«Η τέλεια αγάπη βγάζει έξω τόν
φόβο• επειδή, ο φόβος έχει κόλαση• καί εκείνος πού φοβάται δέν έχει
τελειωθεί στήν αγάπη» (Α΄ Ιωάννου 4, 18)
Όταν αγαπάς τόν Χριστό, παρόλες τίς αδυναμίες καί τή συναίσθηση πού
έχεις γι’ αυτές έχεις τή βεβαιότητα ότι ξεπέρασες τόν θάνατο, γιατί
βρίσκεσαι στήν κοινωνία τής αγάπης τού Χριστού.
Τόν Χριστό νά τόν αισθανόμαστε σάν φίλο μας. Είναι φίλος μας. Τό βεβαιώνει ο ίδιος, όταν λέει: «Εσείς είστε φίλοι μου…» (Ιω. 15,14). Σάν φίλο νά τόν ατενίζομε καί νά τόν πλησιάζομε. Πέφτομε; Αμαρτάνομε; Μέ οικειότητα, μέ αγάπη κι εμπιστοσύνη νά τρέχομε κοντά του• όχι μέ φόβο ότι θά μάς τιμωρήσει αλλά μέ θάρρος, πού θά μάς τό δίδει η αίσθηση τού φίλου. Νά τού πούμε: «Κύριε, τό έκανα, έπεσα, συγχώρεσέ με».
Αλλά συγχρόνως νά αισθανόμαστε ότι μάς αγαπάει, ότι μάς δέχεται τρυφερά, μέ αγάπη καί μάς συγχωρεί. Νά μή μάς χωρίζει απ’ τόν Χριστό η αμαρτία. Όταν πιστεύουμε ότι μάς αγαπάει καί τόν αγαπάμε, δέν θά αισθανόμαστε ξένοι καί χωρισμένοι απ’ Αυτόν, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Έχουμε εξασφαλίσει τήν αγάπη Του κι όπως καί νά φερθούμε, ξέρομε ότι μάς αγαπάει.
Τό Ευαγγέλιο, βέβαια, λέει μέ συμβολικές λέξεις γιά τόν άδικο ότι θά βρεθεί εκεί, όπου υπάρχει «ο τριγμός καί ο βρυγμός τών οδόντων», διότι μακράν τού Θεού έτσι είναι. Καί από τούς νηπτικούς Πατέρες τής Εκκλησίας πολλοί ομιλούν γιά φόβο θανάτου καί κολάσεως. Λένε: «Έχε μνήμη θανάτου πάντοτε». Αυτές οι λέξεις, άν τίς εξετάσομε βαθιά, δημιουργούν τόν φόβο τής κολάσεως. Ο άνθρωπος προσπαθώντας ν’ αποφύγει τήν αμαρτία, κάνει αυτές τίς σκέψεις, γιά νά κυριευθεί η ψυχή του απ’ τό φόβο τού θανάτου, τής κολάσεως καί τού διαβόλου.
Όλα έχουν τή σημασία τους, τό χρόνο καί τήν περίστασή τους. Η έννοια τού φόβου είναι καλή γιά τά πρώτα στάδια. Είναι γιά τούς αρχάριους, γι’ αυτούς πού ζεί μέσα τους ο παλαιός άνθρωπος. Ο άνθρωπος ο αρχάριος, πού δέν έχει ακόμη λεπτυνθεί, συγκρατείται απ’ τό κακό μέ τό φόβο. Καί ο φόβος είναι απαραίτητος, εφόσον είμαστε υλικοί καί χαμερπείς. Αλλ’ αυτό είναι ένα στάδιο, ένας χαμηλός βαθμός σχέσεως μέ τό θείον. Τό πάμε στή συναλλαγή, προκειμένου νά κερδίσομε τόν Παράδεισο ή νά γλιτώσομε τήν κόλαση.
Αυτό, άν τό καλοεξετάσομε, δείχνει κάποια ιδιοτέλεια, κάποιο συμφέρον. Εμένα δέ μού αρέσει αυτός ο τρόπος. Όταν ο άνθρωπος προχωρήσει καί μπεί στήν αγάπη τού Θεού, τί τού χρειάζεται ο φόβος; Ό,τι κάνει, τό κάνει από αγάπη κι έχει πολύ μεγαλύτερη αξία αυτό. Τό νά γίνει καλός κάποιος από φόβο στόν Θεό κι όχι από αγάπη δέν έχει τόση αξία.
Όποιος θέλει νά γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα νά γίνει ποιητής. Άν στραπατσαρισθεί η ψυχή καί γίνει ανάξια τής αγάπης τού Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τίς σχέσεις, διότι ο Χριστός «χοντρές» ψυχές δέν θέλει κοντά Του.
Κανείς νά μή σάς βλέπει, κανείς νά μήν καταλαβαίνει τίς κινήσεις τής λατρείας σας πρός τό θείον. Όλ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σάν τούς ασκητές. Θυμάστε πού σάς έχω πεί γιά τ’ αηδονάκι; Μές στό δάσος κελαϊδάει. Στή σιγή. Νά πεί πώς κάποιος τ’ ακούει, πώς κάποιος τό επαινεί; Πόσο ωραίο κελάηδημα στήν ερημιά! Έχετε δεί πώς φουσκώνει ο λάρυγγάς του;
Έτσι γίνεται καί μ’ αυτόν πού ερωτεύεται τόν Χριστό. Άμα αγαπάει, «φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα». Πιάνει μιά σπηλιά, ένα λαγκάδι καί ζεί τόν Θεό μυστικά, «στεναγμοίς αλαλήτοις». Περιφρονήστε τά πάθη, μήν ασχολείσθε μέ τόν διάβολο. Στραφείτε στόν Χριστό.
Η θεία χάρις μάς διδάσκει τό δικό μας χρέος. Γιά νά τήν προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις τού Θεού θέλει θείο έρωτα. Η αγάπη αρκεί, γιά νά μάς φέρει σέ κατάλληλη «φόρμα» γιά προσευχή. Μόνος Του θά έλθει ο Χριστός καί θά εγκύψει στήν ψυχή μας, αρκεί νά βρεί ορισμένα πραγματάκια πού νά Τόν ευχαριστούν• αγαθή προαίρεση, ταπείνωση καί αγάπη.
Χωρίς αυτά δέν μπορούμε νά πούμε «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» Ο παραμικρός γογγυσμός κατά τού πλησίον επηρεάζει τήν ψυχή σας καί δέν μπορείτε νά προσευχηθείτε. Τό Πνεύμα τό Άγιον, όταν βρίσκει έτσι τήν ψυχή, δέν τολμάει νά πλησιάσει.
Νά ζητάμε νά γίνει τό θέλημα τού Θεού. αυτό είναι τό πιό συμφέρον, τό πιό ασφαλές γιά μάς καί γιά όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θά μάς τά δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω καί λίγος εγωισμός, δέν γίνεται τίποτα. Όταν ο Θεός δέν μάς δίδει κάτι πού επίμονα ζητάμε, έχει τό λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τά «μυστικά» Του. Άν δέν κάνετε υπακοή (σέ ιερέα-πνευματικό) καί δέν έχετε ταπείνωση, η ευχή (δηλ. τό Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με) δέν έρχεται καί υπάρχει καί φόβος πλάνης.
Νά μήν γίνεται η ευχή αγγαρεία. Η πίεση μπορεί νά φέρει μία αντίδραση μέσα μας, νά κάνει κακό. Έχουν αρρωστήσει πολλοί μέ τήν ευχή, γιατί τήν έκαναν μέ πίεση. Καί γίνεται, βέβαια, κι όταν τό κάνεις αγγαρεία. αλλά δέν είναι υγιές.
Δέν είναι ανάγκη νά συγκεντρωθείτε ιδιαίτερα γιά νά πείτε τήν ευχή. Δέν χρειάζεται καμιά προσπάθεια όταν έχεις θείο έρωτα. Όπου βρίσκεσθε, σέ σκαμνί, σέ καρέκλα, σέ αυτοκίνητο, παντού, στόν δρόμο, στό σχολείο, στό γραφείο, στή δουλειά μπορείτε νά λέτε τήν ευχή, τό «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», απαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο.
Σημασία στήν προσευχή έχει όχι η χρονική διάρκεια αλλά η ένταση. Νά προσεύχεσθε έστω καί πέντε λεπτά, αλλά δοσμένα στό Θεό μέ αγάπη καί λαχτάρα. Μπορεί ένας μία ολόκληρη νύχτα νά προσεύχεται κι αυτή η προσευχή τών πέντε λεπτών νά είναι ανώτερη. Μυστήριο είναι αυτό βέβαια, αλλά έτσι είναι.
Τόν Χριστό νά τόν αισθανόμαστε σάν φίλο μας. Είναι φίλος μας. Τό βεβαιώνει ο ίδιος, όταν λέει: «Εσείς είστε φίλοι μου…» (Ιω. 15,14). Σάν φίλο νά τόν ατενίζομε καί νά τόν πλησιάζομε. Πέφτομε; Αμαρτάνομε; Μέ οικειότητα, μέ αγάπη κι εμπιστοσύνη νά τρέχομε κοντά του• όχι μέ φόβο ότι θά μάς τιμωρήσει αλλά μέ θάρρος, πού θά μάς τό δίδει η αίσθηση τού φίλου. Νά τού πούμε: «Κύριε, τό έκανα, έπεσα, συγχώρεσέ με».
Αλλά συγχρόνως νά αισθανόμαστε ότι μάς αγαπάει, ότι μάς δέχεται τρυφερά, μέ αγάπη καί μάς συγχωρεί. Νά μή μάς χωρίζει απ’ τόν Χριστό η αμαρτία. Όταν πιστεύουμε ότι μάς αγαπάει καί τόν αγαπάμε, δέν θά αισθανόμαστε ξένοι καί χωρισμένοι απ’ Αυτόν, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Έχουμε εξασφαλίσει τήν αγάπη Του κι όπως καί νά φερθούμε, ξέρομε ότι μάς αγαπάει.
Τό Ευαγγέλιο, βέβαια, λέει μέ συμβολικές λέξεις γιά τόν άδικο ότι θά βρεθεί εκεί, όπου υπάρχει «ο τριγμός καί ο βρυγμός τών οδόντων», διότι μακράν τού Θεού έτσι είναι. Καί από τούς νηπτικούς Πατέρες τής Εκκλησίας πολλοί ομιλούν γιά φόβο θανάτου καί κολάσεως. Λένε: «Έχε μνήμη θανάτου πάντοτε». Αυτές οι λέξεις, άν τίς εξετάσομε βαθιά, δημιουργούν τόν φόβο τής κολάσεως. Ο άνθρωπος προσπαθώντας ν’ αποφύγει τήν αμαρτία, κάνει αυτές τίς σκέψεις, γιά νά κυριευθεί η ψυχή του απ’ τό φόβο τού θανάτου, τής κολάσεως καί τού διαβόλου.
Όλα έχουν τή σημασία τους, τό χρόνο καί τήν περίστασή τους. Η έννοια τού φόβου είναι καλή γιά τά πρώτα στάδια. Είναι γιά τούς αρχάριους, γι’ αυτούς πού ζεί μέσα τους ο παλαιός άνθρωπος. Ο άνθρωπος ο αρχάριος, πού δέν έχει ακόμη λεπτυνθεί, συγκρατείται απ’ τό κακό μέ τό φόβο. Καί ο φόβος είναι απαραίτητος, εφόσον είμαστε υλικοί καί χαμερπείς. Αλλ’ αυτό είναι ένα στάδιο, ένας χαμηλός βαθμός σχέσεως μέ τό θείον. Τό πάμε στή συναλλαγή, προκειμένου νά κερδίσομε τόν Παράδεισο ή νά γλιτώσομε τήν κόλαση.
Αυτό, άν τό καλοεξετάσομε, δείχνει κάποια ιδιοτέλεια, κάποιο συμφέρον. Εμένα δέ μού αρέσει αυτός ο τρόπος. Όταν ο άνθρωπος προχωρήσει καί μπεί στήν αγάπη τού Θεού, τί τού χρειάζεται ο φόβος; Ό,τι κάνει, τό κάνει από αγάπη κι έχει πολύ μεγαλύτερη αξία αυτό. Τό νά γίνει καλός κάποιος από φόβο στόν Θεό κι όχι από αγάπη δέν έχει τόση αξία.
Όποιος θέλει νά γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτα νά γίνει ποιητής. Άν στραπατσαρισθεί η ψυχή καί γίνει ανάξια τής αγάπης τού Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τίς σχέσεις, διότι ο Χριστός «χοντρές» ψυχές δέν θέλει κοντά Του.
Κανείς νά μή σάς βλέπει, κανείς νά μήν καταλαβαίνει τίς κινήσεις τής λατρείας σας πρός τό θείον. Όλ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σάν τούς ασκητές. Θυμάστε πού σάς έχω πεί γιά τ’ αηδονάκι; Μές στό δάσος κελαϊδάει. Στή σιγή. Νά πεί πώς κάποιος τ’ ακούει, πώς κάποιος τό επαινεί; Πόσο ωραίο κελάηδημα στήν ερημιά! Έχετε δεί πώς φουσκώνει ο λάρυγγάς του;
Έτσι γίνεται καί μ’ αυτόν πού ερωτεύεται τόν Χριστό. Άμα αγαπάει, «φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα». Πιάνει μιά σπηλιά, ένα λαγκάδι καί ζεί τόν Θεό μυστικά, «στεναγμοίς αλαλήτοις». Περιφρονήστε τά πάθη, μήν ασχολείσθε μέ τόν διάβολο. Στραφείτε στόν Χριστό.
Η θεία χάρις μάς διδάσκει τό δικό μας χρέος. Γιά νά τήν προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις τού Θεού θέλει θείο έρωτα. Η αγάπη αρκεί, γιά νά μάς φέρει σέ κατάλληλη «φόρμα» γιά προσευχή. Μόνος Του θά έλθει ο Χριστός καί θά εγκύψει στήν ψυχή μας, αρκεί νά βρεί ορισμένα πραγματάκια πού νά Τόν ευχαριστούν• αγαθή προαίρεση, ταπείνωση καί αγάπη.
Χωρίς αυτά δέν μπορούμε νά πούμε «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» Ο παραμικρός γογγυσμός κατά τού πλησίον επηρεάζει τήν ψυχή σας καί δέν μπορείτε νά προσευχηθείτε. Τό Πνεύμα τό Άγιον, όταν βρίσκει έτσι τήν ψυχή, δέν τολμάει νά πλησιάσει.
Νά ζητάμε νά γίνει τό θέλημα τού Θεού. αυτό είναι τό πιό συμφέρον, τό πιό ασφαλές γιά μάς καί γιά όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θά μάς τά δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω καί λίγος εγωισμός, δέν γίνεται τίποτα. Όταν ο Θεός δέν μάς δίδει κάτι πού επίμονα ζητάμε, έχει τό λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τά «μυστικά» Του. Άν δέν κάνετε υπακοή (σέ ιερέα-πνευματικό) καί δέν έχετε ταπείνωση, η ευχή (δηλ. τό Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με) δέν έρχεται καί υπάρχει καί φόβος πλάνης.
Νά μήν γίνεται η ευχή αγγαρεία. Η πίεση μπορεί νά φέρει μία αντίδραση μέσα μας, νά κάνει κακό. Έχουν αρρωστήσει πολλοί μέ τήν ευχή, γιατί τήν έκαναν μέ πίεση. Καί γίνεται, βέβαια, κι όταν τό κάνεις αγγαρεία. αλλά δέν είναι υγιές.
Δέν είναι ανάγκη νά συγκεντρωθείτε ιδιαίτερα γιά νά πείτε τήν ευχή. Δέν χρειάζεται καμιά προσπάθεια όταν έχεις θείο έρωτα. Όπου βρίσκεσθε, σέ σκαμνί, σέ καρέκλα, σέ αυτοκίνητο, παντού, στόν δρόμο, στό σχολείο, στό γραφείο, στή δουλειά μπορείτε νά λέτε τήν ευχή, τό «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», απαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο.
Σημασία στήν προσευχή έχει όχι η χρονική διάρκεια αλλά η ένταση. Νά προσεύχεσθε έστω καί πέντε λεπτά, αλλά δοσμένα στό Θεό μέ αγάπη καί λαχτάρα. Μπορεί ένας μία ολόκληρη νύχτα νά προσεύχεται κι αυτή η προσευχή τών πέντε λεπτών νά είναι ανώτερη. Μυστήριο είναι αυτό βέβαια, αλλά έτσι είναι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου