσοτέρων θείων προσώπων. Η «εικόνα», σύμφωνα με την οποία επρόκειτο να δημιουργηθεί ο άνθρωπος ήταν μία. Όμως ανεφέρετο όχι μόνο στο πρόσωπο που ομιλούσε, αλλά και στα πρόσωπα εκείνων με τους οποίους «εβουλεύετο». Τελικά η αγία Γραφή εγκαταλείπει τον πληθυντικό αριθμό και υπογραμμίζει ότι ο άνθρωπος εδημιουργήθη από τον Θεό και «κατ' εικόνα Θεού». Η περικοπή παρουσιάζει όχι μόνο την ταυτότητα της ουσίας των Τριών θείων προσώπων («κατ' εικόνα ημετέραν και ομοίωσιν»), αλλά και την ταυτότητα θελήματος και ενεργείας («και εποίησεν ο Θεός...»).
 

«Προς ποίον ωμίλει ο Θεός, ώστε να ομιλεί προστάζων;» ρωτάει ο Μ. Αθανάσιος αναφερόμενος στο «ποιήσωμεν άνθρωπον...» (Γεν. α' 26). «Εάν λοιπόν ωμίλει εις αυτά που εγίνοντο και έδιδε διαταγάς εις αυτά, θα ήτο περιττός ο λόγος, διότι δεν υπήρχον ακόμη, αλλ' επρόκειτο να γίνουν· ουδείς ομιλεί εις αυτόν που δεν υπάρχει, ούτε δίδει διαταγάς, διά να γίνει αυτό που δεν έχει ακόμη γίνει. Διότι εάν ο Θεός διέτασσε αυτά που επρόκειτο να δημιουργηθούν, θα έπρεπε να λέγει- γίνε ουρανέ... και δημιουργήσου άνθρωπε... Από αυτά φαίνεται ο Θεός να συνομιλεί περί τούτων με κάποιον πλησίον Του».

Ο ΘΕΟΣ ΩΣ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ Κάλλιστος Γουέαρ, Επίσκοπος Διοκλείας Απόσπασμα απο το βιβλίο: Ο Ορθόδοξος Δρόμος Έκδοση: Επτάλοφος AE

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

 

Η ελπίς μου ο Πατήρ, καταφυγή μου ο Υιός, σκέπη μου το Πνεύμα το Άγιον, Τριάς αγία, δόξα σοι. (Προσευχή του Αγ. Ιωαννικίου)
Άναρχε άκτιστε Τριάς, αμέριστε Μονάς, η τρία ούσα και εν Πατήρ, Υιός και Πνεύμα, εις ο Θεός, προσδέχου τον ύμνον, εκ των πηλίνων γλωσσών, ως εκ στομάτων φλογερών. (Από το Τριώδιο)

 Ο ΘΕΟΣ ΩΣ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΓΑΠΗ

«Πιστεύω εις ένα Θεόν»: έτσι βεβαιώνουμε στην αρχή του «Πιστεύω». Αλλ' αμέσως μετά συνεχίζουμε για να πούμε πολύ περισσότερ' απ' αυτό. Πιστεύω, συνεχίζουμε, σ' ένα Θεό που είναι ταυτόχρονα τρεις, Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Υπάρχει μέσα στο Θεό πραγματική διαφοροποίηση αλλά και αληθινή ενότητα. Ο Θεός των Χριστιανών δεν είναι μόνο μία μονάδα αλλά μία ένωση, όχι μόνο ενότητα αλλά και κοινότητα. Υπάρχει μέσα στο Θεό κάτι ανάλογο προς την «κοινωνία». Δεν είναι ένα πρόσωπο μόνο του, που αγαπάει μόνο τον εαυτό του, δεν είναι μία μονάδα που αυτοπεριέχεται ή «Ο Ένας». Είναι ενότητα τριών: τρία ίσα πρόσωπα, που το καθένα κατοικεί μέσα στ' άλλα δύο με τη δύναμη μιας αέναης κίνησης αμοιβαίας αγάπης. Amo ergo sum, «Αγαπώ γι' αυτό υπάρχω»: ο τίτλος του ποιήματος της Kathleen Raine μπορεί να χρησιμέψει σαν ένα υπόδειγμα για το Θεό -την Αγία Τριάδα. Κάτι που ο Shakespeare λέει σχετικά με την αγάπη δύο ανθρώπων θα μπορούσε ν' αποδοθεί επίσης και στη θεϊκή αγάπη των αιωνίων Τριών:
Έτσι αγαπούσαν, σαν η αγάπη μέσα στο ζευγάρι να μην είχε παρά στο ένα την ουσία" οι δυό τους διαφορετικοί, αδιαίρετοι ωστόσο ο αριθμός ήταν νεκρός εκεί, μέσ' στην αγάπη!

Ο τελικός σκοπός της πνευματικής Οδού είναι: εμείς οι άνθρωποι να γίνουμε μέρος αυτής της Τριαδικής περιχώρησης, συνεπαρμένοι τελείως μέσα στον κύκλο της αγάπης που υπάρχει μέσα στο Θεό. Έτσι προσευχήθηκε ο Χριστός στον Πατέρα του, τη νύχτα πριν από τη Σταύρωσή του: «ίνα πάντες εν ώσιν, καθώς, συ, πάτερ, εν εμοί καγώ εν σοι, ίνα και αυτοί εν ημίν ώσιν» (Ιωαν. 17,21).
Γιατί να πιστεύουμε ότι ο Θεός είναι τρία; Δεν είναι πιο εύκολο να πιστεύουμε απλά στη θεϊκή ενότητα, όπως οι Εβραίοι και οι Μωαμεθανοί; Φυσικά είναι ευκολότερο. Το τριαδικό δόγμα βρίσκεται μπροστά μας σαν μια πρόκληση, σαν ένα «πρόβλημα» στην κυριολεξία: είναι, με τα λόγια του Vladimir Lossky, «ένας σταυρός για τους τρόπους της ανθρώπινης σκέψης», και απαιτεί από μας μια ριζική πράξη μετάνοιας -όχι μόνο μια χειρονομία τυπικής συγκατάθεσης, αλλά μία αληθινή αλλαγή νου και καρδιάς.

Γιατί, λοιπόν, να πιστεύουμε στο Θεό ως Τριάδα; Στο προηγούμενο κεφάλαιο είδαμε, ότι οι δύο τρόποι που μπορούν να μας βοηθήσουν πιο πολύ για να μπούμε στο θείο μυστήριο είναι, να βεβαιώσουμε ότι ο Θεός είναι προσωπικός και ότι ο Θεός είναι αγάπη. Τώρα και οι δυό αυτές γνώσεις προϋποθέτουν συμμετοχή και αμοιβαιότητα. Πρώτον, ένα «πρόσωπο» δεν είναι καθόλου το ίδιο πράγμα μ' ένα «άτομο». Απομονωμένοι, ανεξάρτητοι, -κανείς από μας δεν είναι έν' αυθεντικό πρόσωπο αλλ' απλώς ένα άτομο, μία απλή μονάδα όπως καταγράφεται στην απογραφή. Ο εγωκεντρισμός είναι ο θάνατος της αληθινής προσωπικότητας. Ο καθένας γίνεται αληθινό πρόσωπο μόνο όταν σχετίζεται με άλλα πρόσωπα, όταν ζει γι' αυτά και μέσα σ' αυτά. Δεν μπορεί να υπάρξει άνθρωπος, όπως πολύ σωστά έχουν πει, μέχρι να επικοινωνήσουν τουλάχιστον δύο άνθρωποι. Το ίδιο αληθεύει, κατά δεύτερο λόγο, και για την αγάπη. Η αγάπη δεν μπορεί να υπάρξει στην απομόνωση αλλά πρϋποθέτει τον άλλο. Η αγάπη για τον εαυτό μας είναι η άρνηση της αγάπης. 

Η Αγία Τριάδα, κλασική εικόνα του κορυφαίου Ρώσου αγιογράφου αγίου Ανδρέα Ρουμπλώφ. Αυτή είναι η ορθόδοξη εικόνα της Αγ. Τριάδας (βασισμένη στην επίσκεψη του Θεού στον Αβραάμ, κεφάλαιο 18 της Γένεσης, στην Παλ. Διαθήκη) και όχι εκείνη που παρουσιάζει το Θεό Πατέρα σαν γέρο και το Άγιο Πνεύμα σαν περιστέρι (για την απεικόνιση του Θεού δες εδώ).

Όπως ο Charles Williams δείχνει με τόσον αποστομωτικό τρόπο στο μυθιστόρημά του «Κατέβασμα στην Κόλαση», η αγάπη του εαυτού μας είναι κόλαση" γιατί, σ' έσχατη ανάλυση, η αγάπη του εαυτού μας δείχνει το τέλος κάθε χαράς και κάθε νοήματος. Κόλαση δεν είναι οι άλλοι άνθρωποι" κόλαση είναι ο εαυτός μου, όταν είναι αποκομένος απ' τους άλλους με τον εγωκεντρισμό.

Η Αγία Τριάδα στη Βίβλο

ΑΠΟΣΤΑΤΕΣ

 

Όταν οι αδελφοί μας μουσουλμάνοι έχουν μπροστά τους τις χαντίθ, εμφανίζονται απολύτως βέβαιοι για την αυθεντικότητά τους – έστω, για την αυθεντικότητα εκείνων που οι πνευματικοί τους διδάσκαλοι έχουν αναγνωρίσει και καταχωρίσει ως αυθεντικές. Φυσικά μπορούν να βρουν πολλά «ορθολογικά» επιχειρήματα για να υποστηρίξουν την άποψή τους, αλλά ο αληθινός λόγος είναι ένας: εμπιστεύονται τις χαντίθ, γιατί θεωρούν εξ ορισμού αξιόπιστους τους συλλέκτες και σχολιαστές τους.

Όταν όμως εμείς επικαλούμαστε λόγια του Ιησού, εκείνοι εύκολα τα απορρίπτουν ως μυθεύματα και πλαστογραφίες. Όταν επικαλούμαστε λόγια των αποστόλων, εκείνοι εύκολα χαρακτηρίζουν τους αποστόλους (τους αγίους αυτούς αυτόπτες μάρτυρες του Ιησού) ως πλαστογράφους. Και όταν επικαλούμαστε λόγια των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, εύκολα βρίσκουν κάθε μομφή να τους προσάψουν, αρκεί να μειώσουν την εγκυρότητα της θεμελιώδους διδασκαλίας του χριστιανισμού.

Στην Καινή Διαθήκη, ο Ίδιος ο Ιησούς ζητάει πίστη στον Εαυτό Του (π.χ. Ιω. 3, 29 και 9, 35-38) και δηλώνει ότι η τιμή προς Αυτόν πρέπει να είναι ίση με την τιμή προς τον Πατέρα (Ιω. 5, 23, «ίνα πάντες τιμώσι τον υιόν καθώς τιμώσι τον πατέρα»). Πώς λοιπόν ο συγγραφέας μας ισχυρίζεται ότι αυτό είναι «ειδωλολατρία» και «προσβολή» προς το Θεό;

Ο Θεός είναι Τριαδικός"... ε, και...???

Θρησκευτικά... αλλιώς!

 

Εικ.: Η περίφημη εικόνα της αγίας Τριάδας, έργο του αγίου Ανδρέα Ρουμπλιώφ. Απαράμιλλη σε συμβολισμούς, αλλά και στην ταπείνωση που εκφράζει (την ταπείνωση του Θεού).

Ο Θεός του Χριστιανισμού είναι Τριαδικός. Αποτελείται από μια ουσία, τη Θεία, αλλά τρία πρόσωπα, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Τρια πρόσωπα αλλά ένας Θεός. Δηλαδή, για τον Θεό ισχύει το 1+1+1=1.
Όλα καλά μέχρι εδώ, αν και  λιγάκι έξω από τα μαθηματικά που μάθαμε στο Δημοτικό.
Τελικά όμως... τι μας νοιάζει εμάς η Τριαδικότητα του Θεού; Αλλάζει σε κάτι τη ζωή μας; Δίνει άλλο νόημα στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα πράγματα;
Η απάντηση είναι "ναι". Η Τριαδικότητα του Θεού αποτελεί (ή τουλάχιστον θα έπρεπε να αποτελεί) πυξίδα για τη δική μας ζωή.
Πώς? Μιμούμενοι τον τρόπο ύπαρξης των Τριών Αγίων προσώπων.

Το κάθε ένα είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο αλλά και τα Τρία μαζί αποτελούν τον έναν Θεό. Κάθε πρόσωπο του Τριαδικού Θεού είναι φορέας της θείας ουσίας και συγχρόνως είναι όλος ο Θεός. Κανένα τους δεν είναι ούτε κατ΄ελάχιστον ανώτερο ή κατώτερο, απλά έχουν διαφορετικά, μοναδικά χαρακτηριστικά.
Ο Πατέρας είναι αγέννητος, ο Υιός γεννητός και το Άγιο Πνεύμα εκπορευόμενο.
Αυτά λοιπόν, τα τρια μοναδικά πρόσωπα είναι μια αγαπητική συντροφιά αδιάκοπη και άφθαρτη.
Κι εμείς; Πώς γινόμαστε μέτοχοι σε αυτό?
Μα, κάπως έτσι δεν είναι το ιδανικό για την ανθρώπινη κοινωνία;
Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ομότιμοι, ισότιμοι. Έχουν τα ίδια δικαιώματα. Κανείς δεν (πρέπει να) θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο από τον συνάνθρωπό του.
Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι αλλά όχι ίδιοι!!! Ο κάθε ένας είναι ξεχωριστή προσωπικότητα. Έχει άλλα θέλω, άλλες προτιμήσεις, κάνει άλλες επιλογές. Αυτή η διαφορετικότητα του καθενός (θα πρέπει να) είναι απόλυτα σεβαστή.

Η πίστη λοιπόν στον Τριαδικό Θεό αυτομάτως οδηγεί σε συγκεκριμένο τρόπο θεώρησης της ζωής και του κόσμου: μίμηση του τρόπου ζωής του Θεού. Τι σημαίνει αυτό; Να βιώσει ο καθένας ως καθημερινό τρόπο ζωής την ΑΓΑΠΗ, την ΙΣΟΤΗΤΑ, τη ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ του καθενός και την ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ όλων.
Ξέρουμε πως ο Θεός δεν είναι τιμωρός αλλά αγαπάει και συγχωρεί. Το απέδειξε περίτρανα στην παραβολή του Σπλαχνικού Σαμαρείτη.
Γνωρίζουμε πως το κριτήριο της αξίας της ζωής των ανθρώπων είναι η έμπρακτη εκδήλωση αγάπης ή η παράλειψή της. Οι άνθρωποι καλούνται να γίνουν μια κοινωνία έμπρακτης αγάπης προς όλους χωρίς διακρίσεις. Και αυτά φανερώθηκαν στην παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα.
Κάπως έτσι και το Τριαδικό Δόγμα ορίζει έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής αφού ο όποιος σοβαρολογεί για την πίστη του σε έναν Τριαδικό Θεό, ΔΕΝ μπορεί να εγκολπωθεί ούτε τον ατομικισμό αλλά ούτε και τη μαζοποίηση του ανθρώπου αφού οφείλει να είναι εικόνα της Αγίας Τριάδας κάθε στιγμή της ζωής του.
Αλήθεια... πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος αν... ήμασταν όλοι ενωμένοι...

Ἡ Θ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

Ἱερὸς Καθεδρικὸς Ναὸς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Πειραιῶς,
Τρίτη, 18.11/1.12.2015

Ἡ Θ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

+ Ἐπισκόπου Γαρδικίου Κλήμεντος
Γραμματέως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου

Μακαριώτατε,
Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Ἀγαπητοὶ Πατέρες καὶ Ἀδελφοί·

1. Εἰσαγωγικὰ

Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ καὶ ἡ σημασία τοῦ θέματος περὶ τῶν θεωρουμένων ὡς Η΄ καὶ Θ΄ Οἰκουμενικῶν Συνόδων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας εἶναι πάρα πολὺ μεγάλη σήμερα, ἐν ὄψει μάλιστα τῆς προκλήσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.

Καὶ ἡ μὲν Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 879, ἐπὶ Μεγάλου Φωτίου, ἡ ὁποία ἀπέρριψε τὴν αἵρεσι τοῦ Filioque καὶ περιέστειλε τὴν παπικὴ ἐπεκτατικότητα, ἀποτελεῖ ἀσφαλῶς τὴν Η’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὅπως σὺν τοῖς ἄλλοις ἀπέδειξε καὶ ὁ Σεβασμ. Μητροπολίτης Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς κ. Κυπριανός, καὶ παλαιότερα¹ καὶ διὰ τῆς προηγηθείσης Εἰσηγήσεώς του.

Ὡς ὀργανικὴ δὲ συνέχεια τούτου, εἶναι ἀναγκαία ἡ συμπερίληψις καὶ τῶν Ἡσυχαστικῶν Συνόδων τοῦ ΙΔ’ αἰῶνος, ἐπὶ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, ὡς ἡ Θ’ Οἰκουμενικὴ Συνόδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Ἀκόμη καὶ ἐντὸς τῆς Καινοτόμου ἐκκλησίας τοῦ Νέου Ἡμερολογίου Ἑλλάδος, ὑπῆρξαν καὶ ὑπάρχουν φωνὲς γιὰ τὴν ἐπίσημη διακήρυξι τῆς Οἰκουμενικότητος τῶν Συνόδων αὐτῶν, ἀλλὰ δὲν συναντοῦν τὴν ἀπαιτούμενη συνοδικὴ ἀνταπόκρισι στὸν χῶρο τους. Καὶ τοῦτο, διότι ὅπως γίνεται ἀντιληπτό, οἱ διακηρύξεις αὐτὲς θὰ ἀποτρέψουν δραστικὰ τὴν ἐνδοτικὴ οἰκουμενιστικὴ πορεία, ἡ ὁποία ἀκολουθεῖται ἀπὸ ἀρκετῶν δεκαετιῶν, καὶ θὰ θέσουν τὰ πράγματα σὲ μία διαφορετικὴ προοπτική. Τοῦτο ὅμως δὲν εἶναι ἀποδεκτὸ ἤ καὶ δυνατὸν ἀπὸ τὶς ψυχρανθεῖσες στὴν Πίστι Καινοτόμες ἱεραρχίες, στὶς ὁποῖες ὁ κατὰ Θεὸν ζῆλος ἐσβέσθη πρὸ πολλοῦ, ἐπικρατεῖ δὲ ἡ συμβατικὴ κοσμικὴ διπλωματία καὶ διαπλοκή, γιὰ ἐξυπηρέτησι κυρίως ἐγκοσμίων ἐπιδιώξεων καὶ ὠφελημάτων.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΚΤΙΣΤΗ ΧΑΡΗ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΕΤΕΧΕΤΑΙ;

 Γράφει ο εφημέριος του Ιερού Ναού Τιμίου Προδρόμου, Ιερομόναχος π. Νικηφόρος Νάσσος

Α' ΜΕΡΟΣ

Τί εἶναι αὐτό πού ἀποκαλεῖται θεολογικά «Ἄκτιστος Χάρις»;

Πῶς ἑρμηνεύεται καί πῶς μετέχεται; Μέ ἁπλά λόγια καί σύντομα, θά τό ἐξηγήσουμε στό κείμενο αὐτό, σέ δύο μέρη.

Ἄκτιστη Χάρη, εἶναι ἡ θεία Ἐνέργεια, ἡ ὁποία γίνεται προσιτή καί καταληπτή στούς ἀνθρώπους, ὡς «μεθεκτή», σέ ἀντίθεση μέ τήν θεία Οὐσία, ἡ ὁποία εἶναι παντελῶς ἀκατάληπτη, ἀπρόσιτη, «ἀμέθεκτη».

Ὁ Τριαδικός Θεός, ὡς ὕπαρξη πάνω καί πέρα ἀπό κάθε ὕπαρξη, ὡς ὁ Ὤν ὅπως ὁ ἴδιος εἶπε στόν Μωυσῇ πάνω στό Σινᾶ, ὅταν τόν ρώτησε ποιό εἶναι τό ὄνομά Του («Ἐγώ εἰμί ὁ Ὤν»,Ἐξ. 3, 14), ἔχει Οὐσία, ἔχει καί Ἐνέργεια. Ἀφοῦ ὁ Θεός εἶναι Ἄκτιστος, δηλαδή Αἰώνιος, Ἄναρχος καί Ἀδημιούργητος, Ἄκτιστη εἶναι καί ἡ Οὐσία Του, Ἄκτιστη καί ἡ Ἐνέργειά του. Δέν ἔχει ἀρχή, οὔτε τέλος, ὅπως ἔχουν τά ἀνθρώπινα, τά κτιστά. Ἐμεῖς οἱ κτιστοί, οἱ ἐν χρόνῳ δημιουργημένοι, ἔχουμε κτιστή οὐσία καί ἐνέργεια, ἀλλά ὁ Θεός ἔχει Ἄκτιστη Οὐσία καί Ἄκτιστη Ἐνέργεια.

Καί ἡ μέν Οὐσία τοῦ Θεοῦ, ὅπως εἴπαμε, εἶναι ἀκατάληπτη, ὑπερβατική καί ἐντελῶς ἄγνωστη σέ ἀγγέλους καί ἀνθρώπους, σέ νοερά καί αἰσθητά, στούς πάντες! Κανείς ποτέ δέν εἶδε, οὔτε πρόκειται νά δεῖ τήν θεία φύση! Ἡ Ἐνέργεια ὅμως τοῦ Θεοῦ, ἡ «πρός τά ἔξω κίνησή του» ὅπως λέμε, γίνεται καταληπτή καί μεθεκτή, ἀφοῦ αὐτή εἶναι τό μέσον, ὁ τρόπος, ἡ γέφυρα πού συνδέει τόν Ὑπερβατικό - Ἄκτιστο Θεό μέ τήν κτιστή δημιουργία. Εἶναι τό «συνδοῦν» πού ἔλεγε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὁ κατεξοχήν ἀναπτύξας τή θεολογική αὐτή Διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας.
Υπάρχουν πολλά εἶδη Ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ δίδονται ἀπό τούς Πατέρες διάφορα ὀνόματα, ἀνάλογα μέ τά ἀποτελέσματά της, ὅπως λ. χ. γίνεται λόγος γιά τήν ζωοποιό Ἐνέργεια, τήν οὐσιοποιός, τήν σοφοποιός, τήν θεοποιός. Δέν θά ἀναλύσουμε τά ἀνωτέρω, μόνο θά ποῦμε γιά τήν Χάρη ἐκείνη πού ἐνεργεῖ τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί τήν ἕνωσή του μέ τόν Τριαδικό Θεό, διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ».

Ἄκτιστη Χάρη εἶναι τό φῶς τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ καί ἡ παραμονή τοῦ φωτός αὐτοῦ ἐντός τοῦ πιστοῦ. Ἄκτιστη Χάρη εἶναι ἡ Ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ἀναγεννᾷ τόν ἄνθρωπο διά τοῦ βαπτίσματος καί συνάπτει αὐτόν μετά τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ διά τῆς Θείας Εὐχαριστίας! Ἡ Ἁγιοπνευματική Χάρη, ἐνεργεῖ στή ζωή τοῦ Χριστιανοῦ, ὑπό προϋποθέσεις. Ἔρχεται μέσα μας καί «ἐνοικεῖ». Χωρίς αὐτήν τήν «ἐνοίκηση», γιά τήν ὁποία κάνει λόγο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος («Εἴπερ Πνεῦμα Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ἡμῖν», Ρωμ. 8, 9.), δέν σώζεται κανείς! Τί εἶναι ἡ σωτηρία; Εἶναι ἡ ἕνωση κατά Χάριν μέ τόν Τριαδικό Θεό, ἡ μετοχή στήν ἁγιοτριαδική ζωή, γεγονός πού ἀρχίζει ἀπό τόν κόσμο αὐτόν (προγευστικῶς) καί παρατείνεται στήν ἄπειρη Αἰωνιότητα! Εἶναι ἡ μέθεξη (ὅπως λέγεται θεολογικά) τῆς θείας Χάριτος! Εἶναι ἡ γεύση τοῦ Θεοῦ θετικῶς! Διότι ἡ Χάρη λειτουργεῖ καί ἀρνητικῶς, καυστικῶς, κολαστικῶς, ὅταν δέν ἔχουμε καθαρή καρδιά ἀπό τά πάθη. Συμβαίνει ὅτι καί μέ ἕνα φάρμακο, πού λειτουργεῖ θεραπευτικά σέ ἕναν ὀργανισμό πού ἔχει κατάλληλες προϋποθέσεις, ἀλλά μπορεῖ νά λειτουργήσει καί ἀρνητικά - θανατικά σέ ἕναν μή κατάλληλο ὀργανισμό.

Άγ. Γρηγόριος Παλαμάς:Το αμέθεκτον και μεθεκτόν του Θεού (1ο μέρος) Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης

Οι αγώνες και η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά απέβλεπαν στο να διασφαλίσουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να μετέχει του Θεού, να δείξουν ότι ο Θεός δεν είναι μόνον τελείως υπερβατι­κός και αμέθεκτος, αλλά είναι συγχρόνως και ενδοκοσμικός, μεθεκτός. Στις απόψεις του Βαρλαάμ είδε πολύ σωστά ανανέωση των θεολογικών αιρέσεων του 4^ου  αιώνος, του Ευνομίου, του Αρείου, του Μακεδονίου, οι οποίοι με το να δέχονται ως κτίσματα τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα στερούσαν τη δυνατότητα θεώσεως. Γιατί πράγματι πώς μπορούσαν να θεώσουν τον άνθρωπο, αν ήσαν κτίσματα, αφού και αυτά θα είχαν ανάγκη θεώσεως, όπως επιγραμματικά και προκλητικά διετύπωσε για το Άγιο Πνεύμα ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος· «ει μη Θεός το Πνεύμα το Άγιον θεωθήτω πρώτον και ούτω θεούτω με τον ομότιμον».

Οι ίδιες επικίνδυνες συνέπειες για τη σωτηρία του ανθρώπου υπήρχαν και στις απόψεις του Βαρλαάμ σύμφωνα με τις οποίες ο άνθρωπος επικοινωνεί με το Θεό με κτιστά μέσα με το νου μόνο και τη νόηση, από της πλευράς δε του Θεού δεν υπάρχει κάτι άκτιστο και θείο το οποίο δίδεται στους ανθρώπους ως θεοποιός δωρεά. Η θεία χάρις για τον Βαρλαάμ δεν είναι άκτιστη αλλά κτιστή. Υποβαθμίζουν πολύ τη σημα­σία των θεολογικών αγώνων του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και τον κίνδυνο της αιρέσεως του Βαρλαάμ, κυρίως οι δυτικοί ερευνηταί, όταν βλέπουν σ’ αυτά απλές διαφορές μοναχικών κύκλων ως προς τη μέθοδο της προσευχής και ως προς την ενόραση και τη θέα του φωτός.

Αυτά ήσαν απλώς οι αφορμές· οι αγώνες υψώθηκαν στη συνέχεια σε καθαρά δογματι­κό, θεολογικό επίπεδο, και η Ορθόδοξος Εκκλησία όπως είδε τις συνοδικές αποφάσεις των οικουμενικών συνόδων για τους παλαιούς αιρετικούς, έτσι είδε και στις συνοδικές αποφάσεις που δικαίωναν τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά αυθεντική έκφραση της πίστεώς της για τον Θεό, και για τη θέωση του ανθρώπου. Στον τρίτο συνοδικό τόμο που εξεδόθη εναντίον των οπαδών του Βαρλαάμ και του Ακινδύνου συνδέονται σαφώς οι νέοι με τους παλαιούς αιρετικούς στο θέμα αν είναι άκτιστη ή κτιστή η Θεία χάρη.

ΕΥΔΙΑΘΕΣΙΑ, «ΘΕΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ» Ή XΑΡΙΣ ΘΕΟΥ;

Ακούμε συχνά να γίνεται λόγος για την λεγομένη «Θετική Ενέργεια», πολλά δε έντυπα και τηλεοπτικά μέσα ενημερώσεως κάνουν λόγο για τον όρο και το θέμα αυτό.
Ακούμε επίσης ανθρώπους διαφόρων ηλικιών, ακόμη και μαθητές, να συζητούν για το αν σήμερα έχουν ή όχι «θετική ενέργεια» στις πράξεις τους, στη δουλειά, στο σπίτι, στις διαπροσωπικές σχέσεις, αν ένας χώρος, ένα περιβάλλον έχει θετική ενέργεια, ή συναντούμε - ακούμε - αυτή την έκφραση και πρακτική όταν πρόκειται να διακοσμηθεί ένα σπίτι, να διαρρυθμισθεί ένα σύγχρονο Γυμναστήριο, να διοργανωθεί μία συνεστίαση ή μία κοινωνική εκδήλωση, μια και όλα αυτά πρέπει να διαποτίζονται - έτσι λένε - από «θετική ενέργεια» για να νοιώθουν καλά οι παρευρισκόμενοι και να υπάρχει αποτελεσματικότητα στις ενέργειές τους.
Όταν οι θιασώτες της θετικής ενεργείας ομιλούν κομπαστικά γιΆ αυτήν, πιθανόν να κάνουν λόγο για την καλή διάθεση και εσωτερική ευεξία από το ευχάριστο και άνετο φυσικό ή οικιακό περιβάλλον. Ίσως να εννοούν τα καλά συναισθήματα από την συνάντηση φιλικών και αγαπητών συγγενικών ή άλλων προσώπων. Μπορεί ακόμη να θέλουν να τονίσουν και την ευάρεστη αίσθηση που νοιώθει και εκδηλώνει κάποιος μετά από ένα καλό φαγητό, έναν ξεκούραστο ύπνο ή μια ποιοτική διασκέδαση. Αυτά όμως είναι πανανθρώπινα φαινόμενα και κοινώς αποδεκτά γεγονότα, ισχύοντα παγκοσμίως, όπου γης και όπου υπάρχει άνθρωπος, άπτονται κυρίως της ψυχολογίας και της ψυχολογικής καταστάσεως της στιγμής, ξέρουμε τις πηγές και την πορεία τους μέσα μας και γύρω μας και πολύ απέχουν από το να τα ονομάσουμε «θετική ενέργεια».
Κάποιοι όμως χρησιμοποιούν τον γενικό και αόριστο αυτό όρο συγκεκαλυμμένα, σαν προπέτασμα καπνού, εν γνώσει τους, για να δηλώσουν την «ενέργεια» των νεοεποχιτών και πνευματιστών, που κατά τα πιστεύματά τους, υπάρχει και προέρχεται από όλο το σύμπαν («συμπαντική ενέργεια») και γιΆ αυτούς έχει θεϊκές ιδιότητες ή προέρχεται από τους «ουράνιους επισκέπτες» και τα πνευματικά όντα, με τα οποία έρχονται σε επαφή και επικοινωνούν μαζί τους, δηλαδή τα δαιμόνια.
Επί πλέον, οι οπαδοί της θετικής ενεργείας, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά στον συναισθηματικό τους κόσμο ή στις συνθήκες της ζωής τους, ομιλούν τότε περί αρνητικής ενεργείας. Και τι κάνουν λοιπόν για την επαναφορά της θετικής; Διαλογίζονται. Κάνουν διαλογισμό - όχι προσευχή - ή πάνε σε τόπους που νομίζουν ότι έχουν πολλή θετική ενέργεια, κυρίως στην Ινδία, και κοντά σε δασκάλους των ανατολικών θρησκειών, για να πάρουν απ᾿ αυτούς αυτό που τους λείπει, τη θετική δηλαδή ενέργεια.

μυστική θεολογία Αθανασίου Ι. Δεληκωστόπουλου, Ἑλληνικός στοχασμός καί χριστιανική συνείδηση,

Εκδόσεις Αποστολική Διακονία, 1993, σελ. 271-281. Έχοντας διερευνήσει τη σχέση της πλατωνικής φιλοσοφίας με τα συγγράμματα του Διονυσίου Αρεοπαγίτου και τη διασύνδεσή τους με το Μάξιμο τον Ομολογητή, θεωρούμε σκόπιμη και αναγκαία μια πληρέστερη αλλά σύντομη αναφορά στη «μυστική θεολογία» και το ρόλο που αυτή διεδραμάτισε ιδία κατά τις «ησυχαστικές έριδες» του ΙΔ΄ αιώνος δια του Γρηγορίου Παλαμά, ανακαινιστού της χριστιανικής μυστικής θεωρίας. Τότε δι' αυτής ετέθη το θεολογικό πρόβλημα περί της ουσίας των ενεργειών του Θεού και έλαβε χώρα σύγκρουση μεταξύ της μυστικής θεολογίας και της θρησκευτικής φιλοσοφίας, όταν ο Θεός της Αποκαλύψεως και της θρησκευτικής εμπειρίας ευρέθη αντιμέτωπος προς το θεό των φιλοσόφων και των σοφών επί του πεδίου του μυστικισμού. Ο άνθρωπος είτε αισθάνεται το θείον ως κάτι το υψηλόν και μεγαλειώδες, το οποίο γεννά στην ψυχή του ιερό δέος, είτε βιώνει το θείον ως κάτι συγγενικό προς αυτόν, προς το οποίο τρέφει αισθήματα αγιότητος και ποθεί να ενωθεί (1) . Ο μυστικισμός είναι φαινόμενο που απορρέει από το δεύτερο, ως ανωτέρω, είδος του θρησκευτικού βιώματος. Αποτελεί μία από τις μορφές θρησκευτικότητος και συναντάται σε όλους τους λαούς, όλων των εποχών. Κατά την ουσιαστική έννοια του μυστικισμού πρόκειται περί άρσεως της διαιρέσεως μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου, μεταξύ ψυχής και Θεού, ανθρωπίνου Εγώ και θείου Συ, περί καθαρώς πνευματικών μέσων, ως είναι η ψυχική συγκέντρωση και περισυλλογή και η προσευχή. Με τον τρόπο αυτό λαμβάνει χώρα έκσταση, έξοδος της ψυχής από τον κόσμο των αισθήσεων και άνοδος, δηλ. συνάντηση της ψυχής με το Θεό. Με τον μυστικισμό αυτό συνδέεται και ορισμένη μορφή γνώσεως, η οποία εκπροσωπείται από τον Πλάτωνα και τον Αυγουστίνο, όπως θα δούμε πιο κάτω στο οικείο κεφάλαιο περί Αυγουστίνου. Είναι η άμεση, χωρίς τη μεσολάβηση της νοήσεως, γνώση, το απ' ευθείας βίωμα, η διαίσθηση, η ενόραση. Ο σκοπός του μυστικισμού είναι ο ίδιος με τον της θρησκείας. Ας σημειωθεί ότι ο μυστικισμός είναι η άμεση μετάθεση από την περιοχή του βεβήλου στο μακάριο κόσμο του αγίου ή του θείου, άμεση μετάσταση στους κόλπους του απέραντου, όπου ο άνθρωπος αισθάνεται και τον εαυτό του ως απόλυτο, απέραντο και ολοκληρωμένο. Η πραγματικότης του πόθου του για ένωση ή συγχώνευση με τη θεότητα, γεννά στη ψυχή μακαριότητα. Το βίωμα αυτό είναι άρρητο, ανέκφραστο, ανεκδιήγητο. Το εκφράζει μόνο το φαινόμενο της ιεράς σιγής. Κάτι τέτοιο είχε συμβεί με τους μαθητές που συνάντησαν τον Κύριο στο δρόμο προς Εμμαούς. Ο μυστικισμός αποτελεί τα βαθύτατα ψελλίσματα της μυχιαιτάτης ευσεβείας. Δι' αυτό ακριβώς είναι και πηγή μεγάλων δημιουργιών στην περιοχή της φιλοσοφίας, της θρησκείας και της τέχνης.

Περί των ακτίστων ενεργειών Κατηγορία Ορθοδοξία (Επιστολή προς το περιοδικό «Εφημέριος», η οποία δημoσιεύτηκε στο τεύχος Μαϊου - Ιουνίου 2016) Παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον τη συζήτηση που έχει διαμειφθεί τα τελευταία τρία περίπου χρόνια μέσω των σελίδων του «Εφημερίου» για τις ενέργειες του Θεού και για τον τρόπο που ενεργούν στον άνθρωπο, καθώς και τα συναφή ερωτήματα που έχουν προκύψει. Επιτρέψτε μου επιγραμματικά να αναφερθώ σε μερικά σημεία, καθότι είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο εν γένει προβληματισμός έχει ως αφετηρία αφ' ενός μεν την καλή πρόθεση όλων όσοι ώς σήμερα συμμετείχαν στον διάλογο, δηλαδή την αναζήτηση της διδασκαλίας της Εκκλησίας, αφ' ετέρου δε την παρανόηση ότι ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς εκαινοτόμησε ομιλών περί του ακτίστου φωτός και των ακτίστων ενεργειών του Θεού. Η έρις, ωστόσο, του 14ου αι. μεταξύ του λατίνου μοναχού Βαρλαάμ και του μαθητή του Ακινδύνου αφ' ενός, και του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά αφ’ ετέρου, δεν έθεσε για πρώτη φορά το θέμα των θείων ενεργειών αλλά αποτελεί αναζωπύρηση αρχαιότατης διαμάχης περί την Αγία Τριάδα. Έτσι, για τη διάκριση μεταξύ θείας ουσίας και θείων ενεργειών μίλησαν, με αφορμή την αιρετική διδασκαλία του Ευνομίου, οι άγιοι Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Μ. Βασίλειος και Γρηγόριος Νύσης, καθώς και οι μετά από αυτούς, συμπεριλαμβανομένου του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Πρώτη διάκριση είναι αυτή των όντων. Ο Θεός ονομάζεται άκτιστος, σε αντιδιαστολή με την ορατή και την αισθητή κτίση: «Καὶ πρῶτόν γε τὰ ὄντα διαιρήσωμεν. Εὑρήσομεν γὰρ ἅπαντα εἴς τε κτιστὸν καὶ ἄκτιστον διαιρούμενα· εἴ τι γάρ ἐστιν ἐν τοῖς οὖσιν, ἢ ἄκτιστος φύσις ἐστὶν ἢ κτιστή. Ἀλλ' ἡ μὲν ἄκτιστος καὶ δεσποτικὴ καὶ πάσης ἀνάγκης ἐλευθέρα, ἡ δὲ κτιστὴ δουλικὴ καὶ νόμοις δεσποτικοῖς ἑπομένη· καὶ ἡ μὲν κατ' ἐξουσίαν ἃ ἂν βούληται καὶ ποιοῦσα καὶ δυναμένη, ἡ δὲ τὴν διακονίαν ἣν παρὰ τῆς θεότητος εἴληφεν μόνην καὶ δυναμένη καὶ πληροῦσα»[1]. Δεύτερη διάκριση είναι αυτή της ουσίας και των ενεργειών του Θεού. Η ουσία του Θεού είναι απλή και ακατάληπτος[2]. Οι θείες ενέργειες φθάνουν ώς εμάς και μάς καθιστούν γνωστά όσα μπορούμε να γνωρίζουμε για τον Θε[3]. Επειδή η ενέργεια αποτελεί φυσική κίνηση της ουσίας[4], η θεία ουσία δεν μπορεί παρά να έχει τη δική της ενέργεια (γιατί μία κατ' ουσίαν είναι η θεία ενέργεια, φωτιστική και ζωοποιός και δημιουργική και συνεκτική και αγιαστική των απάντων)[5]. «Εἰ δὲ μὴ καρπογόνος ἐστὶν αὐτὴ ἡ θεία οὐσία, ἀλλ' ἔρημος, κατ' αὐτοὺς, ὡς φῶς μὴ φωτίζον, καὶ πηγὴ ξηρὰ, πῶς δημιουργικὴν ἐνέργειαν ἔχειν αὐτὸν λέγοντες οὐκ αἰσχύνονται;»[6]. Αν η θεία ουσία είναι άκτιστος, τότε άκτιστες είναι και οι θείες ενέργειες. Η δημιουργική άκτιστος ενέργεια του ακτίστου Θεού παρήγαγε «ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι» τα σύμπαντα· αν την εκλάβουμε ως κτιστή, τότε εισάγουμε νέο κτιστό πριν το κτιστό, κάποιον μεσάζοντα ανάμεσα στον Θεό και στην κτίση, ή έστω, κάποιο όργανο, πράγμα άτοπο[7]. Το ίδιο ισχύει για όλες τις ενέργειες του Θεού, που δεν είναι παρά εκφάνσεις της μιάς θείας ακτίστου ενεργείας (γι’ αυτό και δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι άλλες ενέργειες του Θεού είναι άκτιστες και άλλες κτιστές). Ο Θεός κοινωνεί με το κτιστό διά των ακτίστων ενεργειών του· η ρήση του Κυρίου «ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον μου τηρήσει, καὶ ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αὐτόν, καὶ πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ' αὐτῷ ποιήσομεν»[8], φανερώνει την παρουσία του Θεού διά των ακτίστων ενεργειών του, αφού ο άνθρωπος δεν μπορεί να κοινωνήσει της ουσίας του Θεού, και συνάμα ότι ο άνθρωπος έχει πλαστεί να είναι δεκτικός των ακτίστων ενεργειών και να κοινωνεί με τον Θεό δι' αυτών. Η θέα πάλι του Θεού δεν αποτελεί σωματική όραση αλλά ανύψωση του νου, διά των θείων ενεργειών, προς κατανόηση του ίδιου του Θεού. Πώς είδε τον Υιό του Θεού ο πρωτομάρτυς Στέφανος, ρωτά ο άγ. Γρηγόριος Νύσσης, αφού «θεόν οὐδείς ἑώρακε πώποτε»; και απαντά: «οὐκ ἐν τῇ ἀνθρωπίνῃ φύσει τε καὶ δυνάμει μένων τὸ θεῖον βλέπει͵ ἀλλὰ πρὸς τὴν τοῦ ἁγίου πνεύματος χάριν ἀνακραθεὶς δι΄ ἐκείνου ὑψώθη πρὸς τὴν τοῦ θεοῦ κατανόησιν»[9]. Ομοίως, το φως της Μεταμορφώσεως δεν ήταν άλλο από το άκτιστο φως της θεότητος: «Οὐκ ἔξωθεν ἡ δόξα τῷ σώματι προσεγένετο͵ ἀλλ΄ ἔνδοθεν ἐκ τῆς ἀῤῥήτῳ λόγῳ ἡνωμένης αὐτῷ καθ΄ ὑπόστασιν τοῦ Θεοῦ Λόγου ὑπερθέου θεότητος»[10]. Το φώς, η «δόξα» που είδαν οι μαθητές, δεν ήταν η ίδια η θεότης, η ουσία του Θεού, αλλά «ἐκ τῆς θεότητος», δηλαδή άκτιστη ενέργεια αναβλύζουσα από την θεότητα. Αυτής της φωτιστικής του νου ακτίστου χάριτος του Θεού είδαν ο πρωτομάρτυς Στέφανος, οι μαθητές στο Θαβώρ, οι ησυχαστές για τους οποίους ομιλεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Απόδειξη ότι η ανθρώπινη φύση είναι δεκτική της ακτίστου χάριτος του Θεού, αποτελεί η ενανθρώπιση του Χριστού, ο οποίος είναι «τέλειος Θεός κατά την θεότητα και τέλειος άνθρωπος κατά την ανθρωπότητα, όμοιος ημίν κατά πάντα εκτός αμαρτίας». Διαφορετικά, πρέπει να δεχθούμε είτε ότι δεν ήταν όντως Θεός (βλ. Αρειανισμός) είτε ότι απορροφήθηκε η ανθρώπινη από τη θεία φύση (Μονοφυσιτισμός) είτε ότι ο Χριστός είχε μία ενέργεια (Μονοενεργητισμός, Μονοθελητισμός). «Δύο δὲ καὶ τὰς ἐνεργείας φαμὲν ἐπὶ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· εἶχε γὰρ ὡς μὲν θεὸς καὶ τῷ πατρὶ ὁμοούσιος τὴν θείαν ἐνέργειαν καὶ ὡς ἄνθρωπος γενόμενος καὶ ἡμῖν ὁμοούσιος τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως τὴν ἐνέργειαν. [...] Εἰ μία τοῦ δεσπότου Χριστοῦ ἡ ἐνέργεια, ἢ κτιστὴ ἔσται ἢ ἄκτιστος· μέσον γὰρ τούτων οὐκ ἔστιν ἐνέργεια ὥσπερ οὐδὲ φύσις. Εἰ οὖν κτιστή, κτιστὴν μόνην δηλώσει φύσιν· εἰ δὲ ἄκτιστος, ἄκτιστον μόνην χαρακτηρίσει οὐσίαν»[11]. Δεκτική της χάριτος του Θεού ήταν και η Παναγία, κατά τον αψευδή λόγο του αρχαγγέλου Γαβριήλ: «Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (Λουκ. 1.35)· «Καὶ τότε ἐπεσκίασεν ἐπ΄ αὐτὴν ἡ τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου ἐνυπόστατος σοφία καὶ δύναμις͵ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ὁ τῷ πατρὶ ὁμοούσιος͵ οἱονεὶ θεῖος σπόρος καὶ συνέπηξεν ἑαυτῷ ἐκ τῶν ἁγνῶν καὶ καθαρωτάτων αὐτῆς αἱμάτων σάρκα ἐψυχωμένην ψυχῇ λογικῇ τε καὶ νοερᾷ͵ ἀπαρχὴν τοῦ ἡμετέρου φυράματος͵ οὐ σπερματικῶς ἀλλὰ δημιουργικῶς διὰ τοῦ ἁγίου πνεύματος»[12]. Ας έχουμε δε κατά νου ότι «ἄλλο ἐστὶν ἐνέργεια καὶ ἄλλο ἐνεργητικὸν καὶ ἄλλο ἐνέργημα καὶ ἄλλο ἐνεργῶν. Ἐνέργεια μὲν οὖν ἐστιν ἡ δραστικὴ καὶ οὐσιώδης τῆς φύσεως κίνησις· ἐνεργητικὸν δὲ ἡ φύσις, ἐξ ἧς ἡ ἐνέργεια πρόεισιν· ἐνέργημα δὲ τὸ τῆς ἐνεργείας ἀποτέλεσμα· ἐνεργῶν δὲ ὁ κεχρημένος τῇ ἐνεργείᾳ ἤτοι ἡ ὑπόστασις»[13]. Κατά συνέπεια, το αποτέλεσμα των ακτίστων ενεργειών του Θεού, οι οποίες επενεργούνται πάντοτε επί του κτιστού, άλλοτε είναι νοητό, άλλοτε αισθητό, άλλοτε δημιουργικό, άλλοτε ιαματικό, άλλοτε ζωοποιητικό, άλλοτε καθαρκτικό της ψυχής και άλλοτε θαυματουργικό· ουδέποτε όμως δύναται να χαρακτηρισθεί ως «κτιστό» ή «άκτιστο». Δεν μπορεί, τέλος, παρά να απορήσει κανείς διαβάζοντας περί «κτιστού Θεού», ειδικά σε ό,τι αφορά στό Σώμα και στο Αίμα του Χριστού κατά την Θεία Ευχαριστία· «Πιστεύω, Κύριε, καὶ ὁμολογῶ ὅτι σὺ εἶ ἀληθῶς ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, ὁ ἐλθὼν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ. Ἔτι πιστεύω, ὅτι τοῦτο αὐτό ἐστι τὸ ἄχράντον Σῶμα σου καὶ τοῦτο αὐτό ἐστι τὸ τίμιον Αἷμα σου», λέει ο ιερέας λίγο πριν τη Θεία Κοινωνία. Το σώμα του Χριστού, η ανθρώπινη φύση του, δεν είναι χωρισμένη από τη θεία του φύση αλλά είναι πάντοτε ενωμένες «ατρέπτως, ασυγχύτως, αδιαιρέτως και αναλλοιώτως» κατά την διδασκαλία της Εκκλησίας. Το ζήτημα, βέβαια, εάν προσλαμβάνουμε τον Χριστό ή εάν ενωνόμαστε στο αδιαίρετο σώμα του, ποιός ο τρόπος της μεταβολής των τιμίων δώρων και τί συμβαίνει μέσα μας με την Θεία Κοινωνία, ξεφεύγει του παρόντος· διεξοδικές απαντήσεις έδωσε η Ορθόδοξη Εκκλησία, ακολουθώντας τη διαχρονική αποστολική και πατερική διδασκαλία, τόσο κατά τους διαλόγους με τους Προτεστάντες κατά τον 16ο αι., όσο και κατά την περί συχνής μεταλήψεως έριδα του Άθω κατά τον 18ο αιώνα. π. Χερουβείμ Βελέτζας Ιεροκήρυκας της Ι. Μ. Κερκύρας και Παξών [6 Ιουνίου 2016] ======================== ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ [1] Αγ. Ιουστίνου, φιλοσόφου και μάρτυρος, Ἔκθεσις τῆς ὀρθῆς πίστεως. [2] «Ἄπειρον οὖν τὸ θεῖον καὶ ἀκατάληπτον, καὶ τοῦτο μόνον αὐτοῦ καταληπτόν, ἡ ἀπειρία καὶ ἡ ἀκαταληψία». Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, Ἔκφρασις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, κεφ. 4. [3] «Ἀλλ΄ ἁπλοῦς͵ φησίν͵ ὁ Θεός͵ καὶ πᾶν ὅπερ ἂν αὐτοῦ ἀπαριθμήσῃ γνωστὸν τῆς οὐσίας ἐστί. [..] Ἡμεῖς δὲ ἐκ μὲν τῶν ἐνεργειῶν γνωρίζειν λέγομεν τὸν Θεὸν ἡμῶν, τῇ δὲ οὐσίᾳ αὐτῇ προσεγγίζειν οὐχ ὑπισχνούμεθα. Αἱ μὲν γὰρ ἐνέργειαι αὐτοῦ πρὸς ἡμᾶς καταβαίνουσιν͵ ἡ δὲ οὐσία αὐτοῦ μένει ἀπρόσιτος. ». Μ. Βασιλείου, ἐπιστολή 234, πρός Ἀμφιλόχιον ἐπίσκοπον Ἰκονίου. [4] Ἐνέργειαν γὰρ ἡμεῖς εἶναί φαμεν τὴν φυσικὴν ἑκάστης οὐσίας δύναμίν τε καὶ κίνησιν, ἧς χωρὶς οὔτε ἐστὶν οὔτε γινώσκεται φύσις». Άγ. Γρηγόριος Νύσσης, προς Ξενόδωρον (σωζόμενο απόσπασμα). [5] Πρβλ. αγ. Γρηγορίου Νύσσης Κατά Εὐνομίου 1.1.386 - 1.1.388 «μία τοῦ πυρὸς ἡ διὰ τοῦ θερμαίνειν ἐνέργεια͵ ἀλλὰ τὰ ἔργα οἵαν ἔχει τὴν συμφωνίαν ἐπισκεψώμεθα. τήκεται ὁ χαλκός͵ ὁ πηλὸς πήγνυται͵ ὁ κηρὸς ἀναλίσκεται͵ τὰ λοιπὰ τῶν ζῴων εἰ ἐν αὐτῷ γένοιτο φθείρεται͵ ἡ σαλαμάνδρα ζῳογονεῖται͵ τὸ στυππεῖον καίεται͵ τὸ ἀμίαντον ὥσπερ ἐν ὕδατι τῇ φλογὶ καταπλύνεται· τοσαύτη ἡ ταὐτότης τῶν ἔργων ἐκ τῆς μιᾶς ἐνεργείας. τί δὲ ὁ ἥλιος; ἆρ΄ οὐχὶ καὶ αὐτὸς ἐκ τῆς αὐτῆς δυνάμεως ὁμοίως ἐπιθάλπων τὰ πάντα τὸ μέν τι τῶν φυτῶν ηὔξησε͵ τὸ δὲ κατεμάρανε͵ πρὸς τὴν ὑποκειμένην δύναμιν ὑπαλλάσσων τῆς ἐνεργείας τὸ τέλος; τὸ μὲν γὰρ ἐπὶ τῆς πέτρας ἐξήρανε͵ τὸ δὲ ἐκ τῆς βαθείας γῆς ἑκατοντάχουν ἐποίησεν». [6] Μ. Αθανασίου, Ὅμιλίαι τρεῖς κατά Ἀρειανῶν. [7] Αγ. Ιουστίνου φιλοσόφου και μάρτυρος, Ἐρωτήσεις ἑλληνικαί πρός χριστιανούς, 206.B.1 - 206.C.1: «Ἀνενδεής ἐστιν ὁ θεὸς παντὸς τοῦ ἔξωθεν τῆς ἑαυτοῦ φύσεως· καὶ ὥσπερ ἄνευ ὀργάνου βουλεύεται͵ οὕτως καὶ ἄνευ ὀργάνου ποιεῖ. Εἰ γὰρ ἅμα τῷ βούλεσθαι αὐτὸν γενέσθαι τι ὑφίσταται βουληθέντος͵ πῶς οὐ περιττὴ τῶν ὀργάνων ἡ χρῆσις τῶν γινομένων;» [8] Ιω. 14, 23 [9] Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Ἐγκώμιον εἰς τόν ἅγιον πρωτομάρτυρα Στέφανον, 36-38: «Στέφανος δὲ πλήρης ὢν πνεύματος ἁγίου εἶδε τὴν δόξαν τοῦ θεοῦ καὶ τὸν μονογενῆ τοῦ θεοῦ [υἱόν]. οὐ γὰρ ἔστι͵ καθώς φησιν ὁ προφήτης͵ τὸ φῶς ὀφθῆναι μὴ ἐν φωτὶ καθορώμενον. ἐν γὰρ τῷ φωτί σου͵ φησίν͵ ὀψόμεθα φῶς. (οὐκ ἐνδέχεται μὴ ἐν φωτὶ γενέσθαι τὴν τοῦ φωτὸς θεωρίαν· πῶς γὰρ ἔστιν ἀπιδεῖν εἰς τὸν ἥλιον ἔξω τῶν ἀκτίνων γενόμενον;) ἐπεὶ οὖν ἐν τῷ φωτὶ τοῦ πατρός͵ τουτέστι τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ τῷ ἐκεῖθεν ἐκπορευομένῳ͵ τὸ μονογενὲς καθορᾶται φῶς͵ διὰ τοῦτο προκαταυγασθεὶς τῇ δόξῃ τοῦ πνεύματος ἐν περινοίᾳ τῆς τοῦ πατρὸς καὶ υἱοῦ δόξης ἐγένετο. ἐπεί͵ πῶς τὴν εὐαγγελικὴν ἀπόφασιν ἀληθεύειν φήσομεν͵ ὅτι θεὸν οὐδεὶς ἑώρακε πώποτε; πῶς δὲ τὸν ἀπόστολον μὴ ἐναντία τοῖς ἱστορηθεῖσι βοᾶν͵ ὅταν λέγῃ. οὔτε τις εἶδεν ἀνθρώπων οὔτε ἰδεῖν δύναται; εἰ γὰρ ἀνθρωπίνῃ φύσει τε καὶ δυνάμει ἡ τοῦ πατρός τε καὶ τοῦ υἱοῦ δόξα χωρητὴ κατέστη͵ ψευδὴς πάντως ὁ ἀχώρητον ἀνθρώποις ἀποφηνάμενος εἶναι τὸ [θεῖον] θέαμα. ἀλλὰ μὴν οὔτε ἐκεῖνον ψεύδεσθαι καὶ τὴν ἱστορίαν ἀληθεύειν ἐπάναγκες. ἄρα φανερῶς ἡ κακουργία τῶν πνευματομαχούντων πεφώραται͵ ὅτι τῷ ὁμοίῳ καθορᾶσθαι τὰ ὅμοια παρὰ τῆς Γραφῆς μεμαρτύρηται. ὁ γὰρ Στέφανος οὐκ ἐν τῇ ἀνθρωπίνῃ φύσει τε καὶ δυνάμει μένων τὸ θεῖον βλέπει͵ ἀλλὰ πρὸς τὴν τοῦ ἁγίου πνεύματος χάριν ἀνακραθεὶς δι΄ ἐκείνου ὑψώθη πρὸς τὴν τοῦ θεοῦ κατανόησιν». [10] Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, Λόγος εἰς την Μεταμόρφωσιν, PG 96.548. [11] Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού, Ἔκφρασις ἀκριβής τῆς Όρθοδοξου Πίστεως, κεφ. 59. [12] ό.π., κεφ. 46 [13] ό.π., κεφ. 59 --- Πηγή: Απλά και Ορθόδοξα: http://xerouveim.blogspot.gr/2016/07/blog-post.html

ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ & ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ- Π. ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΜΟΡΦΟΥ

Γέροντας Αρσένιος Κατερέλος - Η άκτιστος ουσία και οι ενέργειες του Θεού

Διάκρισις μεταξύ οὐσίας καί ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ Διάκρισις μεταξύ οὐσίας καί ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ Πατερική Θεολογία Πρωτοπρ. Ιωάννου Σ. Ρωμανίδου (+) Καθηγητού Πανεπιστημίου

Επιμέλεια – Σχόλια: Μοναχού Δαμασκηνού Αγιορείτου

Στοιχεία Ορθοδόξου ανθρωπολογίας και Θεολογίας

Διάκρισις μεταξύ οὐσίας καί ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ
Όταν μιλάμε στην Ορθόδοξη παράδωσι για διάκρισι μεταξύ ουσίας και ενεργείας στον Θεό, εννοούμε την φυσική ενέργεια της ουσίας, η οποία διακρίνεται από την ουσία του Θεού. Αλλά η φυσική ενέργεια της ουσίας του Θεού δεν είναι κάτι το διαφορετικό και ξεχωριστό από την ουσία του Θεού. Δεν είναι άλλο η ουσία και άλλο η ενέργεια της ουσίας. Όμως ωρισμένοι δικοί μας θεολόγοι μιλάνε για την ενέργεια του Θεού σαν να είναι κάτι διαφορετικό από την ουσία του Θεού. Λένε δηλαδή ότι άλλο είναι η ουσία του Θεού και άλλο είναι η ενέργεια της ουσίας.
Πράγματι αυτήν την εντύπωσι μπορεί να αποκομίση κάποιος, όταν διαβάζη τους Πατέρες, ότι δηλαδή άλλο πράγμα είναι η ουσία και άλλο η ενέργεια του Θεού. Όμως εκφράζονται έτσι οι Πατέρες μόνο για να τονίσουν την διάκρισι μεταξύ ουσίας και ενεργείας στον Θεό.
Εκείνο όμως που αυτοί οι θεολόγοι δεν παρατηρούν είναι ότι οι Πατέρες λένε ότι η ενέργεια του Θεού είναι η φυσική ενέργεια της ουσίας του Θεού, δηλαδή ότι είναι ουσιώδης ενέργεια. Η ουσία του Θεού έχει μία φυσική ενέργεια, η οποία οφείλεται στην ύπαρξι της ουσίας. Γι’ αυτήν την φυσική ενέργεια της ουσίας μιλάνε οι Πατέρες.

Το άλλο που τονίζουν οι Πατέρες είναι ότι αυτή η φυσική ενέργεια της ουσίας του Θεού, όπως και η ουσία του Θεού, είναι απολύτως απλή. Αυτή όμως η μία απλή ενέργεια μερίζεται αμερίστως εν μεριστοίς. Τι σημαίνει όμως αυτό; Εξ επόψεως του νόμου των αντιθέσεων του Αριστοτέλους αυτό είναι μία ανοησία. Διότι τι σημαίνει λογικά μερίζεται αμερίστως εν μεριστοίς; Δηλαδή τι σημαίνει ότι αυτή η ενέργεια κομματιάζεται χωρίς να κομματιάζεται; Πώς δηλαδή κάτι μπορεί να γίνεται πολλά και ταυτόχρονα να παραμένει ένα; Όμως όντως αυτή η απλή ενέργεια μερίζεται αμερίστως εν μεριστοίς! Το λένε οι Πατέρες αυτό το πράγμα. Το λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Αλλά η ίδια έκφρασις υπάρχει και στον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, καθώς και στον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Όλοι τους λένε ότι αυτή η απλή ενέργεια πολλαπλασιάζεται. Πώς; Απολλαπλασιάστως. Πού; Εν πολλοίς.
Τι σημαίνει όμως αυτό; Σημαίνει ότι, όταν ο προφήτης έλθη σε θέωσι, κατά την οποία βρίσκεται σε επαφή με τον Θεό, βλέπει ότι αυτή η απλή ενέργεια του Θεού υπάρχει μέσα σε όλα τα κτίσματα. Μία είναι η ενέργεια του Θεού, αλλά με πολλά αποτελέσματα. Και η μία αυτή ενέργεια, είναι σε κάθε τι μία ενέργεια. Και ότι μέσα σε κάθε μία από αυτές τις ενέργειες όλος ο Θεός είναι παρών!
Ο Θεός, όταν δημιουργή τον κόσμον, δημιουργεί τον κόσμον όχι κατ’ ουσίαν, αλλά κατ’ ενέργειαν και κατά βούλησιν. Οπότε υπάρχει ένωσις της ακτίστου ενεργείας του Θεού με τα κτίσματα.
Η ενέργεια του Θεού είναι πολύ απλή. Διακρίνεται όμως σε δημιουργική ενέργεια του Θεού, σε προνοητική (συντηρητική) ενέργεια του Θεού, σε καθαρτική ενέργεια του Θεού, σε φωτιστική ενέργεια του Θεού, σε θεωτική ενέργεια του Θεού. Μεταξύ αυτών των μορφών της μίας και μόνης ενεργείας του Θεού δεν υπάρχει ταυτότης. Αν υπήρχε ταυτότης, τότε όλα τα κτίσματα θα μετείχαν π.χ. στην θεωτική ενέργεια του Θεού. Τι θα εσήμαινε όμως αυτό; Ότι όλα τα κτίσματα θα έβλεπαν τον Θεόν. Πώς το ξέρομε όμως ότι δεν υπάρχει ταυτότης; Από την εμπειρία της Θείας Χάριτος η Εκκλησία ξέρει πολύ καλά ότι η φωτιστική π.χ. ενέργεια του Θεού δεν είναι το ίδιο με την θεωτική ενέργεια του Θεού. Γιατί; Διότι εκείνοι που φθάνουν στην θέωσι είναι οι Άγιοι. Οι άλλοι δεν φθάνουν στην θέωσι.
Οπότε το μερίζεται εν μεριστοίς δεν σημαίνει ότι αυτό που είναι μεγάλο (ο Θεός) μεριζόμενο, γίνεται μικρό, ότι λιγοστεύει δηλαδή ο Θεός.

Αγνωσία ουσίας και ενεργείας στον Θεό Τι δεν μπορούμε να γνωρίσουμε νοησιαρχικά π. Ι. Ρωμανίδης

Πηγή: "Εμπειρική Δογματική τής Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας κατά τις προφορικές παραδόσεις τού π. Ι. Ρωμανίδη" Τόμος Β΄.  Τού σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου και αγ. Βλασίου Ιεροθέου.

Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης μάς εξηγεί, ότι ο Θεός δεν είναι αντικείμενο, για να εξιχνιάσουμε την ουσία του, όπως κάνουμε για ένα φυσικό αντικείμενο χρησιμοποιώντας κάποια όργανα. Ο Θεός δεν αποκαλύπτεται σε "τηλεσκόπια", αλλά στην καθαρή καρδιά.

«Τώρα λέμε "μια ουσία". Γίνεται τώρα, αφού δεν ξέρουμε από πίσω από την δόξα; Έχουμε εμπειρία της δόξης του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Ξέρουμε ότι ο Θεός είναι μια θεότης, μία ενέργεια κλπ. Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα.

Σήμερα, οι Δυτικοί και οι δικοί μας, ίσως, διαβάζοντας τον Μέγα Αθανάσιο, δεν μπορούν να βρουν πουθενά να μιλάει για μια ουσία, αλλά για τρεις υποστάσεις και λέει: "υπόσταση, ήτοι ουσία". Και είναι αυτό το μεγάλο λάθος, που λέει κάποιος σήμερα, ότι ο Μ. Αθανάσιος ταυτίζει την ουσία με την υπόσταση. Ο Αθανάσιος, όμως, γιατί απέφευγε να μιλάει για μια ουσία; Γιατί δεν γνωρίζουμε την ουσία του Θεού.

Ο άνθρωπος δεν έχει πείρα της ουσίας του Θεού. Έχει πείρα όμως της δόξης, της θεότητος, γιατί στον Αθανάσιο θεότητα σημαίνει δόξα και ενέργεια· σημαίνει ουσία η θεότητα, στην Αντιοχειανή παράδοση. Στον Ευστάθιο Αντιόχειας συναντούμε πρώτη φορά να ταυτίζεται η θεότητα με την ουσία, το όνομα "ουσία" να σημαίνει και θεότητα. Και το όνομα "Θεός" να είναι και όνομα της ουσίας. Αυτό είναι μια Αντιοχειανή ιδιοτυπία. Μετά εμφανίζεται και σε ορισμένους Δυτικούς.

Στην Αλεξάνδρεια και Καππαδοκία απέφευγαν να ονομάζουν την ουσία του Θεού, διότι η ουσία του Θεού είναι και αμέτοχος και άγνωστος και ακατάληπτος και ποτέ δεν θα την γνωρίσουμε. 

Ούτε οι άγγελοι γνωρίζουν. Οπότε, και να δώσουμε όνομα σε κάτι που δεν γνωρίζουμε, είναι μια άστοχη ενέργεια».

Έτσι, οι Πατέρες την ουσία την ονομάζουν άγνωστη και αμέθεκτη, αφού δεν μπορούν να αποκτήσουν ούτε γνώση ούτε μέθεξη αυτής, εν αντιθέσει με την ενέργεια του Θεού που είναι και γνωστή και μεθεκτή.

«Για τους Πατέρες της Εκκλησίας η ουσία του Θεού είναι άγνωστη σε όλα τα κτίσματα, συμπεριλαμβανομένων και των αγγέλων. Η ουσία του Θεού είναι γνωστή μόνο στον Θεό, όχι τώρα, άλλα και στους αιώνες των αιώνων, θα είναι μόνο στον Θεό γνωστή η ουσία Του. Τα κτίσματα δεν μετέχουν της ουσίας του Θεού, αλλά μετέχουν μερικών ενεργειών του Θεού.

Πώς μετέχουν; Όχι δια της νοήσεως, της εγκεφαλικής μετοχής. Δεν υπάρχει εγκεφαλική μέθεξη, δηλαδή δια του φιλοσοφικού στοχασμού, αλλά υπάρχει η μέθεξη δια της καθάρσεως της καρδιάς και του φωτισμού της καρδιάς. Χωρίς κάθαρση της καρδιάς και φωτισμό της καρδιάς δεν υπάρχει μέθεξη στην άκτιστη ενέργεια του Θεού και ούτε γνώση υπάρχει. Γι' αυτό και ένας φιλόσοφος δεν μπορεί να γνωρίζει τις ενέργειες του Θεού. Μόνο ένας που περνάει από τα στάδια της τελειώσεως μπορεί να γνωρίσει μερικές από τις ενέργειες του Θεού. Όταν φθάσει κανείς στον φωτισμό, παίρνει και το χάρισμα της διακρίσεως των πνευμάτων».

Διάκριση ουσίας και ενεργείας στον Θεό Τι κατέγραψε γι' αυτό η ιστορία π. Ι. Ρωμανίδης

Πηγή: "Εμπειρική Δογματική τής Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας κατά τις προφορικές παραδόσεις τού π. Ι. Ρωμανίδη" Τόμος Β΄.  Τού σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου και αγ. Βλασίου Ιεροθέου.

Oι Πατέρες της Εκκλησίας έκαναν λόγο για ουσία και ενέργεια στον Θεό. Αυτή η χρησιμοποίηση δεν ήταν καρπός φιλοσοφικού στοχασμού, αλλά αποτέλεσμα προσωπικής εμπειρίας. Όταν, ύστερα από ορισμένες προϋποθέσεις, έφθαναν στην θέα του Θεού, έβλεπαν το Φως, το οποίο αποκάλεσαν ενέργεια του Θεού, αλλά δεν έβλεπαν την ουσία του Θεού.

«Η πατερική διάκριση μεταξύ ουσίας και ενεργείας έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, διότι στην εμπειρία της αποκαλύψεως ουδείς ποτέ ήρθε στην γνώση της ουσίας του Θεού. Και από την ίδια την εμπειρία τους μας λένε, οι ίδιοι που φθάνουν σε αυτή την κατάσταση, ότι ούτε είναι δυνατόν για κτίσμα να γνωρίσει την ουσία του Θεού.

Εφ' όσον δεν γνωρίζουμε την ουσία του Θεού και είναι αδύνατο να την γνωρίσουμε, και γνωρίζουμε μερικές από τις ενέργειες του Θεού, αυτό σημαίνει ότι η διάκριση μεταξύ ουσίας και ενεργείας εν τω Θεώ, δεν είναι μια διάκριση, που προέρχεται από στοχασμό ή από την φιλοσοφία κανενός φιλοσόφου, που μπορεί να φθάσει στην γνώση αυτής της διακρίσεως. 

Δεν είναι από την φιλοσοφία, που ξέρουμε, η διάκριση αυτή ούτε από τον στοχασμό κανενός φιλοσόφου, αλλά ούτε και από την αποκάλυψη, αν εκλάβουμε την αποκάλυψη ως αποκάλυψη λέξεων. Αλλά είναι από την ίδια την εμπειρία, η οποία υπερβαίνει τα ρήματα και τα νοήματα».

Ἡ θέωσις δυνατὴ διὰ τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ

Ἡ θέωσις, ὡς σκοπὸς τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου

Πρόλογος
Ἡ θέωσις, ὡς σκοπὸς τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου
Ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Θεοῦ αἰτία τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου
Ἡ συμβολὴ τῆς Θεοτόκου στὴν θέωσι τοῦ ἀνθρώπου
Ἡ Ἐκκλησία, ὁ χῶρος τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου
Ἡ θέωσις δυνατὴ διὰ τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ
Προϋποθέσεις γιὰ τὴν θέωσι
Ἐμπειρίες τῆς θεώσεως
Ἀποτυχία πολλῶν ἀνθρώπων νὰ φθάσουν στὴν θέωσι
Συνέπειες τῆς ἀγωγῆς τῆς θεώσεως
Συνέπειες τῆς ἀγωγῆς ποὺ δὲν ὁδηγεῖ στὴν θέωσι

Στὴν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ πετύχει τὴν θέωση, ἐπειδὴ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἄκτιστος. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μόνο οὐσία, ὅπως νομίζουν οἱ Δυτικοί, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἐνέργεια. Ἐὰν ὁ Θεὸς ἦταν μόνο οὐσία, δὲν θὰ μπορούσαμε νὰ ἑνωθοῦμε, νὰ κοινωνήσουμε μαζί Του, διότι ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι φοβερὴ καὶ ἀπρόσιτη στὸν ἄνθρωπο, κατὰ τὸ «οὐ γὰρ μὴ ἰδῆ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζήσεται» (Ἐξ. λγ´, 20).
Ἂς ἀναφέρουμε ἕνα κάπως σχετικὸ παράδειγμα ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα. Ἂν πιάσουμε ἕνα ἡλεκτρικὸ καλώδιο γυμνό, θὰ πεθάνουμε. Ὅταν ὅμως ἑνώσουμε μία λάμπα στὸ καλώδιο, φωτιζόμαστε. Τὴν ἐνέργεια τοῦ ἡλεκτρικοῦ ρεύματος τὴν βλέπουμε, τὴν χαιρόμαστε, μᾶς βοηθεῖ. Τὴν οὐσία του δὲν μποροῦμε νὰ τὴν πιάσουμε. Κάτι παρόμοιο, ἂς μᾶς ἐπιτραπεῖ νὰ ποῦμε, συμβαίνει καὶ μὲ τὴν ἄκτιστο ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ.
Ἐὰν θὰ μπορούσαμε νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ, θὰ γινόμασταν καὶ ἐμεῖς κατ᾿ οὐσίαν θεοί. Δηλαδή, ὅλα θὰ γινόντουσαν θεοί, θὰ ὑπῆρχε μία σύγχυσις, καὶ τίποτε δὲν θὰ ἦταν οὐσιαστικὰ θεός. Ὅτι πιστεύουν μὲ λίγα λόγια στὶς ἀνατολικὲς θρησκεῖες, π.χ. στὸν Ἰνδουισμό, ὅπου ὁ θεὸς δὲν εἶναι προσωπικὴ ὕπαρξις, ἀλλὰ συγκεχυμένη δύναμις σκορπισμένη σ᾿ ὅλον τὸν κόσμο, καὶ στοὺς ἀνθρώπους καὶ στὰ ζῶα καὶ στὰ πράγματα (Πανθεϊσμός).
Ἐὰν πάλι ὁ Θεὸς εἶχε μόνο τὴν ἀμέθεκτη θεία οὐσία χωρὶς τὶς ἐνέργειές Του, θὰ παρέμενε ἕνας θεὸς αὐτάρκης, κλεισμένος στὸν ἑαυτό του, ἀκοινώνητος στὰ πλάσματά του.
Ὁ Θεός, κατὰ τὴν ὀρθόδοξο θεολογικὴ θεώρηση εἶναι Μονὰς ἐν Τριάδι καὶ Τριὰς ἐν Μονάδι. Ὅπως λέγουν χαρακτηριστικὰ ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς καὶ ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ ἄλλοι ἅγιοι Πατέρες, ὁ Θεὸς ἐμφορεῖται ἀπὸ μία ἁγία ἀγάπη, ἕνα ἅγιο ἔρωτα γιὰ τὰ πλάσματά Του. Ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἄπειρη καὶ ἐκστατικὴ ἀγάπη Του ἐξέρχεται ἀπὸ τὸν Ἑαυτό του καὶ ζητεῖ νὰ ἑνωθεῖ μαζί τους. Τοῦτο ἐκφράζεται καὶ πραγματοποιεῖται μὲ τὴν ἐνέργειά του, ἢ καλύτερα μὲ τὶς ἐνέργειές Του.
Μὲ τὶς ἄκτιστες αὐτὲς ἐνέργειές Του ὁ Θεὸς δημιούργησε τὸν κόσμο καὶ συνεχίζει νὰ τὸν συντηρεῖ. Δίδει οὐσία καὶ ὑπόσταση στὸν κόσμο μας μὲ τὶς οὐσιοποιητικὲς ἐνέργειές Του. Εἶναι παρὼν στὴν φύση καὶ συντηρεῖ τὸ σύμπαν με τὶς συντηρητικὲς ἐνέργειές Του. Φωτίζει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὶς φωτιστικές του ἐνέργειες. Τὸν ἁγιάζει μὲ τὶς ἁγιαστικὲς ἐνέργειες. Τὸν θεώνει, τέλος μὲ τὶς θεοτικὲς ἐνέργειές του. Ἄρα μὲ τὶς ἄκτιστες ἐνέργειές Του ὁ ἅγιος Θεὸς μπαίνει στὴν φύση, στὸν κόσμο, στὴν ἱστορία, στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων.

Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΡΟΣΙΤΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ

Κατά τη χριστιανική πίστη ο Θεός είναι "μυστήριο", είναι ακατάληπτος και αχώρητος στο νου μας. Έτσι, είναι αδύνατο να σχηματίσουμε πλήρη εικόνα της ουσίας του, όπως επίσης είναι αδύνατο να βρεθούν χαρακτηρισμοί και ονόματα, που να μπορούν να εκφράσουν πλήρως την ουσία και το περιεχόμενο της έννοιας «Θεός».

Ο Θεός είναι αόρατος, ασύλληπτος, υπερβατικός, πέρα απ' όλα τα λόγια, πέρα από κάθε κατανόηση. Ο Θεός είναι άπειρος και τέλειος και γι' αυτό δεν μπορεί να γίνει κατανοητός από μας τους ατελείς και πεπερασμένους. Όπως είναι αδύνατο να χωρέσει μέσα σ' ένα ποτήρι ολόκληρος ο ωκεανός, έτσι είναι αδύνατο να χωρέσει μέσα στο ανθρώπινο μυαλό ο άπειρος κα ανεξιχνίαστος Θεός.





Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΘΕΚΤΟΣ ΣΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ


Ο Θεός μπορεί να είναι άπειρος και ασύλληπτος με το νου και τις αισθήσεις μας, ωστόσο η άπειρη αγάπη του δεν άφησε να πλανιόμαστε μέσα στο σκοτάδι της άγνοιας. Ο Θεός δεν άφησε τον εαυτό του άγνωστο και κρυμμένο. Όλος ο ορατός κόσμος που μας περιβάλλει αποτελεί ένα πρώτης τάξεως καθρέπτη μέσα από τον οποίο μπορούμε να πάρουμε μια πρώτη γεύση του θεϊκού μεγαλείου.

Εκτός από τη φυσική αυτή οδό γνώσεως του Θεού, εμείς οι Χριστιανοί έχουμε και την αποκάλυψη που μας έκανε ο ίδιος ο Υιός του με την Ενανθρώπηση του. Όμως και οι δύο αυτοί τρόποι (φυσικός και εξ αποκαλύψεως) γνώσεως του Θεού είναι ατελείς, αφού η ουσία του Θεού είναι απρόσιτη.

Γι' αυτό οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε ότι η  ουσία του Θεού είναι άγνωστη και άρρητη (δε λέγεται) και μόνο «τα περί τον Θεόν» μπορούμε να γνωρίσουμε. Για περισσότερη κατανόηση του θέματος ο Πατέρες της Εκκλησίας κάνουν διάκριση ανάμεσα στην ουσία και τις ενέργειες του Θεού. Και η μεν ουσία είναι ακατάληπτη, ενώ οι ενέργειές του για τον κόσμο και ιδιαίτερα για τον άνθρωπο είναι «μεθεκτές» (κατανοητές) από την αντιληπτική ικανότητα του ανθρώπου, αρκεί βέβαια αυτός να φτάσει σε

κάποιο βαθμό τελειότητας.

Το ξεσκέπασμα των Ιεχωβάδων

Οι Ιεχωβάδες, είναι κολοσσιαία εβραϊκή οργάνωση που διαθέτει άφθονα και ανεξάντλητα χρηματικά μέσα. Δρουν εν αγνοία των περισσοτέρων μελών τους, ανά την υφήλιο ως δήθεν Χριστιανοί, με μυστικό και ύπουλο τρόπο, αποτελώντας τα προκεχωρημένα φυλάκια των Σιωνιστών, δηλαδή των φανατικών Εβραίων ηγετών, που εργάζονται αφανώς, στοχεύοντας στην ίδρυση «Παγκόσμιου Θεοκρατικού Ιουδαϊκού Βασιλείου». Οι Εβραίοι Σιωνιστές χρησιμοποιούν πολλά μυστικά μέσα για να κυριαρχήσουν παγκοσμίως. Ένα από αυτά είναι ο Χιλιασμός, οι Ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά, που έχουν συλλέξει όλες τις αιρετικές διδασκαλίες που παρουσιάστηκαν ανά τους αιώνες εναντίον του Χριστιανισμού.

Οι Εβραίοι της Αμερικής επέλεξαν ως πρώτο επικεφαλή των Ιεχωβάδων, τον Αμερικανοεβραίο έμπορα Ρώσελ που είχε ηθικώς άστατο βίο, τον οποίο διαδέχθηκαν οι επίσης Ιουδαϊκής καταγωγής Ιωσήφ Ρόδερφορδ και κατόπιν ο Νέθαν Νορ. Ως Σιωνιστική οργάνωση, οι Ιεχωβάδες ξοδεύουν άφθονο χρήμα για βιβλία και έντυπα που διανέμουν δωρεάν σε όλο τον κόσμο. Πληρώνουν γενναία τα όργανα της προπαγάνδας κατά του Χριστιανισμού που μισούν θανάσιμα. Δίνουν χρήματα σε όσους αρνούνται την πίστη τους, ή για αίθουσες, συγκεντρώσεις κ.α.

Στο Μπρούκλιν της Ν. Υόρκης έχει εγκατασταθεί το στρατηγείο τους, που έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε όλες τις χώρες του κόσμου. Έχοντας ιδρύσει σε όλο τον κόσμο παραρτήματα οι Ιεχωβάδες-Χιλιαστές δεν δέχονται ότι είναι όργανα-θύματα των Εβραίων πού μη μπορώντας να χτυπήσουν κατά μέτωπο τον Χριστιανισμό τον οποίον θεωρούν ως το μεγαλύτερο εμπόδιο στα σχέδια της παγκόσμιας κυριαρχίας τους, χρησιμοποιούν τον Ιεχωβαδισμό ως δούρειο ίππο. Οι Εβραίοι κατά καιρούς κατεδίωκαν τους Αποστόλους του Χριστού, υποκινούσαν τους ειδωλολάτρες να κάνουν διωγμούς κατά των Χριστιανών και εξωθούσαν τους Τούρκους να σφάζουν τους Μάρτυρες (βλ. Αγ. Πολύκαρπο, Αγ. Κοσμά Αιτωλό, Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ κ.α.), πιστεύοντας στην παλαιά Ιουδαϊκή ιστορία, όπου ονειρεύονται τον Μεσσία ως κοσμικό άρχοντα που θα δημιουργήσει θεοκρατικό κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ-Σιών και δεν εγκαταλείπουν αυτό το σκοπό τους, αν και την πλάνη τους αυτή την διέλυσε ο Ιησούς Χριστός: «Ἡ Βασιλεία ἡ ἐμῆ» εἶπε, «οὐκ ἐστίν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»

Γνωριμία με τους μάρτυρες του Ιεχωβά ομιλία πατρός Δανιήλ Γούβαλη

Γνωριμία με τους μάρτυρες του Ιεχωβά

Μάρτυρες του Ιεχωβά και ψευτοπροφητείες

 ομιλία πατρός Δανιήλ Γούβαλη

23/2/16 Πολυκάρπου Σμύρνης

Η ομιλία εκφωνήθηκε στο Βαθύ Σάμου

Ανάμεσα στους αιρετικούς υπάρχουν και οι Αντβεντιστές από τους οποίους προέρχονται οι μάρτυρες του Ιεχωβά. Οι μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν διάφορες διδασκαλίες ιδιότυπες, λένε ότι ο Θεός πρέπει να ονομάζεται Ιεχωβά και όποιος δεν τον ονομάζει Ιεχωβά οδηγείται στην καταστροφή και χάνει την αιώνια ζωή έχουν ένα λεγόμενο Κυβερνών Σώμα συμβούλων διευθυντών στον Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης που θεωρείται ότι είναι το κανάλι του Ιεχωβά και πρέπει όλοι οι οπαδοί να τηρούν επ' ακριβώς τις εντολές που προέρχονται από αυτό το Κυβερνών Σώμα. 
Δέχονται ότι υπάρχει ο παλαιός κόσμος και ο νέος κόσμος, ο νέος κόσμος είναι αυτοί και μετά από κάποια γεγονότα που θα συμβούν στο προσεχές μέλλον θα εγκατασταθεί εδώ στην Γη μια Παραδεισένια κατάσταση νέου κόσμου. Δέχονται ότι επί 6000 χρόνια από την δημιουργία του ανθρώπου αλωνίζει το κακό και ο Σατανάς εδώ στην Γη αλλά τα 1000 χρόνια τα τελευταία θα είναι παραδεισένια, ότι 1000 χρόνια θα έχουμε εδώ Παράδεισο στην Γη θα έχουμε την βασιλεία του Ιεχωβά και οι μάρτυρες του Ιεχωβά θα ζούνε σε ζωή μακαριότητας ότι θα υπάρχει γονιμότητα στην Γη, τα σταφύλια, οι ντομάτες, τα ροδάκινα, θα είναι πελωρίων διαστάσεων, θα μπορείς με μια ντομάτα να κάνεις 50 σαλάτες, ένα σταφύλι πρέπει να το σηκώνουν δύο άντρες γιατί θα είναι πολύ σπουδαία η παραγωγή. 
Δεν θα υπάρχουν, λένε οι μάρτυρες του Ιεχωβά, κατά την διάρκεια της Χιλιετούς Βασιλείας αρρώστιες ούτε πόλεμοι, όλοι θα έχουν μια ηλικία, την ηλικία του Αδάμ, οι άνθρωποι θα γεννούν κανονικά και θα είναι υγιή τα τέκνα τους, θα γυρίζεις στην Γη και δεν θα βλέπεις πουθενά νεκροταφείο, θα έχουν εξαφανιστεί τα νεκροταφεία. Επίσης όπως έλεγαν παλαιά σε κάτι προφητείες τους όπου νάνε λένε έρχεται η Χιλιετής και δεν θα υπάρχει κανένας λαθρέμπορος, κανένας τοκογλύφος, κανένας κλέφτης, κατά συνέπεια δεν θα υπάρχουν και οι αστυνόμοι. 

ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΣΚΟΠΙΑΣ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ ΣΤΟ ΕΒΔΟΜΟ ΤΟΜΟ ΤΟΥ «ΤΕΤΕΛΕΣΜΕΝΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ»

Του Γεωργίου Διαμαντίδη

Σε αυτό το άρθρο, αγαπητοί αναγνώστες, θα αποκαλύψουμε παλιά έντυπα των «Μαρτύρων του Ιεχωβά».

Είναι καλό,  να γνωρίζουμε όχι μόνο τα νέα έντυπα  των «ΜτΙ» αλλά και τα παλιά.

Για έναν αγωνιζόμενο, κατά των αιρέσεων, θα βοηθηθεί και από  την παλιότερη διδασκαλία της «Εταιρίας Σκοπιά».  Ένα μεγάλο ποσοστό των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», θα λέγαμε  δεν γνωρίζουν τις παλιές διδασκαλίες της «Σκοπιάς». Την «Σκοπιά» δεν την απασχολεί το παλιό «φώς» που έλαβε, αλλά το «νέον φώς» που λαμβάνει  δήθεν   συνεχώς!  Και έτσι αλλάζει κάθε λίγο και λιγάκι τις πλανεμένες διδασκαλίες της μέχρι και σήμερα! Και το δικαιολογεί βασιζόμενη στο βιβλίο των Παροιμιών 4:18.  Δεν είναι έτσι όμως τα πράγματα. Δεν γράφει εκεί για αλήθειες που αποκαλύπτονται λίγες – λίγες,  αλλά για την ζωή των δικαίων, που όσο προοδεύουν, τόσο και πιο φωτεινή  γίνεται!...

Στην συνέχεια του άρθρου μας, θα δούμε  μερικά ντοκουμέντα, από την «Σκοπιά της 1^ης Ιουνίου  1920  τόμος  41^ος αριθμός  11, σελ. 305, 306, 307, 317».

Μέσα σ’ αυτές τις σελίδες μέχρι την 307, περιέχει ένα μεγάλο αριθμό σελίδων για αλλαγές που έκανε αργότερα στον έβδομο τόμο του Τετελεσμένου Μυστηρίου.  Για να καταλάβουμε όμως αυτές τις αλλαγές που γράφει η «Σκοπιά» του 1920, θα παρουσιάσουμε στην αγάπη σας και  το «Τετελεσμένον Μυστήριον της επανέκδοσης  του 1919».

ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΕΒΔΟΜΟΥ ΤΟΜΟΥ

«Οι Σπουδασταί  των Γραφών πιστεύουσιν  ότι ο αλάνθαστος λόγος του Θεού είναι ανεξάντλητος αποθήκη, πάντοτε εξάγουσα τροφήν  δια τους πεινώντας την αλήθειαν.  Πιστεύομεν  ότι η οδός του δικαίου είναι ως το λαμπρόν  φως το φέγκον  επί  μάλλον και μάλλον εώσου   γείνη τελεία ημέρα. Πιστεύομεν ότι εμείς έχουμε το προνόμιον τώρα να ίδωμεν σαφέστερον παρά προς ενός ή δέκα ή εκατόν ετών, και ότι μετά εν έτος από τούδε θέλομεν   ιδη  καθαρώτερον  παρ όσον βλέπομεν τώρα.  Κατά την διάρκειαν  των τριών τελευταίων ετών εσπουδάζομεν τα βιβλία της Αποκαλύψεως, του Άσματος των Ασμάτων και του Ιεζεκιήλ από καινού. Αι μελλέται αυταί προσεπόρησαν ημίν μεγάλας2 ευλογίας. Είδομεν πολλούς θησαυρούς εν τω λόγω του Πατρός ημών, περί των οποίων δεν εγνωρίζομεν ότι και υπήρχον εκεί.  Εύρομεν τας εξηγήσεις του Εβδόμου τόμου λίαν επιβοηθητικάς και είμεθα πεπεισμένοι ότι εμπεριέχουσι τροφήν επίκαιρον δια τον οίκον της πίστεως, και ότι η τροφή αύτη εξήχθη εκ της αποθήκης του Πατρός.

Εν τούτοις όμως η τροφή αύτη  παρετάθη επί της τραπέζης διανεμηθείσα υπό ατελών υπηρετών και εμπεριέχει ελλείψεις τινάς, τας οποίας σκοπούμεν δια των επομένων σημειώσεων να διορθώσωμεν.

Ουδεμία διόρθωσις είναι ζωτική, τινές εξ αυτών είναι σπουδαίαι, και πολλαί θέλουσι θεωρήθη υπό των αναγνώστων ημών ως μη αναγκαίαι, εντούτοις ημείς τας δίδομεν πάσας όσας ηδυνήθημεν να εξακριβώσωμεν ως έχουσας αξίαν τινά, εκείνοι δε οίτινες  επιθυμούσι να μεταβάλλωσι τα σημειωματάρια των συμφώνως προσκαλούνται να πράξωσι τούτο.

Πιστεύομεν ότι αι διορθώσεις αύται δεν θέλουσι γείνη πρόσκομα εις ουδένα.  Είμεθα βέβαιοι ότι οι ταπεινοί και ειλικρινείς την καρδίαν θέλουσι χάρη, διότι δεν φοβούμεθα να περιπατώμεν εν τω φωτί, και διότι και αυτά απολαμβάνωσιν ωσαύτως του προνομίου τούτου.

ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ: ΛΑΘΗ, ΨΕΜΑΤΑ, ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΤΟ «ΖΩΗΡΟΤΕΡΟ ΦΩΣ» ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΣΚΟΤΑΔΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΡΩΣΣΕΛ

Του Γεωργίου  Διαμαντίδη

Σ’ αυτό το άρθρο, αγαπητοί, θα  δημοσιεύσουμε με ντοκουμέντα, φωτογραφίες,  μέσα από τα κείμενα της Εταιρείας «Σκοπιάς».

Θα δούμε σ’ αυτά τα κείμενα της Εταιρείας, ένα προς ένα, τις αντιφάσεις, τα ψέματα  και τις βλάσφημες κακοδοξίες της.  Αν κανείς ερευνήσει, τη διδασκαλία της «Σκοπιάς», από την εποχή του ιδρυτού της Κ. Ρώσσελ, μέχρι και σήμερα, θα δει το τραγέλαφο των αντιφάσεών της.

Μας λένε λοιπόν οι «ΜτΙ»: «Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν κάνει τέτοια επιμελή εξέταση. Γι’ αυτό και πιστεύουν ότι έχουν την αληθινή θρησκεία»  (Ξύπνα! Μάρτιος 2008, σελ. 9).

Είναι όμως αλήθεια, ότι έχουν την αληθινή θρησκεία;

Η προσεκτική ανάγνωση, θα δώσει  στον αντικειμενικό και απροκατάληπτο αναγνώστη, την ευκαιρία να βγάλει τα συμπεράσματά του. 

                           ΠΡΩΤΗ ΔΕΣΜΗ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΝ

«Μιχαήλ, (όπερ σημαίνει «όστις ως Θεός», ή ο εκπροσωπών τον Θεόν,) είναι το αποδιδόμενον ενταύθα όνομα εις το μέγαν ημών Λυτρωτήν, όστις είναι όντως ο μέγας παρά Θεού  τεταγμένος Άρχων, ο μέλλων να εγερθή και σώση τον λαόν του Δανιήλ, τον λαόν του Θεού…»

«Επί πλέον, εύρομεν ότι η Δευτέρα έλευσις του Κυρίου ημών υποδηλούται υπό του προφήτου Δανιήλ (ιβ΄. 1), (...) οπότε ήχθημεν να ίδωμεν ότι ο υπό το όνομα Μιχαήλ καλυπτόμενος είναι πράγματι Εκείνος τον Οποίον αυτό τούτο το όνομα  υπεμφαίνει – ο αντιπρόσωπος  του Θεού – «Ο Άρχων ο Μέγας» – Ναι, αναγνωρίζομεν Αυτόν ούτω: Είναι «Άρχων της Διαθήκης», «ο Ισχυρός  Θεός [άρχων εξουσιαστής], «ο Πατήρ [ο ζωοδότης] του μέλλοντος αιώνος» (Δανλ. ια’ 22, Ησα. θ’ 6).

(ΓΡΑΦΙΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ ΤΟΜΟΣ Γ΄ “ΕΛΘΕΤΩ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΟΥ”.

Συνεγράφη το 1891 υπό του Πάστορος Ρώσσελ, σελ. 63-139).

Πρώτο ντοκουμέντο:

ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ, ΤΟ ΟΝΟΜΑ «ΜΙΧΑΗΛ» Ο ΡΩΣΣΕΛ, ΝΑ ΤΟ ΑΠΟΔΙΔΕΙ ΣΤΟΝ ΛΥΤΡΩΤΗ «ΧΡΙΣΤΟ»! 

Όμως, όπως γνωρίζουμε, από την Γραφή,  ο «Μιχαήλ  είναι Αρχάγγελος» (Ιούδα, 9).

«Ούτος δε είναι ο ίδιος τίτλος ο δοθείς εις τους ποντίφικας ή Πάπας της Ρωμαϊκής Ιεραρχίας, αφού ο Αντίχριστος ούτος…»

(ΓΡΑΦΙΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ ΤΟΜΟΣ Β΄ Ο ΚΑΙΡΟΣ ΕΣΤΙΝ ΕΓΓΥΣ 1889, επανέκδοση, 1923, σελ. 330).

ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΤΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ - ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΤΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ - ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Του  Γεωργίου  Διαμαντίδη

Μάρτυρες του Ιεχωβά ασκούν το έργο του προσηλυτισμού. Πληρώνονται άραγε γι’ αυτό;

Πολλές  φορές, οι «Μάρτυρες  του  Ιεχωβά», κατηγορούν  τους    ιερείς  σε   Χριστιανούς,  ότι   πληρώνονται.  Ενώ, αυτοί  λένε  ότι  δεν πληρώνονται. Λένε «δωρεάν λάβατε,  δωρεάν δώτε».

Είναι  λοιπόν  αλήθεια ότι  κανένας  «Μάρτυρας  του  Ιεχωβά»  δεν πληρώνεται;

Να παρουσιάσουμε μερικά ντοκουμέντα,  ώστε να  πληροφορηθούν οι Χριστιανοί μας, αν οι «Μάρτυρες  του  Ιεχωβά» πληρώνονται ή όχι.

1) Σ’ ένα  βιβλίο  τους  που λέγετε, «ΟΔΗΓΙΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΣ ΔΙΑ  ΤΟΥΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑΝ», Εκδοθείσαι  υπό  της  ΒΙΒΛΙΚΗΣ ΦΥΛΛΑΔΙΚΗΣ  ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΣΚΟΠΙΑ ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ Ν.Υ., ισχύει από  της 1  Οκτωβρίου 1945,    στην  σελίδα   21  και  παράγραφος 41, γράφουν: 

«Εκτός  του  ελαχίστου ορίου των 175 ωρών απαιτείτε  παρά  ειδικού  σκαπανέως ευαγγελιζομένου  να  κάμη τουλάχιστον 50 επανειλημμένας   επισκέψεις  κάθε  μήνα. Αυτός  θα  λαμβάνη τομέα παρά  του Συλλόγου  είτε  εις  πόλιν είτε εις  περιοχήν  η  οποία  δεν ωρίσθη δια  καμμίαν  ομάδα ή μέρος τομέως ομάδος. Δια  να  δυνηθή να σταθή ο  ευαγγελιζόμενος  αυτός  εις  το  ειδικόν αυτό έργον ο Σύλλογος τον  βοηθεί οικονομικώς…»!...

2) Από  το βιβλίο των «Μαρτύρων του Ιεχωβά»,  ΚΗΡΥΤΤΟΝΤΑΣ ΜΑΖΙ  ΜΕ  ΕΝΟΤΗΤΑ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1955, στην  σελ. 75 και παρ. 166, λένε:

«Οι υπηρέται  περιοχής θα  λαμβάνουν ένα  μικρό  επίδομα από  την  Εταιρία κάθε μήνα…»!

3) Από το βιβλίο των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», «ΕΣΤΩ Ο  ΘΕΟΣ ΑΛΗΘΗΣ», εξεδόθη  εις την Ελληνικήν το 1956,  στην σελ. 221, και παρ.16,  έχουν γράψει:

«Επίσης, ολοχρόνιοι  διάκονοι  που εκτελούν ειδικό  ιεραποστολικό  έργο  μπορούν  να  απευθύνονται  στην  Εταιρία  κάθε  μήνα για  μια ονομαστική  χορηγία εξόδων για  να  συντηρηθούν  στο  ειδικό έργο  τους»!

4) Από  το  βιβλίο των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», ΚΗΡΥΤΤΟΝΤΑΣ

ΚΑΙ  ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΜΕ  ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ  ΕΝΟΤΗΤΑ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1961, στην σελ. 59-60 και παρ. 167, έγραψαν:

 «Οι υπηρέται  περιοχής θα  λαμβάνουν ένα  μικρό  επίδομα από  την  Εταιρία κάθε μήνα…!

5) Από την «Σκοπιά» 1971,  στην  σελ. 124, διαβάζουμε:

«Τι συνέβη κατόπιν;  Έλαβα  πρόσκλησι  να εργασθώ ως ειδικός σκαπανεύς,  και  να  διαθέτω  150 ώρες  το  μήνα  στη διακονία λαμβάνοντας μια μετρία χρηματική  συμπαράστασι από  την Εταιρία»!

6) Από το βιβλίο τους, «ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ  ΓΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΚΑΙ  ΜΑΘΗΤΕΥΣΕΙ», εξεδόθη  στην  Ελληνική το  1973, στην  σελ. 143-144, λένε: 

«Οι ιεραπόστολοι διεξάγουν το  έργο  τους με  το  ίδιο  τρόπο που  το  διεξάγουν  οι  ειδικοί σκαπανείς, διαθέτοντας  ένα ελάχιστο   όριο 150 ωρών το μήνα  στη  διακονία  του  αγρού.

Εν  τούτοις,  όσο  αυτό  είναι  δυνατόν, η  Εταιρία  Σκοπιά  προμηθεύει μια κατοικία, ένα ιεραποστολικό  οίκο από τον  οποίο ένας  όμιλος  απ’ αυτούς  μπορούν  να  διεξάγουν το  έργο  τους  και  φροντίζουν ώστε να  μπορούν έχουν την  αναγκαία τροφή. Επιπλέον,  σε  κάθε  ιεραπόστολο  δίδεται  κάποια  οικονομική βοήθεια μια φορά  το  χρόνο για να  προμηθεύεται  ρουχισμό.  Καθώς  επίσης  και  μικρή  μηναία χορηγία  για  προσωπικά  είδη όταν  αυτός  ανταποκρίνεται  στις  μηνιαίες   απαιτήσεις  των 150 ωρών στην   διακονία του  αγρού»!

7) Από  το  βιβλίο  των «Μαρτύρων  του  Ιεχωβά», «ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΙ ΓΙΑ  ΝΑ  ΦΕΡΟΥΜΕ  ΣΕ ΠΕΡΑΣ  ΤΗ  ΔΙΑΚΟΝΙΑ  ΜΑΣ», εκδόθηκε στην  Ελληνική το  1983, σελ. 114 - 115, έγραψαν:

«Η  Εταιρία δίνει  κάποια οικονομική βοήθεια  στους ειδικούς  σκαπανείς  λόγω  των υψηλών απαιτήσεων που  ζητείτε από αυτούς   σε  ώρες»!

Βλέπετε,  αγαπητοί μου Χριστιανοί;

Μόνο η  Εταιρία  τους   έχει το δικαίωμα  να  δίνει κάποια οικονομική βοήθεια στους ειδικούς σκαπανείς!

Ενώ στους κληρικούς μας απαγορεύετε!

Κατά  τ’ άλλα οι  «Μάρτυρες  του  Ιεχωβά» δεν  πληρώνονται!

Δεν  μας ενδιαφέρει  αν  ΟΛΟΙ   δεν πληρώνονται. Σημασία έχει  ότι  ΚΑΠΟΙΟΙ  από  αυτούς   πληρώνονται!   

Όπως, η  Εταιρία Σκοπιά,  δίνει κάποια  οικονομική  βοήθεια  στους ειδικούς σκαπανείς   τα  προς το  ζην,  έτσι  κάνει και η  πολιτεία  προς το  κλήρο!            

Ο Ιησούς Χριστός, δεν είπε  ότι  ο  κάθε  εργάτης δικαιούται  την τροφή  του;  «Άξιος γαρ  εστίν ο  εργάτης της τροφής  αυτού» (Ματθ. 10:10, Λουκ. 10:7). Ο Απόστολος Παύλος γράφει:  «Ου  φιμώσεις βούν αλοώντα…».  «Δι’ ημάς  εγράφη…». «Ούτω και ο Κύριος  διέταξε  τοις  το ευαγγέλιον   καταγγέλουσιν  εκ  του  ευαγγελίου  ζην» (1 Κορινθίους 9:9,10,14),  όπως    και  τα επόμενα εδάφια:

(1 Τιμ. 5:17-18, Ιακ. 5:4, Λευιτ. 19:13, Μαλαχ. 3:5), δείχνουν ότι οι  εργάτες είναι  άξιοι  του μισθού τους.

Ποιοι είναι   λοιπόν  οι «Μάρτυρες  του Ιεχωβά» που  θέλουν  να βάλουν  «φίμωτρο», στους ιερείς, να μην τρώνε από αυτό που εργάζονται; Δηλαδή  επιτρέπεται    ΜΟΝΟ  σ’ αυτούς;!

Ο Κύριος δεν  όρισε  γι’ αυτούς, που  κηρύττουν  το  ευαγγέλιο, να  ζουν  από το ευαγγέλιο;  Έτσι δεν λέει η Αγία Γραφή;

Ακόμα και τον Ιησού Χριστό ως άνθρωπο τον  διακονούσαν οι γυναίκες  από τα  υπάρχοντά τους (Λουκ. 8:3).  Οι ιερείς μας  ως άνθρωποι δεν πρέπει να  συντηρηθούν; 

Ο άγιος Ιωάννης  Χρυσόστομος  μας  διδάσκει:

«Πρέπει  το  ποίμνιο να  δίδει  απλόχερα  στον  ποιμένα υλικά  αγαθά  για  να  μην  ασχολείται  πια  ο ποιμήν  με  τα  βιοτικά, αλλά  να  αφοσιωθεί στην  πνευματική  του  διακονία» (P.G. τ. 62, 581). Και  προτρέπει: «Θρέψε τον  διδάσκαλο, θρέψε  τον  διάκονο, θρέψε  τον  ιερέα» (P.G. τ. 60, 147).

Παλαιότερα,  την περίοδο προ  του  1945,  επί χρόνια την μισθοδοσία των ιερέων είχαν αναλάβει οι πιστοί της κάθε ενορίας… 

Το 1945 εκδόθηκε  ο Α.Ν. 536/1945 «περί ρυθμίσεως  των αποδοχών  του Ορθοδόξου Εφημεριακού  Κλήρου της  Ελλάδος,  του  τρόπου πληρωμής αυτών και περί  καλύψεως  της σχετικής δαπάνης».

Από  την 1 Οκτωβρίου  1945   οι  ενοριακοί  Ναοί  απαλλάσσονται από  την  υποχρέωση  της καταβολής  της μισθοδοσίας των ιερέων  γιατί αναλαμβάνει  πλέον η  πολιτεία την μισθοδοσία αυτών,  κατόπιν συμφωνίας  που  επήλθε  μεταξύ  αυτής και  της Εκκλησίας.