Πήγα στήν κόλαση και την είδα - γερ. Αμβρόσιος Λάζαρης

Γέροντας Αμβρόσιος της Μονής Δαδίου 

''Πήγα ένα τέταρτο στην κόλαση και νόμιζα ότι ήμουν τρεις ώρες..''

Κάποτε πού ήταν στην Αιδηψό καί έκανε μπάνια, ξυπνούσε άπό τίς 3 τά χαράματα καί προσευχόταν. Ενα πρωί διηγήθηκε ότι τήν προηγούμενη βραδιά τόν επισκέφθηκαν γνωστοί κεκοιμημενοι, οί όποιοι τού έδωσαν τά ονόματα τους, γιά νά προσευχηθεί.

Ενας άπό αυτούς κάθισε δίπλα του στό κρεβάτι καί ήταν τόσο παγωμένος, πού μετά έκανε 5 ώρες νά συνέλθει άπό τό ψύχος.

" Ήταν, λές καί τόν είχαν βάλει στην κατάψυξη..."

Άπό τότε έλεγε ότι θά προσευχηθεί στον Θεό, γιά νά του δείξει πώς ζουν οί δίκαιοι καί πώς ζουν οί άνθρωποι οί οποίοι πάνε στην Κόλαση, δηλαδή εκείνοι πού σώζονται καί εκείνοι πού βρίσκονται μακριά άπό τή Χάρη του Θεού.

Έπειτα άπό ένα χρόνο δυνατής προσευχής, ό Θεός του έδωσε αυτή τή δυνατότητα. 

 

Σε μία άπό τις συναντήσεις μέ πνευματικά του παιδιά στή Μονή Δαδίου(27.7.2002), ρώτησε μετά τή θεία Λειτουργία του Αγίου ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος αν γνωρίζουν τί είναι Κόλαση.

Κάποιος τού απάντησε:
 

-Γέροντα, γνωρίζουμε ότι ή Κόλαση, όπως διηγείται τό Ευαγγέλιο, είναι ό χώρος όπου πηγαίνουν οί άνθρωποι πού δέν αγάπησαν τόν Θεό καί δέν τήρησαν τις εντολές Του. Καί έχουμε αυτή τήν πληροφορία επίσης άπό τους Πατέρες.

-Ναί, άλλα αυτά είναι θεωρητικά.. απάντησε. 

 

Θά σας πώ τήν εμπειρία πού είχα, όταν πρίν άπό λίγο καιρό μέ οδήγησε ό Άγγελος μου στις πύλες της Κολάσεως καί είδα έκεί τούς κολασμένους πώς ζουν.

 

Καί εις άπόδειξιν αύτού, σας δείχνω τό σημάδι στό χέρι μου. Αυτό τό σημάδι τό έπαθα, όταν βρέθηκα στίς πύλες της κολάσεως.  

 

Σάν νά έφυγε ή φωτιά άπό τόν πύρινο ποταμό καί μου δημιούργησε ένα μικρό έγκαυμα, γιά νά καταλάβω ότι αυτό τό οποίο μού συμβαίνει δέν είναι ψέματα, ούτε όραμα, ούτε ψευδαίσθηση, άλλα μιά πραγματικότητα, τήν οποία μέ βοήθησε ό Άγιος Άγγελος μου νά τή δεχτώ, νά τήν κατανοήσω καλύτερα, νά τήν πιστέψω περισσότερο, καί νά σας τή διηγηθώ...

Καί τους αφηγήθηκε πώς είδε τους ανθρώπους πού βρίσκονται στην Κόλαση, νά κολυμπούν μέσα σ' έναν πύρινο ποταμό, ενώ τό σημάδι πού απέκτησε, σάν μιά ουλή, ήταν λίγο πιό πάνω άπό τόν καρπό του.

''Το θέλημα του Θεού'' στη ζωή μας

  Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου

Το θέλημα του Θεού αποτελεί έκφραση της αγίας βουλήσεώς Του. Ο Θεός «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν». 

Θέλημά Του είναι η σωτηρία μας και η επίγνωση της αλήθειας Του. 

Οι εντολές και η τήρησή τους, (ή τουλάχιστον η επιθυμία μας να ζήσουμε το πνεύμα των εντολών Του Θεού) προσδιορίζουν το άγιο θέλημά Του και χαρίζουν τον απαραίτητο για την επίγνωση της αληθείας Του φωτισμό.

Είναι βέβαια αλήθεια ότι η ζωή μας ξεδιπλώνεται μέσα από διλήμματα...
ευκαιρίες και δυνατότητες, οι οποίες προκαλούν ιδιαίτερα την ελευθερία μας, κι ακόμα μέσα από επιλογές που συχνά μας υποχρεώνουν να παλινδρομούμε μεταξύ της έκφρασης του δικού μας θελήματος και της αναγνώρισης του δικού Του. 

Ο Θεός όμως, δεν λειτουργεί σαν γραμμική εξίσωση με μία λύση, διότι τότε θα έφτιαχνε ανθρώπους χωρίς ελευθερία. 

Ο Θεός για κάθε άνθρωπο, για κάθε περίσταση, για κάθε στιγμή προσφέρει ως θέλημά Του άπειρες δυνατότητες, που όλες όμως εκφράζουν την βούλησή Του.

Γι ‘ αυτό και το θέλημα του Θεού δεν μοιάζει με το εγωιστικό δικό μας.

Δεν υπάρχει για να δεσμεύει την ελευθερία μας, αλλά για να την ενεργοποιεί και να την ζωντανεύει.Το ένα θέλημά μας καταργεί την ελευθερία μας και την υποδουλώνει στον εγωισμό μας. Τα άπειρα θελήματα του Θεού μας βοηθούν να ανακαλύψουμε την ελευθερία ως ύψιστο δώρο.

Η υποταγή και η ταύτιση της βούλησής μας στη βούληση του Θεού, φωτίζει το νου, γεννά την απόφαση και αναδεικνύει το πρόσωπο. 

Υπάρχει μία θαυμάσια μονολόγιστη προσευχή που εκφράζει αυτό το φρόνημα:

«Κύριε, ποίησόν με οἷον θέλεις, ὡς θέλεις, κἄν θέλω, κἄν μή θέλω.»

Αν η καρδιά ενός ανθρώπου μπορεί να προσεύχεται με αυτόν τον τρόπο, είναι δυνατόν να διερωτάται ποιο είναι το θέλημα του Θεού; Ο Θεός έχει άπειρα θελήματα που τα προσφέρει στον καθένα μας ως ευκαιρίες και δυνατότητες. Όταν εμείς ταυτιστούμε με την βούληση Του, τότε διακρίνουμε το ένα που μπορούμε να επιλέξουμε και ξεκάθαρα να αποφασίσουμε.

Η κοσμική ηθική, η ηθική των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, στηριζόταν στην υποταγή της φύσεως στην βούληση του ανθρώπου.

Αντίθετα, η πνευματική ηθική βασίζεται, στην υποταγή της ανθρώπινης βούλησης στην βούληση του Θεού. Το πρώτο γεννά εγωισμό ενώ το δεύτερο ταπείνωση που προσελκύει τη χάρι του Θεού. Έτσι, υποτάσσεται όλος ο άνθρωπος- ψυχή και σώμα, φύση και πνεύμα- στη χάρι Του.

 Έτσι γίνεται «θείας κοινωνός φύσεως» και «γνωσθείς υπό Θεού».

 Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικολάου ~ Άνθρωπος μεθόριος

Από τα αναπάντητα διλήμματα στα περάσματα της "άλλης λογικής" Εκδόσεις Εν πλω

«Ὀργίζεσθε καί μή ἁμαρτάνετε» – Τί σημαίνει;

Οσίου Κασσιανού του Ρωμαίου

Όποιος θέλει να γίνει τέλειος και επιθυμεί να αγωνισθεί τον πνευματικό αγώνα νόμιμα, πρέπει να αποξενωθεί από κάθε ελάττωμα οργής και θυμού.
Ας ακούσει τι του παραγγέλλει το σκεύος της εκλογής, ο Απ. Παύλος: «πάσα πικρία και οργή και θυμός και κραυγή και βλασφημία αρθήτω αφ’ υμών συν πάση κακία». Και λέγοντας «πάσαν» δεν μας άφησε καμιά πρόφαση θυμού ως δήθεν αναγκαίου ή εύλογου.

Εκείνος επομένως που θέλει να διορθώσει τον φταίχτη αδελφό ή θέλει να του επιβάλλει επιτίμια, ας φροντίζει να φυλάει τον εαυτό του ατάραχο μήπως, ενώ θέλει να θεραπεύσει τον άλλον, πάρει ο ίδιος την αρρώστια του. Και τότε θα πουν το ευαγγελικό: «ιατρέ, θεράπευσον σεαυτόν». Και αλλού πάλι λέει σχετικά η Γραφή: «τι βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου την δε εν τω σω οφθαλμώ δοκόν ου κατανοείς;» (Μτθ. 7,3).

Η κίνηση της οργής από οποιαδήποτε αιτία κι αν προκληθεί τυφλώνει τα μάτια της ψυχής και δεν την αφήνει να ιδή τον ήλιο της δικαιοσύνης. Όπως δηλαδή όποιος βάζει στα μάτια του φύλλα χρυσά ή μολυβένια εμποδίζει το ίδιο και χωρίς καμία διαφορά την όρασή του και η τυφλότητά του δεν είναι διαφορετικότερη στην περίπτωση των χρυσών φύλλων, επειδή αυτά είναι πιο πολύτιμα από τα άλλα, έτσι και στην περίπτωση της οργής, από οποιαδήποτε αιτία κι αν ανάψει, εύλογη δήθεν ή παράλογη, ή πνευματική όραση σκοτίζεται.
Τότε μόνο χρησιμοποιούμε σωστά τον θυμό, όταν τον κινούμε εναντίον των εμπαθών και φιλήδονων λογισμών μας.
Αυτά μας διδάσκει ο προφήτης λέγοντας «οργίζεσθε και μη αμαρτάνετε» (Ψαλμ. δ’ 5), δηλαδή να κινείτε την οργή εναντίον των παθών σας και των πονηρών σκέψεων και να μην αμαρτάνετε εκτελώντας ότι σας υποβάλλουν.

Πηγή- agioritikovima.gr

Δοκιμασίες Α΄

α. Πολλές φορές μπορεί να σε συκοφαντούν. Εσύ να λες: «Δόξα να’ χεις Θεέ μου. Δώσε μου υπομονή να δεχθώ τη συκοφαντία και φώτισε τους». Ξέρεις τι στεφάνι έχεις! Μα, μόνο οι άγιοι μπορούν να τα κάμουν τούτα. Άντε, μην τα δεχτείς και κάμνε φασαρίες και απόδειξε… Ενώ, βάλε το χέρι στην καρδιά και πες «εγώ είμαι εντάξει». Και έτσι «η αλήθεια μένει εις τον αιώνα».

β. Το πρωί να βάλεις τον σταυρό σου και να λες: «Για να δούμε τι θα μας στείλεις σήμερα… με τι θα δοκιμαστούμε…». Η καλύτερη μέρα είναι εκείνη που θα δοκιμαστούμε. Τι θα στείλει ο Θεός για να τον υπηρετήσω; Θα στείλει ένα φτωχό ή μια νουθεσία ή μια προσευχή για ένα άρρωστο.

γ. Να λες: «Να, τα ηνία Θεέ μου. Οδήγα εσύ. Εγώ δεν έχω δύναμη. Όπου θέλεις πάρε με». Κι αν έλθουν έτσι τα γεγονότα που δεν τα λογάριασες, μην πεις πως άλλως πως τα λογάριαζα και διαφορετικά μου ήλθαν. Εκείνος τα έκαμε έτσι για το συμφέρον σου και να το δέχεσαι.

δ. Η χάρις είναι προμήνυμα δοκιμασίας. Μη νομίζουμε ότι παύει ο Θεός να μας προστατεύει κατά την περίοδο της δοκιμασίας. Μας αφήνει όμως φαινομενικά μόνους για να παιδαγωγηθούμε, για να μη βασιζόμαστε στον εαυτό μας. Το καλοκαίρι διαδέχεται ο χειμώνας, τη μέρα η νύχτα. Έτσι και η χάρις τη δοκιμασία.

ε. Πόσες δοκιμασίες μας στέλλει ο Θεός προς το συμφέρον μας! Η δοκιμασία είναι επίσκεψη του Θεού. Γι’ αυτό όταν έρχεται να λέμε του Θεού «μείνε μαζί μας. Μείνε τούτη τη βδομάδα». Αντί αυτού όμως εμείς τον διώχνουμε, όπως οι Γαδαρηνοί του Ευαγγελίου και έτσι δεν καταλαβαίνουμε πως ενεργεί ο Θεός ούτε συνεργαζόμαστε μαζί του.

Από το βιβλίο ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ, έκδοση του Ιερού Ησυχαστηρίου Αγίας Τριάδος, Λυθροδόντας – Κύπρος. τηλ. 00357-99607871
πηγή: Εκκλησιαστική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου

Ἡ προσβολὴ τῆς ἀπογνώσεως καὶ ἡ ἰατρεία της. Ἡ προσβολὴ τῆς κενοδοξίας καὶ ἡ ἰατρεία της. Ἁγ. Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου.

Ἡ προσβολὴ τῆς ἀπογνώσεως καὶ ἡ ἰατρεία της.

Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης Ἡ δεύτερη προσβολὴ μὲ τὴν ὁποία ὁ πονηρὸς προσπαθεῖ ἐντελῶς νὰ μᾶς καταβάλλῃ, εἶναι ὁ φόβος ποὺ μᾶς προξενεῖ μὲ τὴν ἐνθύμησι τῶν ἁμαρτιῶν μας, γιὰ νὰ μᾶς κάνῃ νὰ γκρεμισθοῦμε στὸν βυθὸ τῆς ἀπογνώσεως καὶ τῆς ἀπελπισίας. 
Ἐσὺ λοιπόν, ἀδελφέ μου, καὶ στὸν κίνδυνο αὐτόν, κράτησε τὸν ἑαυτό σου σταθερὸ σ᾿ αὐτὸν τὸν βέβαιο κανόνα, δηλαδὴ ὅτι ἡ ἐνθύμησις τῶν ἁμαρτιῶν μας τότε εἶναι ἀπὸ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ καὶ ἀποσκοπεῖ στὴ σωτηρία μας, ὅταν σὲ ταπεινώνῃ καὶ σὲ κάνῃ νὰ αἰσθάνεσαι πόνο στὴν καρδιὰ καὶ λύπη, διότι λύπησες τὸν Θεό, καὶ ὅταν σὲ κάνῃ νὰ ἔχῃς ἐλπίδα καὶ θάρρος στὴν ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν ὅμως ἡ ἐνθύμησις αὐτὴ σὲ ἐνοχλῇ καὶ σὲ ὁδηγῇ σὲ ἀπιστία καὶ μικροψυχία καὶ σὲ κάμνει νὰ σκέπτεσαι ὅτι εἶσαι κολασμένος καὶ ὅτι γιὰ σένα δὲν ὑπάρχει πλέον καιρὸς σωτηρίας, γνώριζε ὅτι προέρχεται ἀπὸ τὸν διάβολο. Γι᾿ αὐτὸ ταπεινώσου καὶ ἔλπιζε περισσότερο στὸν Θεό. Καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν θὰ νικήσῃς τὸν ἐχθρὸ μὲ τὰ ὅπλα του καὶ θὰ δοξάσῃς τὸν Θεό.
Ναί, πρέπει ἀδελφέ, νὰ λυπᾶσαι κάθε φορὰ ποὺ θυμᾶσαι τὶς ἁμαρτίες σου καὶ νὰ πονᾷς ποὺ ἔχασες τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ὅμως νὰ ἔχῃς θάρρος στὸ πάθος του καὶ νὰ ζητᾷς συγχώρεσι. Ἀκόμη ἂν σοῦ φαίνεται ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς σοῦ λέγει ὅτι δὲν εἶσαι ἀπὸ τὰ πρόβατά του, ἐσὺ μὲ κανένα τρόπο δὲν πρέπει νὰ χάσης τὴν ἐλπίδα καὶ τὸ θάρρος ποὺ ἔχεις σ᾿ αὐτόν, ἀλλὰ ταπεινὰ νὰ τοῦ λέγῃς: «Ναί, ἔχεις δίκαιο, Θεέ μου, νὰ μὲ ἀποδοκιμάσης γιὰ τὶς ἁμαρτίες μου. Ἀλλὰ ἐγὼ ἔχω μεγαλύτερο θάρρος στὴν εὐσπλαγχνία σου ὅτι θὰ μὲ συγχωρέσῃς.
Γι᾿ αὐτὸ καὶ ζητῶ ἀπὸ σένα τὴν σωτηρία αὐτοῦ τοῦ ταλαιπώρου πλάσματός σου, τὸ ὁποῖο καταδικάσθηκε βέβαια ἀπὸ τὴν κακία του, ἀλλὰ λυτρώθηκε μὲ τὴν τιμὴ τοῦ ἁγίου αἵματός σου. Θέλω, λυτρωτά μου, νὰ σωθῶ, γιὰ δόξα δική σου μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς ἀμέτρητης εὐσπλαγχνίας σου. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἀφήνομαι ὅλος στὰ χέρια σου καὶ ἂς γίνῃ σ᾿ ἐμένα ὅ,τι σοῦ εἶναι ἀρεστό. Διότι ἐσὺ εἶσαι ὁ μόνος μου Κύριος. Κι ἂν ἀκόμη μὲ θανατώσῃς, ἐγὼ στηρίζω σὲ σένα τὶς ζωντανές μου ἐλπίδες».



Ἡ προσβολὴ τῆς κενοδοξίας καὶ ἡ ἰατρεία της

Ἡ τρίτη προσβολὴ εἶναι τῆς κενοδοξίας καὶ τῆς ἐκτιμήσεως μὲ τὴν ὁποία ἔχεις ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτό σου καὶ στὰ ἔργα σου γιὰ νὰ σωθῇς. Γι᾿ αὐτὸ πάντοτε καὶ ἰδιαίτερα ἐκείνη τὴν τελευταία ὥρα τοῦ θανάτου μὴν ἀφήσῃς τὸν νοῦ σου νὰ σκεφθῆ οὔτε τὴν παραμικρὴ ἐκτίμησι τοῦ ἑαυτοῦ σου, οὔτε τῶν ἔργων σου, κι ἂν ἀκόμη κατώρθωσες ὅλες τὶς ἀρετὲς τῶν ἁγίων.
Ἀλλὰ ἡ ἐκτίμησί σου ἂς εἶναι στὸν Θεὸ ἐλπίζοντας καθαρὰ στὴν εὐσπλαγχνία του καὶ στὰ ἔργα τῆς ζωῆς του καὶ τοῦ πάθους του γιὰ νὰ σωθῇς. Πάντοτε μπροστὰ στὰ μάτια σου νὰ ξευτελίζῃς τὸν ἑαυτό σου, μέχρι τὴν τελευταία σου ἀναπνοή. Κι ἂν τύχη νὰ σκεφθῇς κάποιο καλό σου ἔργο, ἀναγνώριζε μόνο τὸν Θεό, ὅτι ἐκεῖνος εἶναι ποὺ τὸ ἔκανε καὶ ὄχι ἐσύ, καὶ ὅτι προῆλθε ἀπὸ ἐκεῖνον μόνον.
Νὰ προστρέχῃς, ναί, στὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ νὰ μὴν περιμένῃς νὰ τὴν λάβης τάχα ἐπειδὴ τὸ ἀξίζεις καὶ γιὰ τοὺς πολλούς σου καὶ μεγάλους ἀγῶνες ποὺ ἔκανες καὶ νίκησες. Στάσου πάντοτε σὲ ἕναν ἅγιο φόβο, ὁμολογώντας εἰλικρινὰ ὅτι ὅλες σου οἱ προβλέψεις καὶ οἱ προμήθειες καὶ ὅλοι οἱ κόποι καὶ οἱ ἀγῶνες σου θὰ ἦταν μάταιοι, ἂν δὲν βοηθοῦσε καὶ ἂν δὲν τοὺς ἔπαιρνε ὁ Θεὸς κάτω ἀπὸ τὴν σκιὰ τῶν πτερύγων του· νὰ ἔχῃς ὅλη σου τὴν ἐλπίδα μόνο στὴν ὑπεράσπισί του.
Ἂν ἀκολουθῇς αὐτὲς τὶς παραγγελίες, δὲν θὰ μπορέσουν οἱ ἐχθροὶ νὰ φανοῦν ἀνώτεροι ἀπὸ σένα κατὰ τὴν ὥρα τοῦ θανάτου. Ἀλλὰ θὰ σοῦ ἀνοιχθῆ ὁ δρόμος γιὰ νὰ περάσης μὲ χαρὰ ἀπὸ τὴν γῆ καὶ τὴν ἐξορία αὐτὴ στὴν ἐπουράνια Ἱερουσαλήμ, στὴν γλυκειὰ πατρίδα. Βλέπε καὶ τὸ λβ´ κεφάλαιο τοῦ α´ μέρους, ὅπου θὰ βρῇς ἐκτενέστερα τὴν ἰατρεία τῆς κενοδοξίας καὶ τῆς ὑπερηφανείας.


αναδημοσίευση απο http://hristospanagia3.blogspot.com/2012/09/blog-post_4819.html?utm_source=BP_recent

Συμεών ο νέος Θεολόγος

1. Πίστη είναι να πεθάνει κανείς για το Χριστό και για χάρη της εντολής Του, πιστεύοντας ότι ο θάνατος αυτός θα του γίνει πρόξενος ζωής· να θεωρεί τη φτώχεια σαν πλούτο, την ευτέλεια και την ασημότητα σαν αληθινή δόξα και κοινωνική λάμψη· και να πιστεύει ότι με το να μην έχει τίποτε, κατέχει τα πάντα ή μάλλον απέκτησε τον ανεξερεύνητο πλούτο της επιγνώσεως του Χριστού, και όλα τα ορατά να τα βλέπει σαν λάσπη ή καπνό.

2. Πίστη στο Χριστό είναι όχι μόνο να καταφρονήσομε όλα τα ευχάριστα του κόσμου, αλλά και να έχομε εγκαρτέρηση και υπομονή σε κάθε πειρασμό που μας έρχεται και μας προκαλεί λύπες, θλίψεις και συμφορές, ώσπου να ευδοκήσει να μας επισκεφθεί ο Θεός, όπως λέει ο ψαλμωδός: «με κάθε υπομονή περίμενα τον Κύριο, και Αυτός με επισκέφθηκε».

3. Εκείνοι που προτιμούν σε κάτι τους γονείς τους από την εντολή του Θεού, δεν έχουν πίστη στο Χριστό, και οπωσδήποτε καταδικάζονται από τη συνείδησή τους, αν βέβαια έχουν ζωντανή συνείδηση της απιστίας τους. Γνώρισμα των πιστών είναι να μην παραβαίνουν σε τίποτε απολύτως την εντολή του μεγάλου Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.

4. Η πίστη στο Χριστό, τον αληθινό Θεό, γεννά την επιθυμία των καλών και το φόβο της κολάσεως. Η επιθυμία των πράγματι καλών και ο φόβος της κολάσεως, προξενούν την ακριβή τήρηση των εντολών. Η ακριβής τήρηση των εντολών διδάσκει στους ανθρώπους πόσο αδύνατοι είναι. Η κατανόηση της πραγματικής αδυναμίας μας γεννά τη μνήμη του θανάτου. Όποιος απέκτησε σύνοικό του τη μνήμη του θανάτου, θα ζητήσει με πόνο να μάθει, τι τον περιμένει μετά την έξοδο και την αναχώρησή του από αυτή τη ζωή. Και όποιος φροντίζει να μάθει για τα μετά θάνατον, οφείλει πρώτα απ' όλα να στερήσει τον εαυτό του από τα παρόντα· γιατί όποιος είναι δεμένος με εμπάθεια σ' αυτά, έστω και στο παραμικρό, δεν μπορεί να αποκτήσει την τέλεια γνώση των μελλόντων. Αλλά και αν ακόμη, κατά θεία οικονομία, γευθεί κάπως τη γνώση αυτή, δεν αφήσει όμως το ταχύτερο αυτά με τα οποία είναι δεμένος με εμπάθεια, για να παραμείνει ολοκληρωτικά στη γνώση αυτή, χωρίς να επιτρέπει στον εαυτό του να σκέφτεται τίποτε άλλο εκτός από αυτή, τότε και η γνώση που νομίζει ότι έχει, θα του αφαιρεθεί.

''Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με'', Το κομβοσχοίνι δεν είναι κάτι διακοσμητικό

 

''Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με'',

Τό κομβοσχοίνι δέν εἶναι κάτι διακοσμητικό

Εἶναι φτιαγμένο (τό κομποσχοίνι) γιά νά κάνουμε τήν ἀδιάλειπτη προσευχή. Ὥς ὁ ἀπόστολος Παῦλος προτρέπει (Α΄ Θεσ. ε΄ 17): "Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε". Μέ τό κομποσχοίνι κάθε ὀρθόδοξος χριστιανός μπορεῖ νά κάμει τήν πιό σύντομη, τήν πιό θερμή προσευχή, εἴτε γιά τόν ἑαυτό του, εἴτε γιά τούς ἄλλους. Κάθε κόμπος ἀποτελεῖται ἀπό ἐννέα σταυρούς, πού συμβολίζουν τά ἐννέα τάγματα τῶν ἁγίων Ἀγγέλων.

Μέ κάθε κόμπο πού γυρνᾶμε λέμε καί τήν εὐχή:

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με

Βέβαια αὐτή ἡ εὐχή λέγεται καί χωρίς τό κομποσχοίνι, μόνο μέ τόν νοῦ καί ὅσο συχνότερα δυνατόν.

Ἡ προσευχή, εἶναι συνομιλία μέ τόν Θεό, μᾶς χαρίζει ἡερμία, ψυχική γαλήνη καί διώχνει τό ἄγχος.

Ὅποιος θέλει νά μάθει περισσότερα γύρω ἀπό τήν εὐχή ὑπάρχουν εἰδικά βιβλία. Ἡ προσευχή αὐτή, ὅπως καί κάθε ὀρθόδοξη προσευχή, δέν ἔχει καμία σχέση μέ διαλογισμούς ἰνδουιστῶν, ἀποκρυφιστῶν κ.λ.π., μέ τούς ὁποίους κινδυνεύει ἠ ψυχή νά σκοτισθεῖ καί νά δαιμονισθεῖ.

Μόνο ἡ ὀρθόδοξη προσευχή ἔχει τήν δυνατότητα νά φωτίσει καί νά ἁγιάσει τόν προσευχόμενο μέ τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.

ΦΩΤΙΣΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΑΣ

Ὁρθόδοξος Ἱεραποστολικός Σύνδεσμος Ἁγίων Κυρίλλου καί Μεθοδίου τῶν Θεσσαλονικέων

Φωτιστῶν Σλάβων

 

kaiomenivatos.blogspot.gr

Ο λόγος μου. Αγιορείτικος, ησυχαστικός ~ Ορθόδοξος εν τη καρδία.

Όταν συλλογιζόμαστε αγίους όπως ο ασκητής της ερήμου Μέγας Αντώνιος μας πιάνει μελαγχολία. Όχι γιατί συνειδητοποιούμε ότι ούτε καν μπορούμε να υποψιαστούμε τα μέτρα της αγιότητας και της αφιέρωσης στο Θεό που ο ασκητικός αγώνας του είχε οδηγήσει, αλλά γιατί διαπιστώνουμε πόσο λίγοι για την έγνοια της πνευματικής προόδου είμαστε.

Από την μία ο κόσμος κατηγορεί όσους θέλουν να μένουν πιστοί χριστιανοί ότι παραλογίζονται, ότι είναι εκτός της λογικής της εποχής τους, και ζητούν όχι την ομοίωση με το Θεό, αλλά με το πνεύμα της εποχής και τους ιδίους, δηλαδή την αποδοχή και βίωση του φρονήματος της σαρκός...

Τέλος, οι λόγοι του Ευαγγελίου ή μένουν άγνωστοι ή θεωρούνται αδύνατον να εφαρμοστούν. Θέλουν κόπο και, κυρίως, χαρά για να ξεκινήσει κανείς και να κρατήσει την ομορφιά τους και έχουμε ξεχάσει οι πολλοί τι σημαίνει κοπιάζω πνευματικά, αλλά και αντλώ δύναμη από τη σχέση μου με το Χριστό για να χαίρομαι τον πνευματικό μου κόπο και να αντέχω. 

Είναι άλλοι που μας πιέζουν να αρνιόμαστε τον πνευματικό δρόμο. Είναι ο εαυτός μας που έχει μάθει να πιστεύει λανθασμένα σε έναν Θεό που δεν είναι ούτε δικαστής, ούτε τραπεζίτης. Είναι ο ίδιος ο αγώνας τον οποίο καλούμαστε να καταβάλουμε και έχουμε ήδη κουραστεί από το άγχος της επιβίωσης,από την ευχαρίστηση να ασκούμε τα δικαιώματά μας (που δεν θέλουμε να περιορίσουμε) αλλά και από την έλλειψη χαράς να είμαστε οικείοι του Θεού.

Τον Οποίο Τον αφήνουμε ψηλά και λησμονούμε ότι έγινε άνθρωπος και βρίσκεται παρών ανάμεσά μας για να μας αναπαύσει από τον κόπο και το φορτίο που η πνευματική πρόοδος, αλλά και οι μέριμνες της ζωής μας προσθέτουν.

Ο Άγιος μας διδάσκει τη χαρά του να πιστεύουμε, να κοπιάζουμε, να αγαπούμε, να μη λογαριάζουμε τη γνώμη όσων θεωρούν τρέλα το να είσαι χριστιανός σήμερα. 

Ο ησυχαστικός βίος παρέχει την λειτουργική δυνατότητα στην θεία Χάρη.

Ας χαρούμε την μνήμη του και ας τον παρακαλούμε από αυτή τη χαρά του να έχουμε λίγη κι εμείς. Άλλωστε, το είπε και ο ίδιος: χρειάζεται προσευχή.

Για να αντέχουμε στα ποικίλα του βίου. 

«Ο γαρ ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστί». 

proskynitis.blogspot.gr

Όσιος Πέτρος Δαμασκηνός Πρώτη εντολή: ο θείος φόβος 29 Σεπτεμβρίου 2014

Περί του θείου φόβου ως πρώτης εντολής

Αν κανείς θέλει να προχωρήσει σύντομα, πρέπει στις εντολές μάλλον να δείχνει την επιμέλειά του και όχι αλλού, γιατί αλλιώς θα πέσει σε γκρεμό, ή μάλλον σε χάος. Γιατί όπως στα επτά χαρίσματα του Πνεύματος, αν δεν αρχίσει από το φόβο, δεν μπορεί κανείς ν’ ανέβει ποτέ στα άλλα, έτσι και στους μακαρισμούς του Κυρίου. Καθώς λέει ο Δαβίδ, αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου. Και άλλος Προφήτης, αναφέροντας τα χαρίσματα από την κορυφή προς τα κάτω, είπε: «Πνεύμα σοφίας και συνέσεως, πνεύμα βουλής και ισχύος, πνεύμα γνώσεως και ευσεβείας, πνεύμα φόβου Θεού». Και ο Κύριος από το φόβο άρχισε να διδάσκει, λέγοντας: «Μακάριοι όσοι νιώθουν φτωχοί μπροστά στο Θεό». Αυτό σημαίνει να γίνει κανείς κατατρομαγμένος από το φόβο του Θεού, και να έχει ανείπωτη συντριβή ψυχής. Ο Κύριος έθεσε ως θεμέλιο αυτή την εντολή, επειδή γνωρίζει ότι χωρίς αυτήν, ακόμη και όταν κανείς ζει στον ουρανό, δεν ωφελείται, αν έχει την παραφροσύνη με την οποία έπεσαν ο διάβολος και ο Αδάμ και πάρα πολλοί άλλοι.

Γι’ αυτό οφείλει εκείνος που θέλει να τηρήσει την πρώτη εντολή, δηλαδή τον φόβο όπως είπαμε, να μελετά με μεγάλη επιμέλεια τα συναπαντήματα της ζωής που γράφτηκαν παραπάνω και τις ευεργεσίες του Θεού, τις αμέτρητες και ανεξερεύνητες, και όσα έκανε και κάνει σ’ εμάς με ορατά και αόρατα μέσα, με εντολές και δόγματα, με απειλές και υποσχέσεις, φυλάγοντάς μας, τρέφοντάς μας, προνοώντας, ζωογονώντας και λυτρώνοντάς μας από ορατούς και αόρατους εχθρούς. Τις ασθένειες που προκαλεί η δική μας αταξία, τις θεραπεύει με τις προσευχές και τις πρεσβείες των Αγίων Του. Στις αμαρτίες, στις ασέβειες και στις ανομίες μας μακροθυμεί πάντα, για όσα κάναμε και κάνομε και όσα μέλλομε να κάνομε. Από αυτά μας λύτρωσε η χάρη Του.

Να μελετά επίσης πόσο παροργίζομε το Θεό με έργα, λόγια και διαλογισμούς. Και όχι μόνο μας ανέχεται, αλλά και περισσότερο μας ευεργετεί είτε ο Ίδιος, είτε μέσω των Αγγέλων, των Γραφών, των Δικαίων και Προφητών, των Αποστόλων και Μαρτύρων, των διδασκάλων και των οσίων Πατέρων. Και κατανοώντας τους άθλους των μαρτύρων και τους αγώνες των οσίων, έπειτα θαυμάζοντας τη συγκατάβαση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τη ζωή Του στο κόσμο, τα άχραντα πάθη Του, το Σταυρό, τον θάνατο, την ταφή, την ανάσταση, την ανάληψη, την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, τα άρρητα θαύματα που γίνονται πάντοτε και κάθε ημέρα, τον παράδεισο, τα στεφάνια, την υιοθεσία που μας αξίωσε και όλα όσα περιέχει η θεία Γραφή και άλλα πολλά σκεπτόμενος, κυριεύεται από έκπληξη βλέποντας τη φιλανθρωπία του Θεού, ενώ τρέμει και θαυμάζει τη μακροθυμία Του και την ανοχή Του προς εμάς. Και λυπάται για τη ζημιά που έπαθε η ανθρώπινη φύση, που έχασε δηλαδή την αγγελική απάθεια, τον παράδεισο και όλα τα αγαθά από τα οποία ξεπέσαμε, ενώ πέσαμε σε τόσα κακά εννοώ τους δαίμονες, τα πάθη και τις αμαρτίες, και συντρίβεται η ψυχή, κατανοώντας πόσα κακά δημιουργήθηκαν από τη δική μας πονηρία και από την πανουργία των δαιμόνων.

(Φιλοκαλία, τ. Γ΄, έκδ. Το περιβόλι της Παναγίας σ. 84-85).

Η υποταγή στο Εγώ ενάντια Στό Θεό.

Κύριο χαρακτηριστικό του δυτικού πνεύματος είναι ότι έχει ως κέντρο τον άνθρωπο και λατρεύει την κτίση και όχι τον Κτίσαντα.

Όταν η Ελλάδα ελευθερώθηκε από του Τούρκους, υπήρξαν, -κι έκτοτε πάντοτε υπάρχουν- κάποιοι που ήθελαν να εμποτίσουν τον λαό με ένα πνεύμα εντελώς ξένο από εμάς: το πνεύμα της Δύσης, το οποίο μοιάζει με τη Λερναία Ύδρα που έχει πολλά κεφάλια –της κόβεις το ένα και βγαίνουν κι άλλα.

Η Δυτική Εκκλησία υποτάχθηκε στον άνθρωπο και όχι στον Θεό, ενώ η Ανατολή παρέμεινε όρθια γιατί είχε στο κέντρο της τον Θεό. Το φανερό ατόπημα της Δύσης ήταν ότι πρόβαλλε και δεχόταν τον αρχηγό της Εκκλησίας ως αλάνθαστο. Αυτός ήταν και ο σύγχρονος πεσών Εωσφόρος. Από τότε άνοιξε ο δρόμος του Αντιχρίστου. 

Μετά τη σύγκρουση του Βαρλαάμ με τον Γρηγόριο Παλαμά ήρθε η Αναγέννηση, που καθιέρωσε το σύγχρονο μοντέλο του δυτικού ανθρώπου: μια ηθική χριστιανική που μοιάζει με το χρυσό πανωφόρι πάνω σε βρόμικο σώμα, καλύπτοντας της δυσωδία του με αρώματα. Ο δρόμος άνοιξε για να γκρεμίσει και να αποκόψει περισσότερο τον άνθρωπο από τον Θεό. Ο άνθρωπος ήταν πλέον εύκολη λεία για τον πολέμιό του, τον διάβολο. 

Αυτή η ηθική ήταν πολύ μικρή για να τον κρατήσει κοντά στον Θεό. 

Ακολούθως ήρθε ο Διαφωτισμός. Φανερά και απροκάλυπτα ο άνθρωπος σκότωσε τον Θεό μέσα του και ήθελε να περάσει στη συνείδηση όλων ότι ο Θεός δεν υπάρχει. «Είπεν άφρων εν καρδία αυτού, ουκ εστί Θεός» (Ψλ.ιγ’ 1). Από τότε ο άνθρωπος έχασε πραγματικά το μυαλό του. Όχι μόνο δεν λάτρευε τον Θεό όπως έπρεπε, αλλά αρνήθηκε και την ύπαρξή Του.

Απόσπασμα από το βιβλίο του αρχιμ. Αρσενίου Κωτσόπουλου
ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΟΣ ΣΤΟ ΦΩΣ. Στα ίχνη ενός σπουδαίου ανθρώπου του Θεού
proskynitis.blogspot.gr

O άγ. Ισαάκ ο Σύρος και η σοφία των “Ασκητικών λόγων” του

Ο άγιος Ισαάκ γεννήθηκε στη Συρία γύρω στο 375 και πιθανόν να ήταν μαθητής του αγ. Εφραίμ του Σύρου. Στην ιστορική έρευνα υπάρχει ένα ανοικτό ζήτημα σχετικά με την ταυτότητα 3 προσώπων που έχουν το ίδιο όνομα και από αυτούς ο ένας ήταν νεστοριανός και ο άλλος μονοφυσίτης. Σύμφωνα με το Γέρ. Παΐσιο τον Αγιορείτη, ο Ισαάκ που εορτάζουμε στις 28 Σεπτεμβρίου ήταν απολύτως Ορθόδοξος (πιθανώς ήταν ο “εξ Αμίδης πρεσβύτερος” που συναντούμε στις πηγές).

Ο άγ. Ισαάκ ο Σύρος είναι γνωστός για τους σπουδαίους “Ασκητικούς λόγους” του. Παραθέτουμε στη συνέχεια ορισμένα αποσπάσματα απ’ αυτούς:

Βασανίζεσαι από κακά…είτε λόγω της ανόητης αντίληψής σου περί Θεού, είτε εξαιτίας της ιδέας ου έχεις για τον εαυτό σου, είτε λόγω των οποιωνδήποτε κατηγοριών που εκσφενδονίζεις εναντίον του γείτονά σου, είτε επειδή προσδοκάς κάποιου είδος τιμή από τους ανθρώπους, σαν να ήταν δικαίωμά σου να ζητάς κάτι τέτοιο.

…Σε κάθε μας δραστηριότητα, οι συνεχείς επιπλήξεις της συνείδησης είναι σημάδι ταπείνωσης κι η έλλειψή τους είναι σημάδι σκληροκαρδίας. Αυτό δείχνει πως  ο άνθρωπος έχει τη συνήθεια να αυτοδικαιώνεται, κατηγορώντας αντί για τον εαυτό του, τον γείτονα ή, ακόμα χειρότερα, τη σοφή Πρόνοια του Θεού. Κανείς δεν ξεπερνά τα όρια της ταπείνωσης, αν δεν θεωρήσει πρώτα τον εαυτό του άμεμπτο…

Όποιος όμως έχει αυστηρή συνείδηση και διαπιστώνει ο ίδιος πως θα του άξιζαν μεγάλες συμφορές, να ξέρει πως έχει φτάσει σε υψηλό επίπεδο ταπείνωσης. Ο άνθρωπος αυτός βρίσκεται σε μια κατάσταση ειρήνης και γαλήνης, η οποία μένει αδιατάρακτη σε κάθε περίσταση. Αυτή η κατάσταση ανάπαυσης είναι δώρο της ταπείνωσης και καρπός της τελειότητας. Όποιος την έχει φτάσει, βρίσκει μέσα σε κάθε του πειρασμό μιαν ανάπαυση που ξεπερνά τον πόνο.

…Στρέψε το βλέμμα σου στις μακρινές αιτίες των γεγονότων, οι οποίες παραμένουν κρυφές. Μην ενοχλείσαι με τις ενέργειες του Θεού, που εκτελούνται μέσω των ανθρώπων, ούτε με την εξωτερική όψη των συμφορών σου. Μ’ αυτόν τρόπο θα ανακαλύψεις μέσα στα παθήματά σου τη γνώση της αλήθειας, την ταπείνωση και πολλές άλλες ευλογίες.

…Ο Θεός αποβλέπει πάντοτε στη συγχώρηση και αδιάκοπα μάς περιβάλλει με την απέραντη και άμετρη σαν τον ωκεανό Χάρη Του. Για να μας σώσει, χρησιμοποιεί ως μέσα ακόμη και τις πιο μικρές αφορμές, τόσο μικρές που μόλις και μετά βίας μπορούμε να πούμε πως υπάρχουν, καθώς και συμβάντα που μοιάζουν με τυχαίες και απρομελέτητες συμπτώσεις.

[Πηγή: Ισαάκ του Σύρου, Ασκητικά, μετάφρ. Ν. Καββαδάς, εκδ. Θεσβίτης]

Ἡ ὑγιὴς καὶ ἡ νόθος πνευματικότης» - Μέρος Β'

Ἀπομαγνητοφωνημένη συνέντευξη τοῦ πατρός Ἀρσενίου Κατερέλου πού ἐδόθη στὸν πρωτοσύγγελο πατέρα Ἰωὴλ Κωνστάνταρο στὸν 

ραδιοφωνικὸ σταθμὸ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως 

Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς & Κονίτσης 

ΜΕΡΟΣ Β´

Π. ΙΩΗΛ - ΤΡΙΤΗ ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Π. Ἀρσένιε, εἶσθε ἐπί σειράν ἐτῶν, πλήν τῶν ἄλλων, καί πνευματικός-ἐξομολόγος. Ἀπό τήν πολύχρονη ἐμπειρία σας, σέ ποιά σημεῖα ἐσεῖς διαβλέπετε ὅτι κινδυνεύει κάποιος νά διολισθήση καί νά ξεφύγη σέ περίεργα ἕως καί ἄκρως ἐπικίνδυνα μονοπάτια ὅσον ἀφορᾶ στήν πνευματική ζωή καί τήν Ὀρθόδοξη πνευματικότητα;

Π. ΑΡΣΕΝΙΟΣ: Μιᾶς καί ἀναφέρατε, π. Ἰωήλ, τήν λέξι ''ἐξομολόγος'', ἄς ἐπισημάνωμε κάποιες ἀποκλίνουσες πνευματικές συμπεριφορές στήν σχέσι πνευματικοῦ καί πνευματικοῦ τέκνου πού διασαλεύουν τήν ὑγιῆ πνευματικότητα.

Δυστυχῶς, κάποιες φορές ὑπεισέρχεται τό συναίσθημα, πού τό ἐκμεταλλεύεται ἐκ δεξιῶν ἤ ἐξ ἀριστερῶν ὁ Διάβολος καί ἀργά ἤ γρήγορα μέ τόν α´ ἤ β´ τρόπο κάνει τήν ὀλέθρια δουλειά του.

Ὅταν γιά παράδειγμα ὁ πνευματικός ὑποκαθιστᾶ τόν πατέρα, τήν μητέρα, τόν ἄνδρα ἤ τήν γυναῖκα καί γενικῶς εἰπεῖν κάποιο μέλος τῆς οἰκογενείας, αὐτό δέν εἶναι κατά Θεόν. Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι νά στηρίζη, νά παρηγορῆ καί νά συντελῆ ὁ πνευματικός στήν διόρθωσι κάποιας διατεταραγμένης οἰκογενειακῆς σχέσεως, καί ἄλλο νά ὑποκαθιστᾶ ἕνα πρόσωπο τῆς οἰκογενείας. Αὐτό δέ διότι ὅταν ὁ ἴδιος τό ''ἀναπληρώνη'', στήν οὐσία ὄχι ἁπλῶς διαιωνίζει τό ὁποιοδήποτε ρῆγμα, ἀλλά κατά κάποιον τρόπο δείχνει σάν νά ἔχη συμβιβασθῆ καί ἔτσι...

τό παγιώνει καί τό διευρύνει.

Π. ΙΩΗΛ: Πολύ σημαντικό αὐτό πού μᾶς λέτε.

Π. ΑΡΣΕΝΙΟΣ: Μακάρι νά μήν ἦταν... Ἐπίσης, ἕνα ἄλλο θλιβερό φαινόμενο εἶναι ὅταν θέλουν τόν πνευματικό κυρίως μόνο γιά ψυχολογική στήριξι, κατά τρόπο δηλαδή ἀντορθόδοξο, ὁ ὁποῖος, ἀντί νά θεραπεύη τά πάθη, τά κοιμίζει καί τά ἀπωθεῖ ὥστε νά μή διακρίνωνται. Αὐτά ὅμως ἐπειδή ἀκριβῶς ὑπάρχουν, ἐνεργοῦν καί ''τρῶνε'' τελικά τόν ἄνθρωπο. Ἔτσι οἱ ἄνθρωποι δέν προσανατολίζονται στήν Ὀρθόδοξη χριστιανική καί μόνη θεραπεύουσα ἀντίληψι καί πνευματικότητα. Δέν δείχνουν τήν ἀπαιτουμένη ὑπομονή, ἀνεξικακία, στοργή, ταπείνωσι καί τά τοιαῦτα, ὥστε ὁ Θεός νά τούς ἐνισχύση, νά τούς φωτίση, νά τούς γλυκάνη καί νά τούς χαριτώση μέσα ἀπό τήν ἑκούσια ἀποδοχή τῶν ἀκουσίων θλίψεων.

Ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος: «Ὁ ἄνθρωπος, ὅσο πιό πνευματικός εἶναι, τόσο λιγώτερα δικαιώματα ἔχει». Ἄς σχολιάσωμε λίγο τό βαθύτερο νόημα τῶν λόγων αὐτῶν τοῦ Γέροντα σέ συνδυασμό καί μέ ἄλλες σοφές ρήσεις του. Ὅσο λιγώτερα δικαιώματα τελικά ἀρέσκεται νά ἔχη ὁ ἄνθρωπος, καί ὅταν αὐτό γίνεται θεοπρεπῶς, τότε μέ τόν καιρό βγάζει πνευματικά φτερά. Συνέπεια αὐτοῦ εἶναι ὅτι ἀποκτᾶ τέτοια χαρά καί εἰρήνη στήν καρδιά του πού οὔτε ὁ καλύτερος καρδιολόγος δέν μπορεῖ νά τοῦ τήν δώση. Ἄν τοποθετηθῆ σωστά ὁ ἀγωνιστής στό ὁποιοδήποτε πρόβλημα, τότε αὐτό καθίσταται γιά τόν ἴδιο πνευματικό μέλι καί ἐνεργοποιεῖται ὁ πνευματικός του ζῆλος. Ἐνῷ ὅταν λείπη αὐτό τό μέλι, πέφτει σέ ἀ-μέλεια στά πνευματικά, δηλαδή τοῦ λείπουν ''μέλια''.

Ἄλλο τώρα πρόβλημα εἶναι ἡ δικαιολογία, ἡ ἐξειδανίκευσις τῶν παραπτωμάτων μας καί τό νά κατηγοροῦμε τούς ἄλλους, εἴτε ἄμεσα, εἴτε ἔμμεσα - πλαγίως μετ᾽ ἐπιστήμης. Ἔλεγε ἐπ᾽ αὐτοῦ ὁ π. Παΐσιος ὅτι ὅταν ρίχνωμε τό βάρος στόν ἄλλο, τελικά ἐμεῖς οἱ ἴδιοι μόνο ''βαραίνομε''.

Στήν πνευματική ζωή, αὐστηρῶς εἰπεῖν, δέν ὑπάρχει ''δίκιο'' καί ''σωστό''. Πραγματικά σωστό εἶναι μόνον ἐκεῖνο τό ὁποῖο συντελεῖ στήν ἐπίτευξι τοῦ θεαρέστου σκοποῦ μας. Ὁ,τιδήποτε βοηθεῖ καί συντελεῖ στήν πνευματική πρόοδο τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τοῦ πλησίον εἶναι ἀρετή. Βέβαια, ἐπειδή πολλές φορές δέν ὑπάρχουν συνταγές, ὄχι σπάνια ἀλληλοσυγκρούονται τά σύν μέ τά πλήν κάποιων ἐνεργειῶν καί συμπεριφορῶν μας. Σέ αὐτές τίς περιπτώσεις ἀπαιτεῖται ἄμεσα ἡ ἐπέμβασις διακριτικοῦ πνευματικοῦ.

Κάποιες φορές, ἀκόμη καί τό παράλογο εἶναι καί τό πλέον σωστό, ὁπότε στήν πραγματικότητα αὐτό εἶναι ὑπέρλογο καί σωτήριο. Ὅταν δέν δεχώμεθα ἐπί παραδείγματι ἕναν δηκτικό λόγο τοῦ ἄλλου, τότε ἀποδεικνυόμεθα ''νᾶνοι'' καί νήπια καί αὐτομάτως δείχνομε τό πνευματικό μας ''ὕψος''-ἀνάστημα, δηλαδή τό πόσο νήπιοι πνευματικά τελικά εἴμεθα.

Ἄλλο θλιβερό φαινόμενο εἶναι ἡ προσωπολατρία κάποιων πιστῶν στό πρόσωπο τοῦ πνευματικοῦ τους, εἴτε καί γενικώτερα στά πρόσωπα κάποιων ἄλλων. Ἐδῶ χρειάζεται μεγάλη προσοχή καί ἐκ μέρους τῶν Γεροντάδων, ὥστε νά ὁδηγοῦν τά πνευματικά τους τέκνα μόνον στόν Χριστό καί ὄχι σέ ἄλλα ὑποκατάστατα.

Γιά περιπτώσεις βέβαια ''Γεροντισμοῦ'', πού κάποιοι ἀρέσκονται σ᾽ αὐτόν καί τόν προωθοῦν ἔστω καί καμουφλαρισμένα, ἀλλά καθώς καί γιά ἄλλες μεγαλύτερες παρεκτροπές, δέν θά ἠθέλαμε νά ὁμιλήσωμε ἀναλυτικά.

Ἐπιβάλλεται ὅμως νά ἀναφέρωμε κάποια χαρακτηριστικά ἁπλά παραδείγματα. Ἀπό αὐτά στήν συνέχεια μπορεῖ κάποιος νά ἀντιληφθῆ, ὅταν καί ἐάν χρειασθῆ, καί τά πιό σοβαρά καί σύνθετα.

Δέν πρέπει ὁ ἐξομολόγος νά ἐπεμβαίνη στίς προσωπικές ἐπιλογές τῶν πνευματικῶν του τέκνων, ὅταν αὐτές δέν ἔχουν καμμία πνευματική καί γενικώτερα ἄλλη ἐπίπτωσι.

Γιά παράδειγμα, τό νά ἐρωτοῦμε συνεχῶς μέ ποιόν θά κάνωμε παρέα, δέν ἔχει νόημα, ἀρκεῖ νά μή φθειρώμεθα, νά μή ἁμαρτάνωμε, κατά τό δυνατόν νά μή κουραζώμεθα ἀλλά τοὐναντίον νά ἀναπαυώμεθα καί τέλος νά ὠφελούμεθα ἀπό τήν συναναστροφή τοῦ ἄλλου. Ὅταν δέν ὑπάρχη κάποιος εἰδικός λόγος καί παρ᾽ ὅλα αὐτά ἐμεῖς ἐπικοινωνοῦμε μέ κάποιον συχνά, μέ τόν ὁποῖον μάλιστα δέν ταιριάζομε, αὐτό οὔτε ἀρετή εἶναι, οὔτε βγαίνει κάτι καλό.

Π. ΙΩΗΛ: Τό ἀντίθετο, ὄχι μόνον δέν βγαίνει κάτι καλό, ἀλλά μᾶς βλάπτει κι ὅλας.

Π. ΑΡΣΕΝΙΟΣ: Ἀσφαλῶς καί μᾶς βλάπτει καί προκύπτουν ἕνα σωρό παρενέργειες.

Στό σημεῖο αὐτό, ἄς προχωρήσωμε καί πιό πολύ.Ἐάν δεχώμεθα κάποιος νά μᾶς ἐκμεταλλεύεται, αὐτό, ὄχι μόνο δέν εἶναι καλό, ἀλλά ἔμμεσα ἔχομε καί ἐμεῖς μερίδιο εὐθύνης, διότι μέ τήν ὅλη στάσι μας ὑποβοηθοῦμε καί τρέφομε μία ἀρρωστημένη κατάστασι. Δηλαδή, πρέπει νά γνωρίζωμε ποῦ θά κάνωμε ὑπομονή, πόσο θά βοηθήσωμε, ἐάν πρέπη νά ἐμπλακοῦμε σέ κάποια κατάστασι, σέ ἕνα γεγονός, κλπ. Δέν ὑπακούομε στόν καθένα, δέν κάνομε τά χατήρια τῶν ἄλλων, ἀδιακρίτως.

Ἐπίσης, πρέπει σέ κάποια θέματα οἱ τελικές ἀποφάσεις νά εἶναι ἀκραιφνῶς ἰδικές μας. Νά παίρνωμε ἐμεῖς τήν εὐθύνη τῆς προσωπικῆς μας ἐπιλογῆς. Π.χ. ἐμεῖς οἱ ἴδιοι πρέπει νά ἀποφασίσωμε ποιόν/ποιάν θά παντρευθοῦμε, ἄν θά γίνωμε κληρικοί, ἤ μοναχοί, τί ἐπάγγελμα θά ἀκολουθήσωμε, κλπ. Φυσικά, πρέπει νά ζητήσωμε καί νά πάρωμε πρῶτα τίς κατάλληλες συμβουλές ἀπό τούς ἐπαΐοντες, ἀλλά παρά ταῦτα αὐτό δέν μᾶς ἀπαλλάσσει, τό ξανατονίζομε, ἀπό τήν εὐθύνη ἐκείνου πού θά ἐπιλέξωμε. Ἡ εὐθύνη καί ἡ ἀπόφασις θά εἶναι καί θά πρέπη νά εἶναι ἰδικές μας.

Διότι, ἐκτός τῶν ἄλλων, ὅ,τι καί νά ἐπιλέξωμε σέ ὁποιοδήποτε θέμα, τίς πιό πολλές φορές, ἀργά ἤ γρήγορα, θά ἔλθουν καί οἱ μπόρες καί οἱ δυσκολίες. Ἄν ἡ τελική ἀπόφασις εἶναι ἰδική μας, τότε πιό εὔκολα, δυναμικά καί ἀνώδυνα θά τίς ξεπερνᾶμε. Ἄν δέν εἶναι, τότε μοιραῖα θά ἐπιρρίπτωμε καί θά μεταθέτωμε τήν εὐθύνη στούς ἄλλους πού μᾶς ἐπηρέασαν, πού ἀπεφάσισαν γιά ἐμᾶς, ἤ πού μᾶς τό ἐπέβαλαν μέ τόν α´ ἤ β´ τρόπο, πείθοντάς μας π.χ. ὅτι δῆθεν αὐτό ἦταν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά ἐμᾶς, κλπ.

Εἰς τό σημεῖο αὐτό πρέπει νά ἐπισημάνωμε ὅτι δέν πρέπει νά ψάχνωμε ἀρρωστημένα γιά προορατικούς Γεροντάδες, ἤ, τό ἀκόμη χειρότερο, κάποιες φράσεις Γερόντων, ἱερέων, μοναχῶν, κλπ., ἤ κάποιες συμπτώσεις ἤ διάφορες συγκυρίες νά τίς ἑρμηνεύωμε κατά τό δοκοῦν. Ἄν ἔχωμε τέτοια ἀρρωστημένη καί πεπλανημένη νοοτροπία, ἀργά ἤ γρήγορα θά πέσωμε σέ πολλές παγίδες. Τά παρατράγουδα-πλανοτράγουδα σέ τέτοιες περιπτώσεις εἶναι πάρα πολλά καί τά ἐν λόγῳ φανόμενα καταλήγουν νά εἶναι κωμικοτραγικά.

Νά ψάχνωμε γιά τούς καταλλήλους ἀνθρώπους πού μποροῦν νά μᾶς συμβουλεύσουν σωστά καί νά μᾶς βοηθήσουν στήν ἀπέκδυσι τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου πρωτίστως καί ἐπί πλέον νά ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό νά μᾶς θεραπεύη ἀπό τά φανερά καί κρυφά πνευματικά μας τραύματα, καί τίποτε ἄλλο. Καί ἄν γίνωνται αὐτά, τότε θά ἔλθουν καί οἱ κατά Θεόν ὑγιεῖς πνευματικές χαρές καί μέσῳ κάποιων συγκυριῶν θά ἀνοίγωνται σέ ἐμᾶς νέοι πνευματικοί ὁρίζοντες, καί ὄχι μόνον.

Πρέπει ὁ πνευματικός μας ἀγῶνας νά εἶναι παθοκτόνος καί ὄχι ἀγῶνας ἀναζητήσεως ἐμπειριῶν. Ὅποιος κυνηγάει ἐμπειρίες, εὐωδίες, ἄκτιστα φῶτα, κλπ., καί ἀγωνίζεται μέ τέτοιον σκοπό, εὑρίσκεται ἤδη σέ λάθος δρόμο, στήν ἀρχή πλάνης. Πολλοί ἀπό ὅσους κατά καιρούς ἐπλανήθησαν καί ὁ Διάβολος τούς ἔκανε ἀκόμη καί ''προφῆτες'', δέν εἶχαν ἀρχίσει τόν πνευματικό τους ἀγῶνα μέ ταπείνωσι, μετάνοια, συντριβή, ὑπακοή σέ πνευματικό ὁδηγό, παρακολούθησι τοῦ ἑαυτοῦ τους καί τῶν πιό λεπτῶν λογισμῶν τους, αὐτογνωσία, κλπ. Αὐτοί, ὅπως ἐτόνιζε ὁ Γέροντας Παΐσιος, ἀναζητοῦσαν νά ἁγιάσουν χωρίς προηγουμένως νά θεραπευθοῦν ἀπό τά πάθη τους καί ἔκαναν νηστεῖες, μετάνοιες, ἀγρυπνίες, χαμαικοιτίες, κλπ., μόνο καί μόνο γιά ν᾽ ἁγιάσουν. Ἀλλά, ὅταν ἀγωνιζώμεθα ἔτσι καί μέσα μας ἐμφωλεύη ὁ νοητός ὄφις, ὁ Διάβολος, τότε δέν μᾶς φέρει ἐμπόδια, γιατί τόν συμφέρει νά μᾶς ρίξη σέ πλᾶνες καί σέ ἄλλες πτώσεις δι᾽ αὐτοῦ τοῦ τρόπου, μέσα δηλαδή ἀπό ἕναν ἀσκητικό ἀγῶνα πού δέν ἔχει θεμέλιο τήν αὐτογνωσία καί τήν ταπείνωσι.

Π. ΙΩΗΛ: Θέλει πολλή προσοχή ἐδῶ.

Π. ΑΡΣΕΝΙΟΣ: Βεβαίως. Ἄλλες φορές, εἶναι λυπηρό, ὅταν γιά σοβαρά θέματα ὑγείας, ἐγχειρήσεων, κλπ., ἀντί νά ἀπευθυνθοῦμε σέ καλούς καί ἐντίμους ἰατρούς, καταφεύγομε καί βασιζόμεθα σέ ἱερεῖς καί πνευματικούς, οἱ ὁποῖοι ἐπ᾽ οὐδενί πρέπει νά ἐπεμβαίνουν σέ ξένα πρός τήν ἁρμοδιότητά τους ''χωράφια''. Φυσικά, ἐδῶ δέν ἐννοοῦμε τίς περιπτώσεις ἐκεῖνες ὅπου ἔχει ἰσχυρό, καταλυτικό λόγο ἡ ὑγιής Ὀρθόδοξη Ἀνθρωπολογία καί Βιοηθική (μεταμοσχεύσεις, εὐθανασία, ἀμβλώσεις, ἐξωσωματική γονιμοποίησις, βλαστικά κύτταρα, κλπ.).

Ἐπί πλέον, πρέπει ὁ ἀγώνας καί ἡ ἄσκησίς μας νά γίνωνται μέ διάκρισι, σύμφωνα μέ τήν ἀντοχή μας καί τά πνευματικά μας κυβικά. Ἄν ἐξαντλούμεθα ὑπέρμετρα, ἐνῷ δέν ἔχωμε, ἐκείνην τήν χρονική περίοδο, τήν ἀνάλογη πνευματική καί σωματική κατάστασι, αὐτό ἀναπόφευκτα θά μᾶς ὁδηγήση σέ παντός εἴδους φθορές καί βλάβες. Πρέπει νά ἀποφεύγεται, ἑπομένως, ὁ οὐ κατ᾽ ἐπίγνωσιν ζῆλος.

Γιά ὅλα αὐτά χρειάζεται σέ κάθε ἀγωνιζόμενο ἕνας ἔμπειρος πνευματικός ὁδηγός. Δέν γίνονται ὅλα αὐτά χωρίς ὁδηγό, οὔτε ἀπότομα. Τό σημαντικώτερο στό ἐν λόγῳ θέμα μας εἶναι ὅτι πρέπει στόν ἀγωνιζόμενο νά ὑπάρχη μία διαρκής πνευματική ἰσορροπία. Ὄχι τήν μία ἡμέρα νά ἀφιερώνωμε ὅλον μας τόν χρόνο στά πνευματικά καί τήν ἄλλη καθόλου. Ἀπαιτεῖται ἁρμονικό κτίσιμο τῶν ἀρετῶν καί μεθοδική καί ἔξυπνη καταπολέμησι τῶν παθῶν. Μάλιστα, πρέπει νά δίνωμε ἰδιαίτερη σημασία ἐκεῖ πού κυρίως χωλαίνομε. Νά ἑστιάζωμε τήν προσοχή μας στά ἀδύνατά μας σημεῖα.

Ἐδῶ, πολλά κρούσματα παρατηροῦνται. Συνηθίζει ὁ Διάβολος, ὅποια ἀρετή μᾶς ἀρέσει καί ἐκ φύσεως τήν ἔχομε πάρει ''μέ καλό μάτι'', ἐκείνην μόνον νά ἐργαζώμεθα, νά καλλιεργοῦμε καί νά αὐξάνωμε. Αὐτό τό κάνη ὅμως γιά νά μᾶς παραπλανήση καί, εἰ δυνατόν, νά μᾶς ἀποτρέψη ἐντελῶς ἀπό τοῦ νά ἀσχολούμεθα νά ἐντοπίσωμε καί νά ἀγωνιζώμεθα νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά ὀλέθρια πνευματικά μας καρκινώματα, τά ὁποῖα εἶναι ἱκανά νά μᾶς ταλαιπωρήσουν καί νά μᾶς θανατώσουν αἰωνίως.

Ἄλλη πνευματική ἀπόκλισις εἶναι ὅτι κάποιοι Χριστιανοί σέ ὡρισμένα θέματα περιμένουν νά ἐπέμβη ὁ θεῖος παράγων χωρίς πρῶτα νά ἐξαντλοῦν σωστά καί πλήρως τόν ἀνθρώπινο παράγοντα. Αὐτή εἶναι μία ἐντελῶς λανθασμένη, ξένη καί ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως ἀντίληψις, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ σέ ὀδυνηρές καταστάσεις.

Ἄλλες περιπτώσεις, ἀκραῖες καί ἀποφευκταῖες, εἶναι ὅταν οἱ πιστοί ἀδολεσχοῦν καί ἀγωνίζονται γιά κάποια καυτά ἴσως θέματα, ὄχι ὅμως θεοπρεπῶς, ἀλλά ἰδιοεμπαθῶς, σύμφωνα δηλαδή μέ τό περιεχόμενο καί τίς ''συχνότητες'' τῶν διαφόρων παθῶν τους καί τῶν ἀρρωστημένων ἐμμονῶν τους. Τέτοια κρούσματα συμβαίνουν, ἐπί παραδείγματι, σέ θέματα ἐσχατολογικά, ἑρμηνείας ἀληθινῶν προφητειῶν, προβολῆς ἀληθοφανῶν καί ψευδῶν προφητειῶν, σέ θέματα περί τοῦ Ἀντιχρίστου, σέ θέματα οἰκουμενιστικά, ζηλωτικά, σέ θέματα σχέσιν ἔχοντα μέ σχισματικές ἀποκλίσεις, κλπ.

Σέ αὐτές τίς περιπτώσεις, ἀκόμη καί σωστά νά φρονοῦν οἱ πιστοί, συμβαίνει νά προκύπτουν αὐτομάτως καί ἀνεξελέγκτως πλεῖστες ὅσες τραγικές παρενέργειες, λόγῳ τῆς ἀδιακρίτου στάσεως καί τακτικῆς τους, ἀλλά καί τῆς ἐν γένει χωλαινούσης προσωπικῆς τους πνευματικῆς συγκροτήσεως.

Γιά νά ἀποφεύγωμε λοιπόν ὅλες αὐτές, ἀλλά καί πολλές ἄλλες πνευματικές ἐκκεντρότητες, ὥστε νά ἀποφευχθοῦν γιά λογαριασμό μας οἱ ἰδιορροπές ἀνατροπῆς μας, θά πρέπη νά κρατοῦμε καλά τίς πνευματικές μας ἰσορροπίες, νά ἔχωμε ὅσον τό δυνατόν χαμηλώτερο κέντρο βάρους. Δηλαδή ὅσο γίνεται περισσότερο ταπεινό φρόνημα. Ἐπίσης, ἀπαιτεῖται καλή, ὑγιής καί νηφάλια ἀνησυχία καί ἐγρήγορσις, μήπως σέ κάτι σφάλλωμε, καί συνεχής ἐξέτασις μόνον τοῦ ἑαυτοῦ μας. Ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος ὅτι σήμερα ζοῦμε στήν ἐποχή τῆς παρακολουθήσεως τῶν ἄλλων καί ὄχι τοῦ ἑαυτοῦ μας. Πέραν δέ ἀπό τήν ἐξέτασι τοῦ ἑαυτοῦ μας, καθώς καί τῶν λογισμῶν καί τῶν βαθυτέρων κινήτρων μας, ἐπιβάλλεται καί ἡ σωστή τοποθέτησις τοῦ ἑαυτοῦ μας σέ ὅλα αὐτά τά θέματα καί γενικῶς νά χρησιμοποιοῦμε ὅλα τά διατειθέμενα ὅπλα ἀπό τό πλούσιο ὁπλοστάσιο τῆς Ἐκκλησίας μας, ὥστε νά προκόπτωμε κατά Χριστόν.

Νομίζω, π. Ἰωήλ, ὅτι ἀρκετά εἴπαμε σάν ἀπάντησι σέ αὐτήν τήν καυτή καί ὡραία ἐρώτησί σας, πού γιά νά μᾶς τήν θέσετε σημαίνει ὅτι κι ἐσεῖς, μέ τήν σειρά σας, ἔχετε κάνει ἀνάλογες διαπιστώσεις.

Π. ΙΩΗΛ: Ἀσφαλῶς ἔχω κάνει, π. Ἀρσένιε, καί δυστυχῶς κατά διαστήματα διαπιστώνομε τέτοια ἀνάλογα φαινόμενα, πρᾶγμα τό ὁποῖο σημαίνει ὅτι αὐτά τά φαινόμενα δέν εἶναι τοπικοῦ χαρακτῆρα, ἀλλά ὑπάρχουν, ἀναδύονται καί ἐμφανίζονται σέ ὁλόκληρο τό πανορθόδοξο πλήρωμα.

Ἀλλά, ἄς περάσωμε τώρα στήν τετάρτη ἐρώτησι. 

 http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2014/09/blog-post_65.html#more
 

Αναρτήθηκε από elenitheof στις 9:23 π.μ.

Διπλός ο θάνατος διπλή και η Ανάσταση

Ήταν ο θάνατος το πιο καίριο, από πλευράς καταστροφής του ανθρωπίνου προσώπου, γεγονός. Η αθέτηση του Θεού και η εμπιστοσύνη, που ο άνθρωπος επέδειξε προς το σατανά, συνιστούσε, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, οντολογικό και όχι ηθικό πταίσμα. Αυτό, πιο αναλυτικά, σημαίνει ότι ο άνθρωπος θεληματικά και συνειδητά αποπειράθηκε να αυτονομηθεί του Θεού, να υπάρξει και να Ζήσει χωρίς το Θεό, διασπώντας τη Ζωτική σχέση μαΖί του. Και έτσι αστόχησε. Εξέπεσε. Από που, όμως, και πως;

Έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζεται ο άνθρωπος ως όν. Η εννοια, όμως, του όρου σημαίνει αυτό που υπάρχει. Είναι η ρηματική αυτή μετοχή παράγωγο του ρήματος ειμί, που δηλώνει ότι υπάρχω. Ναί, αλλά ο άνθρωπος, υπ’ αυτή τη θεώρηση δεν μπορεί να υπάρχει, να αυτοϋπάρχει δηλαδή. Γιατί μόνο ο Θεός μπορεί να είναι και να υπάρχει από μόνος του. Είναι ο Θεός αυτοΰπαρξη και άρα αυτοζωή. Αυτό δήλωσε και στο Μωϋσή ο άσαρκος Λόγος στην Παλαιά Οικονομία, όταν στο διάλογο που γινόταν μπροστά στη φλεγόμενη βάτο, ο θεόπτης αποτόλμησε να ερωτήσει: «Και ποιό είναι το όνομά σου;». Γιά να πάρει την απάντηση: «Έγώ ειμί ο ών» (Έξ. 3, 14).

Ο Θεός, ως απρόσιτος και ανεννόητος, είναι και ανώνυμος. Έτσι το «ών», δηλώνει μια από τις ιδιότητες του Θεού, σε αντιδιαστολή, πάντως, με τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο Θεός, ως ο «ών», είναι και παραμένει άκτιστος, γιατί είναι αυτοθεότητα, «αυτοκίνητος», όπως ελεγε ο Αριστοτέλης.

Συνεπώς, ο άνθρωπος, όπως και σύνολος ο κτιστός κόσμος, με ό,τι περιέχει, καταχρηστικά λέγεται «όν», γιατί δεν αυτοϋπάρχει, αλλά υπάρχει, επειδή μετέχει του όντος, του Θεού, ή προέρχεται από τον όν που είναι ο Θεός. Με αυτό το οντολογικό σχήμα εξηγείται και το προπατορικό αμάρτημα, αφού τελικά ο άνθρωπος από μόνος του δεν παράγεται ουτε και Ζεί, αλλά εξαρτάται απόλυτα από το Θεό, που είναι το όν.

Τι αυτό και το προπατορικό αμάρτημα, ως οντολογικό, σήμανε και την πτώση και την επαναστροφή του ανθρώπου προς το μή «όν», το μή υπάρχειν, την κίνηση του ανθρώπου προς τα εκεί που ξεκίνησε, την αρχική κατάστασή του. Τούτη η αποστροφή του Θεού από μέρους του ανθρώπου, συνεισέφερε και τη ροή του προς το «μή υπάρχειν», και άρα την περι-πτώση του στη φθορά και το θάνατο. Άλλωστε αυτό και ο Θεός διεμήνυσε, προειδοποιώντας τους πρωτοπλάστους: «Η δ’ αν ημέρα άπ’ αυτού φάγητε, θανάτω αποθανείσθε» (Τεν. 2,17). Και τα πρώτα δείγματα του θανάτου επάνω τους, διέγνωσαν οι πρωτόπλαστοι. Ευθύς αμέσως, ο ανήρ και η ανδρίς (κατά το εβραϊκό κείμενο), αφού τους κατακυρίευσε ο φόβος, ένοιωσαν την απογύμνωση του αρχαίου θείου κάλλους τους. «Ήρξαντο», να θεωρουν υπαιτίους, η μέν Εύα το διάβολο, ο δε Αδάμ την Εύα και το Θεό· «η γυνή ην μοι εδωκας», (Τεν. 3,8 κ.ε), δικαιολογούνται.

Και ο θάνατος, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, ηταν διπλός. Και η θανατική διπλοΐδα έπληξε τον άνθρωπο στο δισύνθετό του, την ψυχή, με την έννοια της αμαρτίας-κόλασης, και το σώμα, με το σχημα του βιολογικού θανάτου. Έτσι, και το έργο της οικονομίας του Χριστού κινήθηκε και κάλυψε τούτο το θανατηφόρο φάσμα της πτώσης. ‘Ο,τι δηλαδή ο Χριστός επραξε για τον άνθρωπο, σ’ αυτό το κέντρο σκόπευε: Πως να σωθεί ο άνθρωπος από τον διπλό, ψυχικό-τον αιώνιο θάνατο, και το βιολογικό-σωματικό θάνατο.

Η έρημος

Αναρτήθηκε από Nikos Vyth

Η έρημος είναι συνήθως ο σκηνικός χώρος της απουσίας της ζωής. Είναι μια περιοχή υπαρξιακής σιωπής. Μια διάσταση σιωπηλού μυστηρίου.

Αλλά το γεγονός τούτο δεν σημαίνει πως η έρημος, σαν υπαρξιακή βίωση, είναι πάντοτε μια έννοια αντίθετη προς την έννοια της ζωής. Κάθε άλλο!

Η έρημος, μέσα στα πλαίσια της ζωής της Εκκλησίας, είναι μια διάσταση αυθεντικής ευαγγελικής ζωής. Μέσα στην ιστορία, αλλά και στο όλο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου, η έρημος, σαν περιοχή πνευματικής εμπειρίας, είναι η πλέον αυθεντική ευαγγελική παρουσία ζωής. Το Ευαγγέλιον, σαν μήνυμα σωτηρίας, εξαγγέλλεται πρώτα - πρώτα από την έρημο.

*

Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής κηρύσσει προδρομικά μέσα στην έρημο το μήνυμα του Ευαγγελίου του Χριστού. Ό,τι έπειτα θα διδάξη ο Κύριος, το κηρύσσει ο Ιωάννης με πέντε βαρυσήμαντες λέξεις. «Εν δε ταις ημέραις εκείναις παραγίνεται Ιωάννης ο Βαπτιστής κηρύσσων εν τη ερήμω της Ιουδαίας και λέγων. μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών. Ούτος γαρ έστιν ο ρηθείς υπό Ησαΐου του προφήτου λέγοντος. φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου, ευθείας ποιείτε τας τρίβους αυτού» (Ματθ. 3, 1-3).

Ο Ιωάννης προετοιμάζει τον ερχομό του Κυρίου και κηρύσσει συνοπτικά τις διαστάσεις του λυτρωτικού του έργου. «Εγώ μεν βαπτίζω υμάς εν ύδατι εις μετάνοιαν. ο δε οπίσω μου ερχόμενος ισχυρότερός μου ε­στίν, ου ουκ ειμή ικανός τα υποδήματα βαστάσαι. αυτός υμάς βαπτίσει εν Πνεύματι Αγίω και πυρί» (Ματθ. 3, 11). Το προδρομικό αυτό έργο του Ιωάννου καθαγιάζεται και επικυρώνεται από τον εν Τριάδι Θεόν στο γεγονός της βαπτίσεως του Κυρίου. Η έρημος καταξιώνεται, σαν χώρος της ευαγγελικής ζωής, με τη ζωντανή παρουσία του Τριαδικού Θεού. Στην έρημο για πρώτη φορά παρουσιάζεται και αποκαλύπτεται ο Θεός με τα τρία πρόσωπα. Αυτό δεν είναι μόνο μια ιδιαίτερη τιμή στον πνευματικό χώρο της ερήμου αλλά και μια τυπολογική προαγγελία του υπαρξιακού μυστηρίου του θείου Έρωτος μέσα στην ασκητική πατερική έρημο.

φιλοκαλικά θέματα ερημικής εσωτερικότητος

Η «Φιλοκαλία των ιερών νηπτικών» είναι συλλογή πατερικών κειμένων, τα οποία έχουν ένα ιδιαίτερο περιεχόμενο. Το περιεχόμενο αυτό αναφέρεται στη μυστική, δηλ. εσωτερική ψυχική εργασία της καθάρσεως του νου και της καρδιάς. Γι’ αυτό τα πατερικά κείμενα της «Φιλοκαλίας» παρουσιάζουν διαστάσεις και όψεις της μυστικής θεολογίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Επειδή δε η βίωση της μυστικής αυτής πνευματικής εργασίας πραγματοποιείται υπό τον όρο της αδιαλείπτου εγρηγόρσεως της ψυχής, της νήψεως, τα πατερικά αυτά κείμενα χαρακτηρίζονται και «νηπτικά».

Η λέξη «νήψις» ετυμολογείται από το ρήμα «νήφω», που σημαίνει. δεν πίνω οίνον, είμαι νηφάλιος, διάγω βίον εγκρατή, είμαι σώφρων, ήρεμος, κόσμιος. Επομένως τα νηπτικά πατερικά συγγράμματα είναι τα κείμενα εκείνα που, όπως θα ελέγαμε σήμερα, παρουσιάζουν την «υπαρξιακήν» όψη της ηθικής και πνευματικής εργασίας της καθάρσεως του νου και της καρδιάς, με την οποία ο πιστός προσεγγίζει στην περιοχή της θείας παρουσίας και ενεργείας. Τα νηπτικά πατερικά κείμενα δεν είναι κείμενα αφηρημένων θρησκευτικών στοχασμών ή θεωρητικής ηθικής διδασκαλίας. Είναι «το μεγαλόπνοον απαύγασμα ηγιασμένου ασκητικού βιώματος θειοτάτων πατερικών μορφών, επί των οποίων επέλαμψε το πανάγιον και φωτιστικόν πνεύμα» 1. Για τούτο πολύ εύστοχα η «Φιλοκαλία», συγκρινομένη προς τα λοιπά πατερικά κείμενα, χαρακτηρίζεται από τους εκδότας της εκδόσεως που κυκλοφορεί, ως το Άγιον των Αγίων2.

*

Η «υπαρξιακή» σημασία των νηπτικών πατερικών κειμένων καταφαίνεται στις ημέρες μας από την εκτίμηση που εκδηλώνουν προς αυτά όλο και περισσότεροι πνευματικοί άνθρωποι, θεολόγοι, ιστορικοί, κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι. Μάλιστα σε ωρισμένες εποχές ηθικής και πνευματικής κρίσεως ένα μεγάλο μέρος των πιστών της ορθοδόξου Εκκλησίας ευρήκε στα νηπτικά πατερικά κείμενα την «πηγήν του ύδατος του αλλομένου εις ζωήν αιώνιον» (Ιω. 4, 14).

Στον πρόλογο της εκδόσεως της «Φιλοκαλίας», που κυκλοφορεί σήμερα, υπενθυμίζεται ότι η πρώτη έκδοσή της επροκάλεσε «ενθουσιαστικόν συναγερμόν εις το ορθόδοξον πλήρωμα... Ολόκληρος η έκδοσις της Βενετίας του 1782 εγένετο ανάρπαστος από μονάζοντας και μη, εις τας περιοχάς των Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Εκκλησιών, αλλά και πέραν αυτών»3. Είναι δε πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι μια εργασία του γνωστού ρωμαιοκαθολικού θρησκειοψυχολόγου Καθηγητού Γεωργίου Wunderle με θέμα. «Ψυχολογία της ησυχαστικής προσευχής»4, που εκυκλοφόρησε το έτος 1947, έγινε κυριολεκτικώς ανάρπαστη και εκδόθηκε για δεύτερη φορά. Ο Wunderle υπογραμμίζει ζωηρά πως υπάρχουν στην Ευρώπη πολλοί απλοί άνθρωποι αλλά και διανοούμενοι που δεν ενδιαφέρονται απλώς για την «Φιλοκαλία» αλλά που ασκούνται και υποτάσσονται στους κανόνες της νηπτικής ζωής της «Φιλοκαλίας».

Άγιος Διάδοχος Φωτικής: "Τα 100 πρακτικά κεφάλαια" (κεφάλαια 26-50)

26. Oι αγωνιζόμενοι πρέπει να διατηρούν πάντοτε ατάραχη τη διάνοιά τους, για να μπορεί ο νους να διακρίνει τους λογισμούς που περνούν απ' αυτόν και τους καλούς που τους στέλνει ο Θεός, να τους αποθηκεύει στα ταμεία της μνήμης, ενώ τους κακούς και δαιμονικούς να τους απορρίπτει. Όταν η θάλασσα έχει γαλήνη, οι ψαράδες διακρίνουν τι κινείται ως κάτω στο βυθό και σχεδόν τίποτε δεν τους διαφεύγει από τις κινήσεις των ψαριών.

Όταν όμως ταράζεται από τους ανέμους, κρύβει εξαιτίας της ταραχής όσα αφήνει να φαίνονται τον καιρό της γαλήνης· και βλέπομε τότε ανίσχυρη την τέχνη των ψαράδων. Το ίδιο συμβαίνει και με το νου που ασχολείται σε θείες θεωρίες, και μάλιστα όταν ταράζεται το βάθος της ψυχής από την άδικη οργή.

27. Πολύ λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν με ακρίβεια και διακρίνουν τα σφάλματά τους και των οποίων ο νους ποτέ δεν απομακρύνεται από τη μνήμη του Θεού. Τα μάτια μας, όταν έχουν την υγεία τους, μπορούν και βλέπουν τα πάντα, μέχρι και τα μικρά κουνούπια στον αέρα· ενώ αν χάσουν την υγεία και τη διαύγειά τους κι αρχίσουν να βλέπουν θολά, τότε αν είναι κάτι μεγάλο μπροστά τους το βλέπουν αμυδρά, και τα μικρά δεν τα βλέπουν διόλου. Έτσι και η ψυχή, αν θεραπεύσει με τη μεγάλη προσοχή την αναπηρία που έχει υποστεί λόγω της φιλοκοσμίας της, τότε και τα πιο μικρά σφάλματά της τα θεωρεί πολύ μεγάλα, και χύνει δάκρυα ακατάπαυστα με πολλή ευχαριστία. Γιατί λέει η Γραφή: «Οι δίκαιοι θα δοξολογήσουν το όνομά Σου»(Ψαλμ. 139, 14). Αν όμως η ψυχή εξακολουθεί να έχει το κοσμικό φρόνημα, τότε και φόνο αν διαπράξει, ή κανένα άλλο αμάρτημα άξιο μεγάλης τιμωρίας, μόλις το αισθάνεται· ενώ τα μικρά αμαρτήματα ουδέ καν τα αντιλαμβάνεται, αλλά και ως κατορθώματα πολλές φορές τα νομίζει και δεν ντρέπεται η άθλια να τα διηγείται με καύχημα.

28. Μόνο το Άγιο Πνεύμα μπορεί να καθαρίσει το νου. Γιατί αν δεν μπει μέσα στο σπίτι ο δυνατός για να αφαιρέσει τα κλεμμένα και να δέσει τον κλέφτη(Λουκ. 11, 21-22), δεν ελευθερώνεται το λάφυρο. Πρέπει λοιπόν με κάθε τρόπο, και προπάντων με την ειρήνη της ψυχής, να αναπαύομε το Άγιο Πνεύμα, για να διατηρούμε το λυχνάρι της πνευματικής γνώσεως μέσα μας πάντοτε αναμμένο. Όταν αυτό αστράφτει ακατάπαυστα μέσα στα βάθη της ψυχής, τότε όχι μόνον είναι ολοφάνερες μέσα στο νου οι πικρές εκείνες και σκοτεινές προσβολές των δαιμόνων, αλλά και εξασθενούν υπερβολικά, επειδή ελέγχονται και φανερώνονται από το άγιο εκείνο και ένδοξο φως. Γι' αυτό ο Απόστολος λέει: «Μη σβήνετε το Πνεύμα»(Α΄ Θεσ. 5, 19), αντί να πει: «Μη λυπείτε με κακά έργα ή κακούς λογισμούς την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, για να μη στερηθείτε το ακατανίκητο φως Του». Επειδή το Αιώνιο και Ζωοποιό Πνεύμα δεν σβήνεται, αλλά η λύπη Του, δηλαδή η αποστροφή Του, αφήνει τον νου του ανθρώπου σκυθρωπό και αφώτιστο από τη θεία γνώση.

29. Η φυσική αίσθηση της ψυχής, όπως είπα, είναι μια, ενώ οι αισθήσεις του σώματος είναι πέντε, ανάλογα με τις σωματικές μας ανάγκες, όπως μας διδάσκει το πανάγιο και φιλάνθρωπο Πνεύμα του Θεού. Αλλά και αυτή η μιά ψυχική αίσθηση διαιρείται ανάλογα με τις κινήσεις της ψυχής, λόγω του ολισθήματος του νου από την παρακοή των πρωτοπλάστων. Γι' αυτό, από τη μια πλευρά η ψυχή ακολουθεί το εμπαθές μέρος της αισθήσεως· και τότε αισθανόμαστε ευχαρίστηση για τα καλά του βίου. Αλλά όταν είμαστε σώφρονες, η ψυχή θέλγεται πολλές φορές από τη λογική και νοερή κίνηση της αισθήσεως· και τότε ο νους μας επιθυμεί να τρέχει προς τα ουράνια κάλλη. Αν λοιπόν συνηθίσομε να καταφρονούμε τα καλά του κόσμου, θα μπορέσομε να ενώσομε τη γήινη όρεξη της ψυχής με τη λογική και νοερή της διάθεση, με τη βοήθεια που δίνει η παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσα μας. Γιατί αν η θεότητά Του δεν καταφωτίσει με τις ενέργειές Του τα βάθη της ψυχής μας, δεν θα μπορέσομε να γευθούμε με αδιαίρετη αίσθηση το αγαθό, δηλαδή με ολόκληρη την ψυχική διάθεση.

30. Αίσθηση του νου είναι η ικανότητά του να διακρίνει με ακρίβεια όσα εξετάζει. Όταν έχομε υγιή την σωματική αίσθηση της γεύσεως, διακρίνομε χωρίς λάθος τα καλά από τα άνοστα φαγητά και ορεγόμαστε τα καλά. Έτσι και ο νους μας, όταν αρχίσει να κινείται υγιώς και χωρίς καμιά μέριμνα, τότε μπορεί να αισθάνεται πλουσιοπάροχα την θεϊκή παρηγοριά και να μην παρασύρεται ποτέ από δαιμονικές παρηγοριές. Το σώμα, όταν γεύεται γήινες νόστιμες τροφές, διατηρεί την εμπειρία της γεύσεως χωρίς να σφάλλει. Έτσι και ο νους όταν κατανικήσει το σαρκικό φρόνημα, μπορεί να γεύεται χωρίς κίνδυνο πλάνης την παρηγοριά του Αγίου Πνεύματος, όπως λέει η Γραφή: «Γευθείτε και δείτε ότι ο Κύριος είναι αγαθός»(Ψαλμ. 33, 9)· και με την ενέργεια της αγάπης να έχει αλησμόνητη την ανάμνηση αυτής της γεύσεως, για να διακρίνει χωρίς λάθος όσα δοκιμάζει, σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου: «Προσεύχομαι η αγάπη σας να περισσεύει όλο και περισσότερο με επίγνωση και με κάθε αίσθηση, για να διακρίνετε σωστά τα ωφέλιμα»(Φιλιπ. 1, 9-10).

31. Όταν ο νους μας αρχίσει να αισθάνεται την παρηγοριά του Παναγίου Πνεύματος, τότε και ο σατανάς έρχεται μέσα στη νυκτερινή ησυχία, όταν κανείς έρθει σε ελαφρότατο ύπνο, και με κάποια αίσθηση που φαίνεται γλυκιά, παρηγορεί την ψυχή. Αν λοιπόν ο νους βρεθεί να κρατεί θερμά τη μνήμη του αγίου ονόματος του Κυρίου Ιησού και μεταχειρίζεται σαν όπλο το πανάγιο και ένδοξο αυτό όνομα, εγκαταλείπει ο πλάνος τη δολοπλοκία του, αλλά σηκώνει φανερό πόλεμο κατά της ψυχής. Από αυτό ο νους μαθαίνει με ακρίβεια την απάτη του πονηρού και αυξάνει περισσότερο την πείρα του στη διάκριση.

32. Η παρηγοριά που δίνει το Άγιο Πνεύμα, έρχεται όταν το σώμα είναι ξύπνιο ή και όταν πρόκειται να παραδοθεί σε ελαφρό ύπνο, όταν κανείς με την θερμή μνήμη του Θεού, είναι σαν κολλημένος στην αγάπη Του. Η παρηγοριά όμως από τη σατανική πλάνη έρχεται όταν —καθώς είπα— ο αγωνιστής βρίσκεται σε λεπτό ύπνο, έχοντας μέτρια μνήμη του Θεού. Η πρώτη, επειδή προέρχεται από το Θεό, θέλει να παρηγορεί φανερά τους αγωνιστές της ευσέβειας με πολλή χαρά της ψυχής, αυξάνοντας την αγάπη. Η αντίθετη συνηθίζει να σπρώχνει την ψυχή προς την πλάνη και επιχειρεί με τον ύπνο του σώματος να απομακρύνει την αίσθηση του υγιούς νου από τη μνήμη του Θεού. Αν λοιπόν —όπως είπα— βρεθεί ο νους σε κατάσταση της συνεχούς μνήμης του Κυρίου Ιησού, διασκορπίζει τη φαινομενικά γλυκιά εκείνη αύρα του εχθρού και με χαρά προχωρεί στον εναντίον του πόλεμο, έχοντας ως όπλο, μαζί με την χάρη, και την πείρα που απέκτησε.

33. Αν η ψυχή, χωρίς καμιά αμφιβολία ή φαντασία, ανάβει στην αγάπη του Θεού, παρασύροντας με κάποιο τρόπο και το σώμα στο βάθος της ανέκφραστης εκείνης θείας αγάπης, είτε αυτό είναι ξύπνιο, είτε όταν, με τον τρόπο που προείπα, έρχεται σε ύπνο όπου ενεργεί η θεία χάρη, και δεν σκέφτεται τίποτε άλλο παρά μόνον το αντικείμενο της αγάπης, δηλαδή το Θεό, ας γνωρίζει ότι η τέτοια αγάπη είναι ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Καθώς ευφραίνεται ολόκληρη η ψυχή από την ανείπωτη εκείνη γλυκύτητα, τίποτε άλλο δεν μπορεί τότε να σκεφτεί, γιατί χαίρεται με ανυποχώρητη χαρά. Αν όμως, μέσα σ' αυτή την θεία ενέργεια, ο νους αισθανθεί και την παραμικρή αμφιβολία ή ακάθαρτη σκέψη, αν και κάνει χρήση του θείου Ονόματος για άμυνα και όχι μάλλον από αγάπη μόνο του Θεού, τότε πρέπει να εννοήσει ότι η παρηγοριά εκείνη προέρχεται από τον απατεώνα διάβολο και είναι χαρά επιφανειακή. Αυτή η χαρά είναι άγευστη και άτακτη και προξενείται από τον εχθρό που θέλει να νοθεύσει την ψυχή. Γιατί όταν δει το νου να καυχιέται για την πείρα της αισθήσεώς του, τότε, όπως προείπα, προκαλεί με αγαθοφανείς παρηγοριές την ψυχή. 

Έτσι αυτή παρασύρεται από την χαύνη και κάθυγρη εκείνη γλυκύτητα και δεν καταλαβαίνει την ένωση του πονηρού πνεύματος μαζί της. Από αυτό διακρίνομε το πνεύμα της αλήθειας από το πνεύμα της πλάνης. Είναι όμως αδύνατο να γευθεί κανείς με αίσθηση ψυχής τη θεία αγαθότητα ή να λάβει αισθητή πείρα της κακίας των δαιμόνων, αν δεν γνωρίσει με βεβαιότητα, ότι η χάρη έχει κατοικήσει στο βάθος του νου του, ενώ τα πονηρά πνεύματα βρίσκονται γύρω από τα μέλη της καρδιάς. Αυτό δε θέλουν ποτέ οι δαίμονες να το πιστεύουν οι άνθρωποι, για να μην οπλίζεται ο νους τους εναντίον τους με τη μνήμη του Θεού.

34. Άλλη είναι η φυσική αγάπη που έχει η ψυχή και άλλη εκείνη που έρχεται σ' αυτή με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Η πρώτη κινείται όταν θέλομε, ανάλογα με τη θέλησή μας, και γι' αυτό εύκολα λεηλατείται από τα πονηρά πνεύματα, όταν δεν κρατάμε με τη βία την αγαπητική μας προαίρεση. Η άλλη όμως που γίνεται από το Άγιο Πνεύμα, διεγείρει τόσο πολύ την ψυχή προς την αγάπη του Θεού, ώστε όλα τα μέρη της ψυχής να προσκολλώνται με ανέκφραστο τρόπο στην αγαθότητα του θείου πόθου, με μια απέραντη απλότητα διαθέσεως. Γιατί τότε ο νους, γεμάτος από την πνευματική ενέργεια, σαν να κυοφορεί, αναβλύζει κάποια πηγή αγάπης και χαράς.

35. Όπως η ταραγμένη θάλασσα γαληνεύει αν χύσομε λάδι, και νικιέται η τρικυμία από την παχύτητα του λαδιού, έτσι και η ψυχή μας, όταν λιπαίνεται από την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, αισθάνεται μια γλυκιά γαλήνη και δέχεται με χαρά την ήττα της από την απαθή εκείνη και ανέκφραστη αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος που την επισκιάζει, λέγοντας κατά τον προφήτη Δαβίδ: «Όμως, ψυχή μου, υποτάξου στο Θεό»(Ψαλμ. 61, 6). Τότε οσοιδήποτε πειρασμοί και αν σηκωθούν από τους πονηρούς δαίμονες εναντίον της ψυχής, αυτή μένει χωρίς οργή και γεμάτη από κάθε χαρά. Σ' αυτή την κατάσταση έρχεται κανείς και παραμένει, όταν καταγλυκαίνει ακατάπαυστα την ψυχή του με τον φόβο του Θεού. Στους αγωνιζόμενους για τη σωτηρία, ο φόβος του Κυρίου Ιησού φέρνει ένα είδος αγνισμού. «Γιατί ο φόβος του Κυρίου —λέει η Γραφή— είναι αγνός και μένει σ' όλους τους αιώνες»(Ψαλμ. 18, 10).

36. Όταν ακούει κανείς για αίσθηση του νου, να μη νομίζει ότι θα του φανερωθεί με ορατό τρόπο η δόξα του Θεού. Λέμε βέβαια, ότι όταν η ψυχή είναι καθαρή αισθάνεται τη θεία παρηγοριά και τη γεύεται κατά τρόπο ανέκφραστο· δεν φαίνεται όμως σ' αυτή κανένα από τα αόρατα, επειδή, όπως λέει ο μακάριος Παύλος, στην παρούσα ζωή προχωρούμε με την πίστη, όχι με την όραση(Β΄ Κορ. 5, 6-7). Αν λοιπόν φανερωθεί σε κάποιον αγωνιστή φως ή κανένα σχήμα φωτεινό, να μην παραδεχτεί διόλου το δράμα αυτό. Αυτά είναι φανερή απάτη του πονηρού, τα οποία πολλοί τα παραδέχτηκαν από άγνοια και ξέφυγαν από το δρόμο της αλήθειας. Εμείς όμως γνωρίζομε ότι εφόσον μένομε στο φθαρτό σώμα μας, είμαστε μακριά από το Θεό, δηλαδή δεν είναι δυνατό να βλέπομε με τα μάτια μας ούτε Αυτόν, ούτε κανένα από τα επουράνια θαύματά Του.

37. Τα όνειρα που φανερώνονται στην ψυχή λόγω της αγάπης του Θεού, είναι κατά κάποιο τρόπο αλάθητα τεκμήρια της υγείας της. Γι' αυτό ούτε από το ένα σχήμα μεταβάλλονται σε άλλο, ούτε προκαλούν φόβο στην αίσθησή της, ούτε γελούν ή σκυθρωπιάζουν ξαφνικά, αλλά γεμάτα επιείκεια προσεγγίζουν την ψυχή και την γεμίζουν από πνευματική χαρά. Γι' αυτό και όταν ξυπνήσει το σώμα, με μεγάλο πόθο η ψυχή ζητεί τη χαρά του ονείρου. Οι φαντασίες όμως των δαιμόνων είναι σε όλα αντίθετες· ούτε στο ίδιο σχήμα παραμένουν, ούτε η μορφή τους είναι ατάραχη για πολύ. Γιατί η γαλήνη που δεν την έχουν εξαιτίας της προαιρέσεώς τους, αλλά τη μιμούνται μόνο από διάθεση να πλανήσουν την ψυχή, δεν μπορεί να μείνει σ' αυτούς για πολύ· αλλά λένε μεγάλα λόγια και πολλές απειλές και παίρνουν συχνά τη μορφή στρατιωτών και κάποτε ψάλλουν με κραυγές στην ψυχή. Από αυτά ο νους, όταν είναι καθαρός, αναγνωρίζει την παρουσία των δαιμόνων από τις φαντασίες και ξυπνά το σώμα· κάποτε και χαίρεται, γιατί μπόρεσε να εννοήσει την πανουργία τους. Γι' αυτό και μέσα στο όνειρο πολλές φορές τους ελέγχει, οπότε και τους προκαλεί μεγάλη οργή. Αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου και τα αγαθά όνειρα δεν προξενούν χαρά στην ψυχή, αλλά φέρνουν μια γλυκιά λύπη και δάκρυα χωρίς πόνο. Αυτό συμβαίνει σ' εκείνους που έχουν προκόψει σε πολλή ταπεινοφροσύνη.

Ο Γέρ.Πορφύριος απαντά στην ερώτηση αν πρέπει να φοβόμαστε Τον Χριστό

 

«Η τέλεια αγάπη βγάζει έξω τόν φόβο• επειδή, ο φόβος έχει κόλαση• καί εκείνος πού φοβάται δέν έχει τελειωθεί στήν αγάπη» (Α΄ Ιωάννου 4, 18)

Όταν αγαπάς τόν Χριστό, παρόλες τίς αδυναμίες καί τή συναίσθηση πού έχεις γι’ αυτές έχεις τή βεβαιότητα ότι ξεπέρασες τόν θάνατο, γιατί βρίσκεσαι στήν κοινωνία τής αγάπης τού Χριστού.

Τόν Χριστό νά τόν αισθανόμαστε σάν φίλο μας. Είναι φίλος μας. Τό βεβαιώνει ο ίδιος, όταν λέει: «Εσείς είστε φίλοι μου…» (Ιω. 15,14). Σάν φίλο νά τόν ατενίζομε καί νά τόν πλησιάζομε. Πέφτομε; Αμαρτάνομε; Μέ οικειότητα, μέ αγάπη κι εμπιστοσύνη νά τρέχομε κοντά του• όχι μέ φόβο ότι θά μάς τιμωρήσει αλλά μέ θάρρος, πού θά μάς τό δίδει η αίσθηση τού φίλου. Νά τού πούμε: «Κύριε, τό έκανα, έπεσα, συγχώρεσέ με».

Αλλά συγχρόνως νά αισθανόμαστε ότι μάς αγαπάει, ότι μάς δέχεται τρυφερά, μέ αγάπη καί μάς συγχωρεί. Νά μή μάς χωρίζει απ’ τόν Χριστό η αμαρτία. Όταν πιστεύουμε ότι μάς αγαπάει καί τόν αγαπάμε, δέν θά αισθανόμαστε ξένοι καί χωρισμένοι απ’ Αυτόν, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Έχουμε εξασφαλίσει τήν αγάπη Του κι όπως καί νά φερθούμε, ξέρομε ότι μάς αγαπάει.

Τό Ευαγγέλιο, βέβαια, λέει μέ συμβολικές λέξεις γιά τόν άδικο ότι θά βρεθεί εκεί, όπου υπάρχει «ο τριγμός καί ο βρυγμός τών οδόντων», διότι μακράν τού Θεού έτσι είναι. Καί από τούς νηπτικούς Πατέρες τής Εκκλησίας πολλοί ομιλούν γιά φόβο θανάτου καί κολάσεως. Λένε: «Έχε μνήμη θανάτου πάντοτε». Αυτές οι λέξεις, άν τίς εξετάσομε βαθιά, δημιουργούν τόν φόβο τής κολάσεως. Ο άνθρωπος προσπαθώντας ν’ αποφύγει τήν αμαρτία, κάνει αυτές τίς σκέψεις, γιά νά κυριευθεί η ψυχή του απ’ τό φόβο τού θανάτου, τής κολάσεως καί τού διαβόλου.

Όλα έχουν τή σημασία τους, τό χρόνο καί τήν περίστασή τους. Η έννοια τού φόβου είναι καλή γιά τά πρώτα στάδια. Είναι γιά τούς αρχάριους, γι’ αυτούς πού ζεί μέσα τους ο παλαιός άνθρωπος. Ο άνθρωπος ο αρχάριος, πού δέν έχει ακόμη λεπτυνθεί, συγκρατείται απ’ τό κακό μέ τό φόβο. Καί ο φόβος είναι απαραίτητος, εφόσον είμαστε υλικοί καί χαμερπείς. Αλλ’ αυτό είναι ένα στάδιο, ένας χαμηλός βαθμός σχέσεως μέ τό θείον. Τό πάμε στή συναλλαγή, προκειμένου νά κερδίσομε τόν Παράδεισο ή νά γλιτώσομε τήν κόλαση.

Αυτό, άν τό καλοεξετάσομε, δείχνει κάποια ιδιοτέλεια, κάποιο συμφέρον. Εμένα δέ μού αρέσει αυτός ο τρόπος. Όταν ο άνθρωπος προχωρήσει καί μπεί στήν αγάπη τού Θεού, τί τού χρειάζεται ο φόβος; Ό,τι κάνει, τό κάνει από αγάπη κι έχει πολύ μεγαλύτερη αξία αυτό. Τό νά γίνει καλός κάποιος από φόβο στόν Θεό κι όχι από αγάπη δέν έχει τόση αξία.

Όποιος θέλει νά γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα νά γίνει ποιητής. Άν στραπατσαρισθεί η ψυχή καί γίνει ανάξια τής αγάπης τού Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τίς σχέσεις, διότι ο Χριστός «χοντρές» ψυχές δέν θέλει κοντά Του.

Κανείς νά μή σάς βλέπει, κανείς νά μήν καταλαβαίνει τίς κινήσεις τής λατρείας σας πρός τό θείον. Όλ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σάν τούς ασκητές. Θυμάστε πού σάς έχω πεί γιά τ’ αηδονάκι; Μές στό δάσος κελαϊδάει. Στή σιγή. Νά πεί πώς κάποιος τ’ ακούει, πώς κάποιος τό επαινεί; Πόσο ωραίο κελάηδημα στήν ερημιά! Έχετε δεί πώς φουσκώνει ο λάρυγγάς του;

Έτσι γίνεται καί μ’ αυτόν πού ερωτεύεται τόν Χριστό. Άμα αγαπάει, «φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα». Πιάνει μιά σπηλιά, ένα λαγκάδι καί ζεί τόν Θεό μυστικά, «στεναγμοίς αλαλήτοις». Περιφρονήστε τά πάθη, μήν ασχολείσθε μέ τόν διάβολο. Στραφείτε στόν Χριστό.

Η θεία χάρις μάς διδάσκει τό δικό μας χρέος. Γιά νά τήν προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις τού Θεού θέλει θείο έρωτα. Η αγάπη αρκεί, γιά νά μάς φέρει σέ κατάλληλη «φόρμα» γιά προσευχή. Μόνος Του θά έλθει ο Χριστός καί θά εγκύψει στήν ψυχή μας, αρκεί νά βρεί ορισμένα πραγματάκια πού νά Τόν ευχαριστούν• αγαθή προαίρεση, ταπείνωση καί αγάπη.

Χωρίς αυτά δέν μπορούμε νά πούμε «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» Ο παραμικρός γογγυσμός κατά τού πλησίον επηρεάζει τήν ψυχή σας καί δέν μπορείτε νά προσευχηθείτε. Τό Πνεύμα τό Άγιον, όταν βρίσκει έτσι τήν ψυχή, δέν τολμάει νά πλησιάσει.

Νά ζητάμε νά γίνει τό θέλημα τού Θεού. αυτό είναι τό πιό συμφέρον, τό πιό ασφαλές γιά μάς καί γιά όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θά μάς τά δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω καί λίγος εγωισμός, δέν γίνεται τίποτα. Όταν ο Θεός δέν μάς δίδει κάτι πού επίμονα ζητάμε, έχει τό λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τά «μυστικά» Του. Άν δέν κάνετε υπακοή (σέ ιερέα-πνευματικό) καί δέν έχετε ταπείνωση, η ευχή (δηλ. τό Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με) δέν έρχεται καί υπάρχει καί φόβος πλάνης.

Νά μήν γίνεται η ευχή αγγαρεία. Η πίεση μπορεί νά φέρει μία αντίδραση μέσα μας, νά κάνει κακό. Έχουν αρρωστήσει πολλοί μέ τήν ευχή, γιατί τήν έκαναν μέ πίεση. Καί γίνεται, βέβαια, κι όταν τό κάνεις αγγαρεία. αλλά δέν είναι υγιές.

Δέν είναι ανάγκη νά συγκεντρωθείτε ιδιαίτερα γιά νά πείτε τήν ευχή. Δέν χρειάζεται καμιά προσπάθεια όταν έχεις θείο έρωτα. Όπου βρίσκεσθε, σέ σκαμνί, σέ καρέκλα, σέ αυτοκίνητο, παντού, στόν δρόμο, στό σχολείο, στό γραφείο, στή δουλειά μπορείτε νά λέτε τήν ευχή, τό «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», απαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο.

Σημασία στήν προσευχή έχει όχι η χρονική διάρκεια αλλά η ένταση. Νά προσεύχεσθε έστω καί πέντε λεπτά, αλλά δοσμένα στό Θεό μέ αγάπη καί λαχτάρα. Μπορεί ένας μία ολόκληρη νύχτα νά προσεύχεται κι αυτή η προσευχή τών πέντε λεπτών νά είναι ανώτερη. Μυστήριο είναι αυτό βέβαια, αλλά έτσι είναι.